Phát hiện mắc bệnh hiếm khi đi khám định kỳ

Có tiền sử tăng huyết áp suốt 5 năm qua nhưng người đàn ông 70 tuổi ở Hà Nội không thường xuyên tái khám, chỉ tự mua thuốc uống đều đặn. Lần kiểm tra sức khỏe gần đây, ông được chỉ định chụp CT liều thấp và thực hiện các xét nghiệm lâm sàng, cận lâm sàng chuyên sâu.

Kết quả, ông bị phình động mạch chủ ngực với động mạch chủ lên giãn tới 50mm, động mạch chủ xuống 38mm và hiện tượng vôi hóa cung động mạch chủ.

Đặc biệt, chụp cắt lớp vi tính 128 dãy hệ động mạch chủ phát hiện phình tách động mạch mạc treo tràng trên - tình trạng hiếm gặp và nguy hiểm. Cuối đoạn phình có huyết khối dày 4mm làm hẹp nhẹ lòng mạch, ước tính khoảng 30%.

Ngoài ra, ông còn hở van động mạch chủ mức độ nặng, rối loạn chuyển hóa lipid và xơ vữa rải rác các nhánh động mạch lớn.

Mặt khác, qua khai thác bệnh sử, bác sĩ ghi nhận trong gia đình ông có người thân từng bị tai biến mạch máu não, điều này càng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch di truyền.

Sau khi đánh giá toàn diện, các bác sĩ điều chỉnh phác đồ điều trị, tư vấn chế độ ăn uống, theo dõi sát tình trạng bệnh lý và quản lý bởi chuyên khoa tim mạch.

Hình ảnh chụp cắt lớp 128 dãy hệ động mạch chủ ghi nhận hình ảnh bất thường.

Theo BSCKII Nguyễn Quang Minh - Trưởng khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Medlatec, phình tách động mạch mạc treo tràng trên là tình trạng lớp nội mạc của động mạch bị rách, làm cản trở dòng máu nuôi ruột non và một phần ruột già.

"Đây là bệnh lý hiếm gặp, chiếm tỷ lệ chưa đến 0,1% trong các bệnh lý động mạch, thường xuất hiện tự phát ở nam giới trung niên, hoặc liên quan đến chấn thương, can thiệp nội mạch, phẫu thuật", bác sĩ Minh nói.

Các yếu tố nguy cơ hàng đầu gồm tăng huyết áp, hút thuốc lá và xơ vữa động mạch. Triệu chứng của bệnh có thể biểu hiện là đau bụng đột ngột, dữ dội vùng quanh rốn hoặc thượng vị, đôi khi kèm buồn nôn, nôn hoặc chướng bụng. Do biểu hiện không đặc hiệu, bệnh dễ bị nhầm với các rối loạn tiêu hóa thông thường, dẫn đến chẩn đoán muộn và tăng nguy cơ biến chứng.

Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, phình tách động mạch mạc treo tràng trên có thể gây thiếu máu ruột cấp do lòng giả chèn ép dòng máu, dẫn đến hoại tử ruột, thậm chí tử vong. Ngoài ra, động mạch có thể bị vỡ, gây xuất huyết nội nguy hiểm, hoặc tiến triển mạn tính khiến lòng giả và đoạn phình ngày càng lớn, làm tăng nguy cơ tắc hoặc vỡ mạch về sau.

Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm, khoảng 50-60% trường hợp có thể điều trị hiệu quả bằng thuốc, kiểm soát huyết áp và lipid máu, không cần can thiệp. Trong khi đó, khoảng 20-30% bệnh nhân có diễn tiến phức tạp sẽ cần can thiệp nội mạch hoặc phẫu thuật.

Bác sĩ Minh nhấn mạnh, tăng huyết áp là “kẻ giết người thầm lặng” vì diễn tiến âm thầm nhưng có thể gây ra hàng loạt biến chứng nghiêm trọng.

Người bệnh cần ghi nhớ chỉ số huyết áp nền của mình, tái khám định kỳ và kiểm soát chặt chẽ các yếu tố nguy cơ như rối loạn lipid máu, tiểu đường, hút thuốc lá và lối sống thiếu vận động. Đặc biệt, việc tầm soát định kỳ là chìa khóa để phát hiện sớm và phòng ngừa các biến chứng đe dọa tính mạng.

Như Loan