Phát hiện loài ong bắp cày ký sinh đã tuyệt chủng trong hổ phách 99 triệu năm

Mẫu vật của Sirenobethylus charybdis (S. charybdis), được đặt theo tên quái vật biển Charybdis trong thần thoại Hy Lạp, sử dụng bụng giống như cây bắt ruồi Venus để bắt và làm bất động con mồi, theo một nghiên cứu công bố trên BMC Biology vào thứ Tư.

Mẫu của Sirenobethylus charybdis. (Ảnh: Qiong Wu)

Các nhà nghiên cứu từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Đan Mạch và Đại học Sư phạm Thủ đô Trung Quốc đã phân tích 16 mẫu vật được bảo quản trong hổ phách bằng phương pháp quét vi mô CT. Họ xác định rằng các mẫu vật này, được tìm thấy ở vùng Kachin, miền bắc Myanmar, có niên đại khoảng 98,79 triệu năm trước, thuộc kỷ Phấn trắng.

Hình thái của ong bắp cày cho thấy chúng là loài ký sinh, có ấu trùng sống bên trong vật chủ và cuối cùng giết chết chúng. Những con ong bắp cày này có thể cho phép vật chủ tiếp tục phát triển trước khi bị ăn thịt.

Theo nghiên cứu, phần bụng dưới của S. charybdis có cấu trúc hình mái chèo với nhiều sợi lông cứng giống như sợi tóc, tương tự cây bắt ruồi Venus. Bộ máy bụng ba cánh có thể đóng vai trò tạm thời kìm hãm vật chủ trong quá trình đẻ trứng.

Các nhà nghiên cứu cho rằng S. charybdis không thể đuổi theo con mồi ở khoảng cách xa mà có thể chờ đợi với bộ máy săn mồi mở sẵn để chờ vật chủ.

Bụng của loài này có cấu trúc độc đáo, không giống bất kỳ loài côn trùng nào đã biết. Bộ máy bắt mồi tinh vi có thể giúp chúng săn những con mồi di chuyển nhanh như côn trùng có cánh hoặc nhảy.

Theo nghiên cứu, ong bắp cày cuốc và ong bắp cày bethylid là những loài ký sinh hiện đại thuộc cùng siêu họ Chrysidoidea.

Ngoài ra, một kiểu tĩnh mạch đặc biệt trên cánh sau của S. charybdis cho thấy loài này có thể thuộc về một họ riêng biệt, Sirenobethylidae.

Hà Trang (theo BMC Biology, ABC News)