Phanh tái sinh là gì và cách sử dụng phanh xe ô tô điện an toàn
Cách phanh trên xe ô tô điện khác biệt đáng kể so với xe sử dụng động cơ đốt trong. Việc hiểu rõ hệ thống phanh, đặc biệt là phanh tái sinh, sẽ giúp người lái tối ưu hiệu suất và đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Ô tô điện đang trở thành xu hướng toàn cầu nhờ tính thân thiện với môi trường, tiết kiệm và có hiệu suất cao. Xe điện không chỉ đơn thuần là sự thay thế cho xe động cơ đốt trong mà còn là một bước tiến lớn trong công nghệ ô tô. Trong số các cải tiến quan trọng, phanh tái sinh là một yếu tố nổi bật, giúp xe điện tiết kiệm năng lượng và tăng tuổi thọ hệ thống phanh cơ học.
Cơ chế hoạt động của phanh tái sinh
Phanh tái sinh hoạt động dựa trên nguyên lý chuyển động năng thành điện năng khi xe giảm tốc. Khi người lái nhả chân ga, mô-tơ điện đảo chiều, hoạt động như một máy phát điện, tạo ra điện năng sạc ngược vào pin.
Có 3 loại phanh tái sinh: Đơn cấp, đa cấp, phối hợp. Hiện nay, trên các mẫu xe VinFast đa phần sử dụng phanh tái sinh phối hợp. Hệ thống này hoạt động song song với phanh cơ học để tăng hiệu suất và đảm bảo an toàn.
Lợi ích của phanh tái sinh là tiết kiệm năng lượng, tăng quãng đường di chuyển, giảm hao mòn bề mặt má và đĩa bên hệ thống phanh cơ học. Tăng hiệu suất lái xe, đặc biệt là trong giao thông đô thị, giảm lượng khí thải và bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, phanh tái sinh cũng có giới hạn nhất định, đặc biệt khi xe chạy với tốc độ cao hoặc khi cần phanh gấp, phanh tái sinh không đủ mạnh để tự giảm tốc, lúc này phanh cơ học sẽ được sử dụng chính.
So sánh phanh xe điện và xe sử dụng động cơ đốt trong
Như đã đề cập trước đó, xe điện sử dụng hệ thống phanh tái sinh kết hợp với phanh cơ học, trong khi xe sử dụng động cơ đốt trong truyền thống chỉ phụ thuộc vào phanh cơ học. Chính sự khác biệt này khiến nhiều người mới lái xe điện, chưa quen với cảm giác phanh tái sinh, dễ nhầm lẫn và cho rằng phanh của xe điện kém hiệu quả.
Hơn nữa, xe điện thường nặng hơn so với xe sử dụng động cơ đốt trong, điều này dẫn đến lực quán tính lớn hơn, khiến việc giảm tốc có thể khác biệt so với các phương tiện truyền thống.
Cách phanh xe điện hiệu quả
Khi di chuyển trong thành phố và tiến gần ngã tư đèn đỏ, tài xế nên nhả ga sớm để phanh tái sinh tự động giảm tốc, giúp xe giảm vận tốc một cách nhẹ nhàng. Khi xuống dốc, tài xế có thể giữ chân ga nhẹ để phanh tái sinh hoạt động, từ đó giảm bớt sự phụ thuộc vào phanh cơ học và hạn chế hiện tượng nóng phanh.
Tuy nhiên, trong trường hợp cần dừng xe khẩn cấp hoặc khi chạy ở tốc độ cao, tài xế cần chủ động sử dụng phanh cơ học. Điều này đòi hỏi tài xế luôn sẵn sàng đặt chân lên bàn đạp phanh để hỗ trợ khi lực phanh tái sinh không đủ mạnh.