Phần lớn đại lý hải quan chưa nhận thức đầy đủ và đúng đắn về vai trò của mình

Vẫn còn nhiều rào cản

Trong bối cảnh thương mại hóa toàn cầu, xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, các bộ, ngành chức năng, trong đó có cơ quan hải quan phải thường xuyên đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính để tạo điều kiện hơn nữa cho các hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Lưu Mạnh Tưởng phát biểu tại hội thảo.

Việc hình thành một đơn vị trung gian, thay mặt chủ hàng đứng ra làm thủ tục hải quan là cần thiết. Tuy nhiên, theo nhận định của Tổng cục Hải quan, so với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, hoạt động đại lý hải quan hoạt động chưa thực sự hiệu quả, đáp ứng nhu cầu đặt ra. Theo đó, tỉ lệ tờ khai đại lý được ủy quyền nộp thuế thay hoàn toàn cho chủ hàng chiếm tỉ lệ rất thấp, mức độ tin cậy của đại lý chưa được đánh giá ở mức cao.

Nhiều đại lý làm thủ tục hải quan có trình độ quản lý còn hạn chế và tính thích ứng khi xử lý công việc liên quan đến thủ tục hải quan vẫn còn nhiều lúng túng, nhất là những khi có việc đại lý hải quan thực hiện công việc về thủ tục hải quan chưa đúng (như khai báo sai về mã số, thuế suất, khai sai về trị giá hải quan...) dẫn đến bị xử lý vi phạm hành chính về hải quan hoặc bị truy thu thuế hoặc phải thực hiện chính sách quản lý đối với hàng hóa xuất nhập khẩu mà chính doanh nghiệp đại lý hải quan là người phải thay mặt chủ hàng thực hiện. Đây là chính là hạn chế cơ bản của các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi tham gia làm đại lý hải quan.

Phần lớn đại lý làm thủ tục hải quan chưa nhận thức đầy đủ và đúng đắn về vai trò của mình. Mặt khác, trình độ nghiệp vụ của nhân viên đại lý hải quan chưa thực sự đồng đều, nhiều nhân viên có thẻ đại lý nhưng chưa thực tế cũng chưa nắm biết một cách rõ ràng các chính sách, quy trình thủ tục hải quan liên quan.

Chính điều này đã phần nào hạn chế vai trò của đại lý trong việc làm thủ tục hải quan và chịu trách nhiệm trước pháp luật về các công việc mà đại lý làm thủ tục hải quan phải thực hiện.

Cơ quan hải quan có nhiều chính sách hỗ trợ cho hoạt động của các đại lý làm thủ tục hải quan. Ảnh: Tuấn Kiệt.

Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật hải quan của các đại lý

Phát biểu tại hội thảo, ông Lưu Mạnh Tưởng – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, thời gian qua, hệ thống luật pháp Việt Nam liên quan đến đại lý làm thủ tục hải quan khá đầy đủ đáp ứng được yêu cầu trong lĩnh vực kinh tế và hoạt động xuất nhập khẩu.

Tuy nhiên, để nâng cao được vai trò và chất lượng dịch vụ đại lý hải quan trong hoạt động xuất nhập khẩu, đặc biệt trong môi trường thương mại điện tử xuyên biên giới thì cần phải nhanh chóng hoàn thiện hệ thống pháp luật có liên quan làm cơ sở pháp lý cho việc triển khai và thực hiện; nâng cao ý thức chấp hành pháp luật hải quan của các đại lý hải quan thông qua tăng cường mối quan hệ hợp tác Hải quan - Doanh nghiệp.

Chiến lược Phát triển Hải quan đến năm 2030 đã đặt ra mục tiêu tiếp tục xây dựng và phát triển đại lý làm thủ tục hải quan chuyên nghiệp, đồng bộ, hiện đại, toàn diện và đa dạng hơn; hướng tới thực hiện áp dụng công nhận chế độ ưu tiên cho đại lý làm thủ tục hải quan; từng bước thực hiện tự động hóa quản lý hoạt động khai hải quan của các đại lý làm thủ tục hải quan, nhân viên được cấp thẻ thông qua việc kiểm soát việc làm thủ tục hải quan.

“Điều này đòi hỏi, cơ quan hải quan và đại lý thủ tục hải quan, các doanh nghiệp có hàng hóa xuất nhập khẩu cần chung tay nghiên cứu hướng đến phát triển, nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động đại lý thủ tục hải quan, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp đại lý hải quan ở phạm vi cấp Ngành, cấp Cục và cấp Chi cục” – ông Lưu Mạnh Tưởng nhấn mạnh./.

Hội thảo ghi nhận nhiều ý kiến tham gia thảo luận của các đại biểu đến từ nhà khoa học, chuyên gia, hải quan địa phương và hiệp hội doanh nghiệp.

Hồng Vân