PAPI 2024: Người dân hài lòng hơn về hiệu quả quản trị và hành chính công

Toàn cảnh Lễ công bố

Quảng Ninh giữ ngôi đầu, Bình Thuận giành vị trí thứ ba

Năm 2024, Quảng Ninh tiếp tục dẫn đầu cả nước về Chỉ số PAPI 2024 với tổng điểm đạt 47,82. Đây là lần thứ ba Quảng Ninh đứng đầu bảng xếp hạng PAPI, sau các năm 2020 và 2022.

Theo báo cáo phân tích của chương trình PAPI, Quảng Ninh có tới 7/8 trục chỉ số nằm trong nhóm cao nhất cả nước. Nổi bật nhất là trục chỉ số cung ứng dịch vụ công đạt 8,42 điểm - cao nhất toàn quốc. Kết quả này phản ánh khách quan các nỗ lực đồng bộ của chính quyền tỉnh trong việc nâng cao hiệu quả điều hành, phục vụ người dân. Đặc biệt, năm 2024, Quảng Ninh được ghi nhận về những nỗ lực trong khắc phục hậu quả bão số 3 (bão Yagi), phục hồi kinh tế - xã hội và ổn định đời sống người dân.

Xếp sau Quảng Ninh lần lượt là Tây Ninh (47,35 điểm) và Bình Thuận (47,13 điểm). Trong khi đó, Cần Thơ, Kon Tum và Kiên Giang nằm trong nhóm cuối của bảng xếp hạng.

Báo cáo PAPI 2024 được xây dựng từ khảo sát gần 19 nghìn người dân tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước. Báo cáo cung cấp các phân tích chuyên sâu về nhiều khía cạnh trong quản trị, hành chính công và cung ứng dịch vụ công, từ góc nhìn của người dân. Kết quả cho thấy, mức độ hài lòng của người dân với hiệu quả điều hành của chính quyền trong năm 2024 có xu hướng cải thiện rõ rệt. Đặc biệt, chỉ số như công khai - minh bạch trong ra quyết định, kiểm soát tham nhũng trong khu vực công, quản trị môi trường và quản trị điện tử được ghi nhận có tiến bộ.

Tuy nhiên, trên bình diện cả nước, chỉ 3/8 lĩnh vực quản trị và hành chính công được người dân đánh giá ở mức “khá”, bao gồm: kiểm soát tham nhũng, khả năng tiếp cận và chất lượng dịch vụ hành chính - công.

Báo cáo cũng chỉ ra sự chênh lệch đáng kể trong mức độ hài lòng giữa các nhóm dân cư. Cụ thể, phụ nữ, người dân tộc thiểu số và người tạm trú thường có đánh giá thấp hơn so với nam giới, người Kinh hoặc người có hộ khẩu thường trú, nhất là trong các chỉ số liên quan đến sự tham gia và minh bạch tại địa phương. Ngoài ra, các địa phương miền núi, vùng sâu vùng xa đạt điểm thấp hơn rõ rệt so với vùng đồng bằng, đặc biệt trong lĩnh vực quản trị điện tử. Điều này cho thấy khoảng cách số giữa các vùng miền, giữa các nhóm dân cư vẫn là thách thức lớn trong tiến trình hiện đại hóa hành chính công.

Ba vấn đề người dân quan ngại nhất

Theo khảo sát năm 2024, tham nhũng tiếp tục là mối quan ngại lớn nhất của người dân, với 22,58% số người được hỏi cho rằng đây là vấn đề cấp thiết cần được Nhà nước ưu tiên giải quyết - tăng 17% so với năm 2023. Điều này có thể bắt nguồn từ việc hàng loạt vụ đại án tham nhũng được đưa ra xét xử trong năm 2024, thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận. Đồng thời, chiến dịch phòng chống tham nhũng đang được Đảng và Chính phủ chỉ đạo triển khai quyết liệt trên toàn quốc, góp phần nâng cao nhận thức của người dân.

Bên cạnh đó, báo cáo ghi nhận tỷ lệ người dân phải chi trả chi phí không chính thức khi sử dụng dịch vụ hành chính công hoặc dịch vụ công đã giảm so với năm trước. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy hiệu quả cải cách thủ tục hành chính và tăng cường minh bạch ở một số địa phương.

Phản ánh phần nào những cải thiện của nền kinh tế trong năm 2024 so với 2023, Báo cáo PAPI 2024 cho biết tỷ lệ người trả lời khảo sát đánh giá tình hình kinh tế hộ gia đình là “kém” hoặc “rất kém” đã giảm xuống 10,2% trong năm 2024 - mức thấp nhất kể từ năm 2019. Mặc dù vậy, đói nghèo vẫn là vấn đề đáng quan ngại đứng thứ hai (sau tham nhũng), với tỷ lệ 14,2% số người được hỏi đề cập đến vấn đề này. Tiếp theo đó là vấn đề việc làm, với 12,64% số người trả lời cho rằng đây là vấn đề cần được ưu tiên giải quyết.

Mặc dù Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng GDP ấn tượng ở mức 7,09% trong năm 2024, song sự bất an trong đánh giá điều kiện kinh tế hộ gia đình - đặc biệt ở các nhóm dân cư dễ tổn thương - vẫn là vấn đề rất đáng quan tâm. Báo cáo chỉ ra mối tương quan chặt chẽ, dù không gây ngạc nhiên, giữa cảm nhận về tình hình kinh tế hộ gia đình và khả năng tiếp cận bảo hiểm xã hội.

Phát biểu tại lễ công bố, bà Ramla Khalidi, Trưởng Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, nhấn mạnh: “Các phát hiện từ PAPI 2024 cho thấy nhu cầu cấp thiết và cơ hội to lớn trong việc thúc đẩy bình đẳng giới, hòa nhập xã hội và tiếp cận dịch vụ công một cách công bằng, thông qua các cải cách đang và sẽ được thực hiện trong năm 2025”. Theo bà Khalidi, những dữ liệu thực chứng từ báo cáo là căn cứ quan trọng giúp hoạch định chính sách, hướng đến cải cách quản trị công lấy người dân làm trung tâm, bảo đảm các sáng kiến cải cách thể chế không chỉ hiệu quả về mặt hành chính mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho toàn xã hội.

Vũ Quang