Ôtô nhỏ cỡ A - xe xăng ngày càng 'ế', khách chuyển sang mua ôtô điện
Thị phần nhóm xe cỡ A ngày càng thu hẹp, cùng lúc chứng kiến sự thịnh hành gia tăng liên tục của các dòng ôtô điện cỡ nhỏ tại Việt Nam.
Từng là một trong những nhóm xe phổ biến bậc nhất thị trường nhờ các lợi thế kinh tế, loạt xe cỡ A gầm thấp chạy xăng dần nằm ngoài ưu tiên của khách hàng Việt.
Không chỉ bị đe dọa thị phần bởi các phân khúc lân cận, những Hyundai Grand i10, Toyota Wigo, Kia Morning đang đứng trước áp lực mà loạt xe điện cùng cỡ tạo ra.
Thị phần ngày càng đi xuống
Hồi năm 2020, doanh số của phân khúc xe cỡ A gầm thấp đạt 47.280 xe. VinFast Fadil và Hyundai Grand i10 đóng góp lớn nhất cho doanh số này, đồng thời đều xuất hiện trong danh sách 10 ôtô bán chạy nhất thị trường.
Sang năm 2021, phân khúc này trở thành tâm điểm khi sở hữu VinFast Fadil - "vua doanh số" toàn thị trường Việt với tổng lượng tiêu thụ 24.128 xe. Sức bán của mẫu xe cỡ A khi ấy vượt qua nhiều cái tên "sừng sỏ" như Hyundai Accent, Toyota Vios, Toyota Corolla Cross, Kia Seltos và Ford Ranger.
Nhờ vậy, tổng doanh số toàn phân khúc xe cỡ A đạt 45.126 xe, chủ yếu đến từ sự đóng góp của VinFast Fadil bên cạnh 11.732 xe Hyundai Grand i10, 3,904 xe Kia Morning, 2.870 xe Honda Brio và 2.492 xe Toyota Wigo.
Việc VinFast Fadil rút lui vào tháng 7/2022 khiến phân khúc xe cỡ A chịu ảnh hưởng không nhỏ. Cùng năm này, sự rời đi của Toyota Wigo và cả Honda Brio khiến tổng doanh số phân khúc rơi về 27.833 xe.
Sang năm 2023, phân khúc xe nhỏ nhất thị trường chỉ còn 2 mẫu xe Hàn gồm Hyundai Grand i10 và Kia Morning trong phần lớn thời gian. Toyota Wigo quay lại nhưng không có nhiều đóng góp, khiến doanh số toàn phân khúc dừng lại ở 11.159 xe.
Khi này, thị trường xe Việt đã có thêm các đại diện ở phân khúc SUV cỡ A gồm Kia Sonet và Toyota Raize, sở hữu giá bán không quá chênh lệch nhóm xe gầm thấp đồng hạng nhưng có đôi chút lợi thế về không gian sử dụng.
Sang năm 2024, ba đại diện của phân khúc xe gầm thấp cỡ A hợp thành doanh số 9.261 xe. Hyundai Grand i10 vẫn bán tốt nhất, sở hữu doanh số 5.831 xe, Toyota Wigo kết thúc năm 2024 với 2.659 xe còn Kia Morning bán được 771 xe cho khách Việt trong cùng kỳ.
Ở phân khúc lân cận, Kia Sonet trở thành SUV cỡ A bán chạy nhất năm 2024 khi sở hữu doanh số 7.313 xe. Toyota Raize bán được 4.984 xe cho khách Việt, còn doanh số Hyundai Venue là 4.465 xe.
Ôtô điện hút khách
Giữa bối cảnh thị phần của các nhóm xe chạy xăng cỡ A ngày một thu hẹp, những mẫu xe chạy điện cùng cỡ cho thấy sức bán khá tốt tại thị trường Việt Nam.
VinFast cho biết trong năm 2024, hãng này bán được hơn 32.000 xe VF 5 cho khách hàng Việt Nam, tức trung bình gần 2.670 xe mỗi tháng. VinFast cũng cho biết doanh số VF 3 đạt 25.000 xe trong năm vừa rồi, dù đợt bàn giao đầu tiên chỉ bắt đầu từ tháng 8/2024.
Như vậy, riêng VinFast VF 5 đã có doanh số tốt hơn khoảng gần gấp đôi tổng lượng tiêu thụ của các đối thủ đồng hạng. Ở nhóm xe điện cỡ nhỏ, VF 3 cũng sở hữu doanh số trội hơn gần 3 lần những gì Hyundai Grand i10, Toyota Wigo và Kia Morning có được tại Việt Nam.
Trong thông báo mới nhất, TMT Motors cho biết bán được 1.094 xe Wuling Mini EV cho khách Việt trong năm 2024, tức doanh số tăng trưởng khoảng 130% so với năm trước.
Như vậy, gần như tất cả đại diện xe điện cỡ nhỏ tại Việt Nam đều có sự tăng trưởng khá ấn tượng. Doanh số hơn 32.000 xe trong năm vừa rồi còn đưa VF 5 trở thành ôtô bán chạy nhất Việt Nam, bỏ xa thành tích của "cựu vương" Mitsubishi Xpander (19.498 xe) hay Ford Ranger (15.904 xe).
Chi phí vẫn là yếu tố quyết định
Trước đây, ôtô cỡ nhỏ tại Việt Nam từng chinh phục khách Việt nhờ yếu tố chi phí. Không gian sử dụng hay công nghệ, trang bị không phải là điểm mạnh của các đại diện thuộc dòng xe này, nhưng giá bán rẻ, chi phí sử dụng thấp vẫn đủ để thuyết phục khách Việt xuống tiền.
Sự chuyển dịch rất nhanh trong xu hướng mua sắm ôtô cỡ nhỏ tại Việt Nam vào lúc này nhiều khả năng vẫn do yếu tố chi phí quyết định.
Giá bán của những mẫu xe điện như VF 3, VF 5 hay Wuling Mini EV là không quá chênh lệch so với các đối thủ chạy xăng đồng hạng, nhưng chi phí sử dụng dễ chịu hơn khá nhiều.
Chẳng hạn, Wuling Mini EV có giá 197-231 triệu đồng, còn VF 3 hiện có giá 240-322 triệu đồng tùy phương án mua hoặc thuê pin. "Vua doanh số" VinFast VF 5 Plus được bán với giá 480 triệu đồng khi thuê pin, hoặc 540 triệu đồng nếu mua xe kèm pin.
Ở nhóm xe thuần xăng, Toyota Wigo đã bỏ bản số sàn, chỉ còn duy nhất phiên bản G với giá 405 triệu đồng. Hyundai Grand i10 có giá 360-455 triệu đồng, còn giá bán của Kia Morning là 349-424 triệu đồng.
Toyota Raize có một phiên bản cùng giá bán 498 triệu đồng. Hai phiên bản Hyundai Venue có giá 499-539 triệu đồng còn Kia Sonet đang là mẫu xe đắt nhất phân khúc, hiện dao động 539-624 triệu đồng.
Về chi phí sử dụng, đơn vị phân phối cho biết Wuling Mini EV LV2 có mức tiêu thụ điện năng 0,093 kWh/km, tương đương sử dụng 93 kWh điện trên quãng đường 1.000 km. Áp dụng với đơn giá điện 3.197 đồng/kWh, chi phí sạc điện cho xe là khoảng 297.000 đồng.
Riêng với các xe điện VinFast, khách hàng đang được sạc miễn phí đến hết tháng 6/2027 tại hệ thống sạc công cộng V-GREEN với quy hoạch hơn 150.000 cổng sạc đa dạng công suất ở khắp 63 tỉnh/thành trên cả nước.
Chính sách này giúp chủ xe điện VinFast gần như không mất chi phí sạc điện trong quá trình sử dụng xe, tạo ra lợi thế không nhỏ cho nhóm SUV điện của thương hiệu này trước các đối thủ thuần xăng.
Toàn bộ ôtô điện tại Việt Nam cũng đang được miễn hoàn toàn phí trước bạ theo nội dung Nghị định 10, có hiệu lực đến hết ngày 28/2. Sau thời điểm này, ôtô thuần điện tiếp tục hưởng ưu đãi 50% lệ phí trước bạ trong 2 năm kế tiếp.
Chính sách này được xem như lợi thế không nhỏ dành cho ôtô điện, giảm chi phí lăn bánh và giúp khách hàng dễ tiếp cận hơn với giao thông xanh.