Ôtô điện bán chạy, làn sóng MPV và những biến động của làng xe Việt

Những diễn biến sôi động của làng xe Việt trong năm 2024 chuẩn bị đi đến hồi kết. Trong suốt gần 12 tháng đã qua, làng xe Việt chứng kiến nhiều sự kiện đáng chú ý, có ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình hiện tại và phần nào định hình sự phát triển của thị trường trong tương lai.

Xe điện lên đỉnh doanh số

Tính đến hết tháng 11, doanh số lũy kế của VinFast đang là hơn 67.000 xe, tạm thời dẫn đầu cuộc đua trở thành hãng xe bán chạy nhất Việt Nam. Đứng ngay sau VinFast, Toyota đã bàn giao thành công 57.934 ôtô du lịch cho khách hàng Việt Nam trong cùng kỳ, còn doanh số lũy kế của Hyundai là 49.385 xe.

Với khoảng cách xấp xỉ 9.000 xe, nhiều khả năng VinFast sẽ duy trì được vị thế dẫn đầu, qua đó giúp thị trường Việt có lần đầu chứng kiến một thương hiệu ôtô điện nội địa trở thành cái tên bán chạy nhất, vượt qua nhiều hãng xe động cơ đốt trong có truyền thống lâu đời của Hàn, Nhật, Mỹ.

Xe điện Việt tăng tốc trên đường đua doanh số. Ảnh: VinFast.

Những mẫu xe chủ lực của VinFast tại Việt Nam gồm VF 5 và VF 3. Trong đó, VF 3 chỉ vừa nhận đặt cọc hồi tháng 5 và bắt đầu giao xe từ tháng 8. VinFast cho biết đặt mục tiêu bàn giao ít nhất 20.000 xe VF 3 cho khách Việt trong năm nay.

Nếu đạt được mục tiêu trên, VF 3 hoàn toàn có khả năng trở thành một trong những mẫu xe bán chạy nhất Việt Nam trong năm 2024.

Theo báo cáo được công bố bởi Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) và TC Motor, hai mẫu xe Mitsubishi Xpander và Ford Ranger đang nằm trong nhóm có doanh số cao nhất, bán được lần lượt 17.509 xe và 15.904 xe cho khách Việt sau 11 tháng.

Ấn tượng VF 3

VinFast VF 3 nhiều khả năng sẽ là một trong những mẫu xe bán chạy nhất Việt Nam trong năm nay. Thành tích của VF 3 là khá ấn tượng nhưng không mấy bất ngờ, bởi SUV điện mini đã thu hút nhiều sự chú ý ngay từ khi chưa được giao đến tay khách Việt.

Với giá ưu đãi 235-315 triệu đồng trong 66 giờ mở bán đầu tiên (hiện đã tăng lên thành 240-322 triệu đồng), VinFast VF 3 từng tạo ra một cơn sốt với quy mô không nhỏ trong làng xe Việt.

VF 3 trở thành một trong những mẫu xe thành công nhất Việt Nam trong năm 2024. Ảnh: Phương Lâm.

"Cơn sốt" VF 3 một phần đến từ cách thức quảng bá đặc biệt của VinFast, khi hãng xe điện Việt Nam không chỉ bán VF 3 qua kênh đại lý truyền thống mà còn nhận đặt cọc trên trang chủ, bán qua livestream hay cung cấp tùy chọn voucher mua xe trên các sàn thương mại điện tử.

Hiệu ứng VF 3 mang lại cho hãng xe Việt Nam tổng cộng gần 28.000 đơn đặt cọc không hoàn hủy, không chuyển nhượng cho mẫu SUV điện mini trong 3 ngày đầu bán giá ưu đãi.

VinFast cho biết đặt mục tiêu bàn giao tối thiểu 20.000 xe VF 3 cho khách Việt trong năm nay, giúp mẫu xe “em út” trong dải sản phẩm ôtô điện VinFast đứng trước cơ hội trở thành ôtô bán chạy nhất năm.

VF 3 còn tạo nên phong cách chơi xe riêng của từng chủ xe, đưa phong trào cá nhân hóa lên ngôi và "hồi sinh" thị trường phụ kiện, nâng cấp xe vốn đang trong giai đoạn khó khăn. Những chiếc VF 3 lạ mắt lăn bánh trên đường phố khiến làng ôtô có thêm màu sắc và sự độc đáo.

Làn sóng MPV

Thị trường xe Việt trong năm 2024 tiếp tục ghi nhận màn ra mắt của nhiều xe mới, gồm một số mẫu xe hoàn toàn mới bên cạnh các bản facelift hay thế hệ kế cận của vài dòng xe đang có mặt tại Việt Nam.

Trong đó, nhóm MPV ghi nhận số lượng lớn trong danh sách xe mới có mặt tại Việt Nam. Mở màn là Volkswagen Viloran, thời điểm chính thức ra mắt khách Việt của mẫu MPV cỡ lớn rơi vào tuần cuối năm 2023 nhưng phải đến đầu năm 2024 mới bắt đầu bàn giao những chiếc xe đầu tiên.

Volkswagen Viloran là "phát súng" khai màn làn sóng MPV tại Việt Nam trong năm 2024. Ảnh: Vĩnh Phúc.

Loạt MPV hoàn toàn mới có mặt tại Việt Nam gồm BYD M6, GAC M8, GAC M6 Pro, Denza D9 và MG G50, đều là sản phẩm của các thương hiệu Trung Quốc Trung Quốc. Các dòng xe trình làng thế hệ mới hoặc bản nâng cấp bao gồm Hyundai Stargazer X, Lexus LM 500h, Suzuki XL7 Hybrid và Kia Carnival.

Nhóm xe cả cũ lẫn mới tiếp tục làm dày số lượng các lựa chọn MPV tại Việt Nam. Trước khi làn sóng MPV trong năm 2024 xuất hiện, khách Việt đã bày tỏ sự yêu thích dành cho nhóm xe này thông qua màn lên ngôi của Mitsubishi Xpander hồi năm ngoái, với tổng cộng 19.740 xe bán ra thành công.

Làn sóng MPV ở Việt Nam cũng song hành cùng xu hướng ưa chuộng SUV tương tự nhiều thị trường quốc tế khác.

Sự kết hợp này dẫn đến trào lưu “SUV hóa” loạt MPV bình dân, đưa những mẫu xe như Toyota Veloz Cross, Mitsubishi Xpander Cross, Kia Carens, Suzuki XL7 Hybrid trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều khách Việt.

Cuộc đổ bộ của xe Trung Quốc

Năm 2024 ghi nhận làn sóng ôtô Trung Quốc đổ bộ vào Việt Nam với đa dạng sản phẩm, từ thuần xăng cho đến các dòng ôtô chạy điện.

Tính từ đầu năm, người Việt đã đón chào sự gia nhập của loạt thương hiệu ôtô Trung Quốc khác nhau gồm BYD, GAC, Aion và Omoda. Dongfeng lỡ hẹn với khách Việt trong năm 2024, thương hiệu Lynk & Co thuộc tập đoàn Geely gia nhập Việt Nam từ cuối năm ngoái, còn MG của SAIC Motor đã là cái tên khá quen mặt với khách Việt trong nhiều năm gần đây.

Làn sóng đổ bộ của ôtô Trung Quốc vào Việt Nam trong năm 2024. Ảnh: Phúc Hậu, Vĩnh Phúc.

Trong số những cái tên kể trên, BYD và Aion mang đến dải sản phẩm thuần điện để chào sân khách Việt. Ba mẫu xe đầu tiên của BYD là Dolphin, Atto 3 và Seal, vừa bổ sung thêm M6, Han và Tan EV. Thương hiệu xe điện Aion của tập đoàn GAC giới thiệu 2 mẫu xe đầu tiên gồm ES và Y Plus.

GAC đưa về MPV cỡ lớn M8, SUV cỡ D GS8 trước khi giới thiệu M6 Pro tại triển lãm VMS 2024. Omoda của tập đoàn Chery cho thấy sự thận trọng, chỉ vừa ra mắt mẫu xe đầu tiên Omoda C5 vào cuối tháng trước.

Lynk & Co chỉ thật sự được chú ý gần đây sau động thái trình làng 06, mẫu SUV cỡ B sở hữu giá bán tương đối cạnh tranh khi đặt cạnh các đối thủ cùng phân khúc.

MG giới thiệu sedan cỡ D MG7 để cạnh tranh Toyota Camry, Kia K5 hay Mazda6, đồng thời hứa hẹn sớm bán ra mẫu MPV G50 cho khách Việt trong quý đầu năm sau.

MG7 là một trong những mẫu xe nhận được sự quan tâm của khách Việt trong năm 2024.

Thương hiệu Haval của tập đoàn Great Wall Motors đang có sẵn SUV cỡ C H6 tại Việt Nam, dự kiến trình làng thêm Haval Jolion sử dụng động cơ hybrid nhưng chưa có động thái cụ thể.

Các hãng xe Zeekr và Geely Auto sẽ chưa kịp ra mắt khách Việt trong năm nay. Tương tự là trường hợp của Dongfeng khi hãng này đã liên tục thay đổi thời điểm chính thức trình làng khách Việt.

Với sự góp mặt của hàng loạt thương hiệu ôtô Trung Quốc, khách Việt đã có thêm lựa chọn khi mua xe với giá cả đa dạng, trải rộng ở nhiều phân khúc khác nhau.

Tuy nhiên ở một thị trường khá "đặc thù" như Việt Nam, ôtô Trung Quốc sẽ còn phải nỗ lực khá nhiều để vượt qua không ít thách thức, trong đó lớn nhất là rào cản về định kiến tâm lý, khả năng gắn bó lâu dài của thương hiệu hay chất lượng sản phẩm.

Nốt trầm thị trường và liều thuốc quý

Trước khi xuất hiện những thông tin tích cực về doanh số trong các tháng cuối năm, thị trường xe Việt từng rơi vào giai đoạn trầm lắng khi doanh số không cho thấy tính ổn định, từng chạm đáy hồi tháng 2 với chỉ 11.633 xe bán ra.

Theo số liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA), tính đến trước tháng 9, doanh số toàn thị trường xe Việt chưa từng vượt mốc 30.000 xe/tháng.

Đỉnh doanh số trong giai đoạn này là 28.920 xe ghi nhận ở tháng 7, thời điểm bắt đầu xuất hiện thông tin bên lề về khả năng triển khai tiếp một đợt ưu đãi phí trước bạ cho xe lắp ráp.

Tình trạng nền kinh tế chưa thật sự ổn định là một trong những lý do khiến khách hàng Việt Nam chưa sẵn sàng chi nhiều tiền cho những mặt hàng có giá trị cao, chẳng hạn ôtô.

Chính sách hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ vì thế được xem là giải pháp tình thế cho vấn đề tâm lý, tài chính của khách hàng, đồng thời là “liều thuốc” hữu hiệu giúp kích thích sức mua và tăng trưởng doanh số.

Tương tự các lần trước đây, doanh số ôtô Việt Nam đã cải thiện đáng kể trong đợt giảm phí trước bạ cuối năm 2024. Chỉ triển khai trong 3 tháng nhưng sức mua ôtô trung bình của người Việt trong giai đoạn này đã tăng gần gấp đôi, doanh số đạt tổng cộng 65.727 ôtô các loại.

Trải qua giai đoạn tương đối khó khăn ở các tháng đầu năm nhưng nhờ 3 tháng giảm phí trước bạ cho xe lắp ráp, thị trường xe Việt đang đứng trước cơ hội “về đích” tốt đẹp trong năm 2024.

Triển lãm VMS "khác lạ" ngày trở lại

Điểm xuyết trong giai đoạn tươi sáng của thị trường xe Việt xuyên suốt 3 tháng ưu đãi phí trước bạ là triển lãm ôtô Việt Nam - Vietnam Motor Show 2024 (VMS 2024), diễn ra từ ngày 23/10 đến hết ngày 27/10 tại trung tâm Hội chợ và triển lãm Sài Gòn SECC ở quận 7 (TP.HCM).

Không xe sang, vắng bóng ôtô Hàn, Mỹ nhưng sự trở lại của triển lãm VMS 2024 sau một năm vắng bóng cũng đã trở thành sự kiện đáng chú ý của làng xe Việt.

VMS 2024 quy tụ nhiều xe xanh. Không ít hãng chọn xe hybrid làm sản phẩm vedette tại sự kiện.

Với chủ đề “Công nghệ mở tương lai xanh”, VMS 2024 chứng kiến sự tham gia của số lượng lớn các ôtô điện và xe hybrid. Sự xuất hiện của những hãng xe Trung Quốc như MG, BYD hay GAC bên cạnh loạt gian hàng của 8 thương hiệu xe máy, môtô phân khối lớn cũng là điểm nhấn khiến VMS 2024 được đánh giá đã có màn trở lại khá ấn tượng.

Khi không có các thương hiệu xe sang góp mặt, mức độ thu hút của VMS 2024 từng bị đặt dấu hỏi. Tuy nhiên, số lượng lớn khách tham quan đổ về trung tâm triển lãm SECC trong các ngày mở cửa đã chứng minh VMS vẫn là một trong những sự kiện lớn nhất và được mong đợi nhất của làng xe Việt.

Thông tin từ Ban tổ chức cho hay trong 5 ngày diễn ra sự kiện, VMS 2024 đã đón hàng chục nghìn lượt khách tham quan mỗi ngày.

Cuộc chơi mới của Tasco

Hồi đầu năm, Tasco nổi lên như là một trong những đơn vị đầu tiên và đáng chú ý nhất sẽ triển khai hệ thống đại lý BYD tại Việt Nam.

BYD khi ấy chuẩn bị vào Việt Nam với vị thế là một trong những hãng xe có doanh số ôtô thuần điện cao nhất thế giới năm 2023. Do vậy khi có thông tin kết hợp cùng nhà phân phối có quy mô lớn như Tasco, BYD được đánh giá sẽ hội đủ các yếu tố để sớm đạt thành công tại Việt Nam.

Nhà phân phối ôtô lớn hàng đầu Việt Nam Tasco có màn "quay xe" khá bất ngờ. Ảnh: Tasco Auto.

Mọi chuyện thay đổi nhanh chóng vào đầu tháng 5 khi New Energy Holdings - đơn vị thuộc sở hữu của Tasco Auto - xác nhận công ty sẽ dừng toàn bộ dự án đầu tư đại lý BYD ở Việt Nam.

Động thái này được đánh giá là khá bất ngờ, bởi New Energy Holdings trong ngày 25/4 vẫn đăng thông tin tuyển dụng nhân sự phục vụ chuỗi đại lý BYD ở Việt Nam.

Sau màn hợp tác bất thành với BYD, Tasco nhanh chóng tìm được đối tác mới, cũng là một trong những nhà sản xuất ôtô lớn hàng đầu Trung Quốc - tập đoàn Geely.

Đầu tháng 8, Tasco thông báo sở hữu 100% công ty nhập khẩu và phân phối chính hãng các dòng xe Volvo tại Việt Nam. Volvo cũng là một hãng xe đang dưới quyền điều hành của tập đoàn Geely, cùng với Lynk & Co, Geely Auto hay Zeekr.

Lynk & Co là một trong số những thương hiệu ôtô thuộc tập đoàn Geely mà Tasco sẽ phụ trách phân phối tại Việt Nam trong tương lai. Ảnh: Tasco.

Sang tháng 9, Tasco xác nhận sẽ phân phối thêm 2 dòng xe Geely và Zeekr tại Việt Nam.

Trong cùng tháng, Tasco và Geely thông báo đã hoàn tất ký kết các hợp đồng và thỏa thuận trị giá 168 triệu USD, nêu rõ 2 bên sẽ cùng lắp ráp ôtô các thương hiệu Lynk & Co và Geely Auto, trước mắt phục vụ khách hàng trong nước và nhắm đến xuất khẩu sang các nước có hiệp định thương mại tự do với Việt Nam.

Quyết định “quay xe” của Tasco trong thương vụ với BYD có lẽ là để "tất tay" với thương vụ làm ăn cùng tập đoàn Geely. Mặt khác, việc Geely là nhà sản xuất ôtô duy nhất lọt top 10 bán chạy toàn cầu trong quý đầu năm có lẽ là một phần nguyên nhân khiến Tasco chọn tập đoàn này làm đối tác lắp ráp ôtô CKD tại Việt Nam.

Phúc Hậu