Ông Trump tuyên bố không mời Nam Phi dự Hội nghị G20 năm sau

“Mỹ đã không tham dự Hội nghị G20 tại Nam Phi (22–23/11), bởi chính phủ Nam Phi từ chối thừa nhận hoặc giải quyết những hành vi vi phạm nhân quyền của họ. Khi Hội nghị G20 kết thúc, Nam Phi đã từ chối chuyển giao chức Chủ tịch G20 cho một đại diện cấp cao của Đại sứ quán Mỹ, người có mặt tại Lễ bế mạc. Vì vậy, theo chỉ đạo của tôi, Nam Phi sẽ không nhận được lời mời tham dự G20 năm 2026, sự kiện sẽ được tổ chức tại thành phố Miami tuyệt vời ở bang Florida vào năm tới,” Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social ngày 26/11 giờ địa phương.

Theo người đứng đầu Nhà Trắng, Nam Phi đã cho cả thế giới thấy rằng họ “không phải là một quốc gia xứng đáng với tư cách thành viên ở bất kỳ tổ chức nào”. Vì vậy, Mỹ sẽ dừng toàn bộ các khoản thanh toán và trợ cấp dành cho Nam Phi, “có hiệu lực ngay lập tức”.

Tổng thống Donald Trump tại Diễn đàn đầu tư Mỹ - Ả Rập Saudi ở Trung tâm Kennedy (thủ đô Washington) ngày 19/11. Ảnh: Nhà Trắng

Về phía Nam Phi, theo chia sẻ của Bộ trưởng Hợp tác và Quan hệ Quốc tế Nam Phi Ronald Lamola trên IOL vào tuần trước, dù Mỹ có quyền tham dự Hội nghị G20, nhưng đại diện của họ phải có cấp bậc phù hợp để nhận chiếc búa Chủ tịch G20 từ Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa.

“Chúng tôi không ngăn cản bất kỳ ai. Mỹ là thành viên G20 và nếu họ muốn được đại diện, họ vẫn có thể cử bất kỳ ai ở cấp phù hợp. Đây là hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo. Cấp phù hợp là nguyên thủ quốc gia, một đặc phái viên được tổng thống nước đó chỉ định, hoặc cũng có thể là một bộ trưởng,” ông Lamola nói.

Bộ trưởng Ronald Lamola cũng khẳng định Washington không thể cử đại biện lâm thời của đại sứ quán để thay mặt Tổng thống Donald Trump. “Các quan chức đại sứ quán Mỹ, bao gồm đại biện lâm thời, được chào đón tham dự các hoạt động của hội nghị. Nhưng đại biện lâm thời của họ không thể nhận chiếc búa từ Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa. Ông Ramaphosa sẽ không bàn giao cho đại biện lâm thời của Mỹ,” ông nói.

Theo Reuters, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance dự kiến tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Johannesburg vào ngày 22–23/11. Tuy nhiên vào ngày 7/11, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Washington sẽ không cử quan chức nào tham dự hội nghị.

Quan hệ giữa Mỹ và Nam Phi căng thẳng liên quan tới đạo luật do Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa ký hồi tháng 1, quy định có thể thu hồi đất mà không cần bồi thường trong một số trường hợp nhằm phục vụ lợi ích công. AFP cho biết quyền sở hữu đất là vấn đề gây tranh cãi lâu nay ở Nam Phi, bởi đa số đất nông nghiệp vẫn thuộc về những người da trắng trong suốt 30 năm sau khi chế độ Apartheid kết thúc.

Khi Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa tới Nhà Trắng hồi tháng 5, ông Trump đã cho phát một đoạn video cáo buộc chính phủ Nam Phi thực hiện chiến dịch chống lại nông dân da trắng. Phía Nam Phi đã phủ nhận mọi cáo buộc.

Trong chính sách thuế đối ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Nam Phi chịu mức thuế 30%, cao nhất khu vực châu Phi cận Sahara.

Ông Cyril Ramaphosa và ông Donald Trump trong cuộc gặp tại Nhà Trắng hồi tháng 5. Ảnh: Bộ Hợp tác và Quan hệ Quốc tế Nam Phi

G20 được thành lập vào năm 1999, là diễn đàn kinh tế hàng đầu thế giới gồm 19 quốc gia thành viên cùng Liên minh châu Âu và Liên minh châu Phi. Thành viên G20 bao gồm các nền kinh tế lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Brazil và các tổ chức khu vực như EU và AU (Liên minh châu Phi).

Nhóm này đại diện cho khoảng 85% GDP toàn cầu, hơn 75% thương mại quốc tế và gần 2/3 dân số thế giới, giữ vai trò trung tâm trong việc định hình cấu trúc quản trị kinh tế toàn cầu.

Các hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra thường niên, xoay quanh các vấn đề cốt lõi như ổn định tài chính, phát triển bền vững, cải cách hệ thống thuế toàn cầu, biến đổi khí hậu, an ninh lương thực – năng lượng, và gần đây là trí tuệ nhân tạo. Đây là nền tảng đối thoại đa phương quan trọng nhất giữa các nền kinh tế phát triển và mới nổi.

Theo tuyên bố của Tổng thống Donald Trump, Hội nghị Thượng đỉnh G20 năm 2026 sẽ được tổ chức tại khu nghỉ dưỡng Trump National Doral, gần thành phố Miami, bang Florida. Đây là khu nghỉ dưỡng thuộc Trump Organization với khách sạn 5 sao, các nhà hàng, spa và khoảng 9.300 m² không gian tổ chức sự kiện, nổi bật là đại sảnh Donald J. Trump Grand Ballroom.

Tùng Dương