Ông Trump chia giới tiền số thành hai nửa
Một bên mù quáng trước món hời do đồng memecoin Trump mới phát hành mang lại. Một bên coi đó là mánh lới quảng cáo làm suy yếu uy tín của ngành.
Ngày 17/1, trong buổi tiệc Crypto Ball xa hoa, cách Nhà Trắng chỉ vài dãy nhà, hàng loạt CEO ngành tiền điện tử quyền lực nhất nước Mỹ đã tập trung để ăn mừng Tổng thống Trump sắp nhậm chức.
Những chiếc mũ "Make Bitcoin Great Again" xen lẫn váy dạ hội và vest sang trọng. Họ nâng ly chúc mừng tương lai tươi sáng của ngành tiền điện tử dưới sự lãnh đạo của một chính quyền mới, cam kết sẽ thúc đẩy lợi ích của ngành này.
Nhưng chỉ vài giờ sau, không khí vui vẻ đã bị ngưng đọng bởi một thông báo đầy bất ngờ từ Tổng thống Trump. Vào đúng 21h, ông công bố trên mạng xã hội rằng mình sẽ phát hành một loại tiền điện tử mới. Đó là đồng $Trump, một dạng “memecoin” vốn thường mang tính đùa cợt hơn là giá trị thực.
Làm mất lòng loạt CEO tiền số
Thông báo này nhanh chóng làm dấy lên loạt tranh cãi về đạo đức và pháp lý, bởi ông Trump đã tận dụng quyền lực và danh tiếng của mình để tiếp thị một tài sản kỹ thuật số đầy biến động và đầu cơ cho hàng triệu người theo dõi.
Trong khi một số nhà đầu tư nhỏ lẻ đón nhận thông tin này, nhiều nhà lãnh đạo trong ngành lại lên án hành động này là cơ hội kiếm tiền thiếu trách nhiệm, làm suy giảm uy tín của toàn bộ lĩnh vực tiền điện tử.
Theo phân tích từ Chainalysis, đa phần người mua đồng $Trump là các nhà đầu tư nhỏ lẻ thiếu kinh nghiệm, nhiều khả năng lần đầu tiên tham gia thị trường tiền điện tử. Báo cáo chỉ ra mặc dù những nhà giao dịch này “gần như hòa vốn”, hơn 100.000 người đã thua lỗ.
Tuy nhiên, động thái này đã mang lại lợi nhuận khổng lồ cho gia đình Trump. Chỉ trong chưa đầy một ngày, việc phát hành đồng $Trump đã tạo ra khoản phí giao dịch lên tới 58 triệu USD. Dù vậy, giá trị đồng $Trump đã giảm 60% từ đỉnh cao 29 USD xuống mức thấp hơn nhiều và có nguy cơ lao dốc thêm nếu gia đình Trump quyết định “rút thảm” (rug pull). Đây là một hình thức bán tháo nhanh để thu lợi nhuận.
Khi được hỏi về đồng tiền này tại Nhà Trắng, ông Trump tỏ ra thờ ơ: “Tôi không biết nhiều về nó”. Nhưng sau lễ nhậm chức, ông tiếp tục chia sẻ lại thông báo ban đầu về đồng $Trump. Đây được xem như một cách khuyến khích thêm người mua mặc dù giá trị của nó đã giảm mạnh, New York Times nhận định.
Các lãnh đạo trong ngành blockchain từng ủng hộ ông Trump, giờ cũng không giấu nổi sự thất vọng. Nic Carter, nhà sáng lập quỹ đầu tư Castle Island Ventures, đã có mặt tại buổi tiệc khi đồng $Trump được công bố. Ông bày tỏ: “Điều này khiến cả ngành trông như một trò lừa đảo, đầy tham lam và tư lợi”.
Ryan Selkis, một doanh nhân tiền điện tử và là người ủng hộ Trump, nhận định trên mạng xã hội rằng vụ phát hành đồng memecoin này sẽ khiến chính quyền Trump mất đi “rất nhiều tiền và thiện chí”. “Trump cần sa thải các cố vấn tiền điện tử của mình, từ trên xuống dưới và thay thế bằng những người biết họ đang làm gì”, Gabor Gurbacs, một giám đốc khác, thẳng thắn viết trên X (trước đây là Twitter).
“Chiêu kiếm tiền trắng trợn” của nhà Trump
Theo New York Times, sự kiện phát hành đồng $Trump không phải là lần đầu tiên gia đình Trump lấn sân vào lĩnh vực tài sản kỹ thuật số.
Trước đó, vào năm 2022, gia đình ông đã hợp tác với một doanh nhân nối tiếng với những dự án kinh doanh kỳ lạ Bill Zanker, để bán các thẻ giao dịch kỹ thuật số trị giá 99 USD mô tả ông Trump trong hình tượng siêu anh hùng. Những thẻ này là một dạng NFT (token không thể thay thế) và được xem như các món đồ sưu tầm hơn là tài sản đầu tư.
Nhưng đồng $Trump lại khác. Nó nhanh chóng thu hút sự chú ý từ cộng đồng đầu cơ, tương tự cách cổ phiếu meme GameStop từng khuấy động thị trường tài chính. Một số nhà giao dịch như Josh Bailey (Texas) đã nhanh chóng tham gia cuộc chơi. Ngay sau thông báo của ông Trump, Bailey bỏ ra 12.000 USD đầu tư vào đồng $Trump và kiếm được khoản lợi nhuận gấp 5 lần trong chưa đầy một ngày.
Tuy nhiên, khi thị trường bắt đầu điều chỉnh, những người mua chậm chân hơn lại chịu thiệt hại nặng nề. Một nhà đầu tư ẩn danh, sử dụng biệt danh Ansem, đã lỗ 2 triệu USD chỉ trong 2 giờ sau khi giá trị đồng tiền sụt giảm.
Đến chiều 2 ngày sau, Đệ nhất phu nhân Melania Trump cũng tuyên bố phát hành đồng tiền điện tử riêng của mình. $Melania trở thành đối thủ cạnh tranh trực tiếp với đồng $Trump. Kết quả là giá trị đồng $Trump giảm thêm 60%, đẩy nhiều nhà đầu tư vào cảnh trắng tay.
Các chuyên gia trong ngành cho rằng việc phát hành 2 đồng memecoin này chỉ là một “chiêu trò kiếm tiền trắng trợn”. Đồng thời, nó cũng làm dấy lên câu hỏi pháp lý về việc liệu đồng $Trump và $Melania có phải là chứng khoán hay không. Nếu đúng, chúng có tuân thủ các quy định liên bang về đăng ký và minh bạch thông tin hay không.
Trong khi đó, gia đình Trump khẳng định các token này “chỉ là đồ sưu tầm kỹ thuật số”, không được thiết kế để trở thành cơ hội đầu tư. Nhưng hành vi giao dịch của các nhà đầu tư lại cho thấy điều ngược lại. Phần lớn đều tham gia với mục tiêu kiếm lợi nhuận nhanh chóng.
Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren cùng các thành viên đảng Dân chủ đã yêu cầu các cơ quan liên bang điều tra sự việc. Tuy nhiên, bất kỳ cuộc điều tra nào cũng sẽ đụng chạm đến gia đình của một tổng thống đương nhiệm, người vừa bổ nhiệm chủ tịch mới cho Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC).
Theo luật pháp Mỹ, các loại tài sản số có thể được coi là chứng khoán nếu chúng được tiếp thị như một cơ hội đầu tư. Do đó, chúng cần phải tuân theo các quy định công khai và đăng ký. Trong nhiệm kỳ của Tổng thống Biden, SEC đã thực hiện nhiều vụ kiện nhắm vào các công ty tiền số vì lý do này.
Song, David Sacks - nhà đầu tư mạo hiểm được Trump bổ nhiệm để giám sát chính sách công nghệ của chính quyền mới - cho rằng memecoin này “giống như một tấm thẻ bóng chày hoặc một con tem” và “hoàn toàn có thể bán được”.
Trong một bài phỏng vấn, con trai thứ hai Eric Trump của tổng thống Mỹ bác bỏ mọi chỉ trích. Ông khẳng định: “Đồng $Trump và World Liberty Financial là 2 dự án thành công nhất trong lịch sử tiền điện tử”.