Nữ tuần đường
Bất kể ngày hay đêm, mưa hay nắng, họ rong ruổi trên chiếc xe máy gần trăm cây số mỗi ngày dọc các tuyến đường được phân công quản lý. Mỗi khi mưa bão, các chị chưa bao giờ được tròn giấc bởi thấp thỏm nỗi lo cây đổ gây ách tắc giao thông, sạt lở, nghẹt cống thoát nước. Nhiều khi có sự vụ cũng chỉ kịp khoác vội chiếc áo mưa rồi lao ra đường. Họ là những người phụ nữ làm công việc tuần kiểm đường bộ.

Chị Minh cùng với đồng nghiệp theo dõi hệ thống biển báo, tín hiệu giao thông và ghi chép vào sổ nhật ký tuần đường
Theo “nghiệp” rong ruổi
Để đặt được cuộc hẹn với những nữ tuần kiểm đường bộ không hề dễ, phóng viên đã đợi ngót ngét một tuần để cơ quan chủ quản liên hệ bởi lý do tưởng chừng khá đơn giản: Các anh, chị, em có làm việc cố định một điểm đâu, nay đây mai đó, dọc các tuyến đường hàng trăm cây số - cán bộ phụ trách Sở Xây dựng cho biết.
Đã có gần 30 năm thâm niên với nghề, chị Nguyễn Thị Hồng Minh - Đội phó Đội đường bộ số 2, Công ty Cổ phần đường bộ Phú Thọ thuộc lòng từng km đường, từng biển báo trên những tuyến đường chị phụ trách. Hiện nay, chị Minh được giao quản lý gần 40 cây số, gồm Đường tỉnh 323 đoạn từ Km0 từ phường Dữu Lâu, TP Việt Trì đến Km19 địa phận xã Tiên Du, huyện Phù Ninh và Đường tỉnh 323G đoạn từ km0 xã Tiên Du, huyện Phù Ninh đến Km18 địa phận xã Chân Mộng, huyện Đoan Hùng.

Trải qua gần 30 năm công tác, chị Minh thuộc lòng hệ thống biển báo giao thông
Mỗi ngày, từ mờ sáng, chị cùng với đồng nghiệp của mình lại lên đường kiểm tra tuyến, hệ thống an toàn giao thông, vi phạm hành lang đường bộ, biển báo, cột tiêu, cầu cống để kịp thời phát hiện, xử lý hư hỏng nếu có. Mỗi ngày di chuyển trên tuyến đường cả đi lẫn về là gần 80km, đi nhiều đến nỗi chị thuộc lòng từng mét đường, nắm rõ các điểm xung yếu, vị trí cần lưu ý như lòng bàn tay nên chỉ cần có dấu hiệu bất thường là chị nhận biết được ngay, qua đó, báo cáo về đơn vị để có phương án xử lý kịp thời.
Kỷ niệm trong từng ấy năm theo nghề của chị Minh có rất nhiều. Những người phụ nữ làm công việc tuần kiểm đường bộ xốc vác không kém gì những “đấng mày râu”. Trong cơn bão số 3 vừa qua, chị Minh cùng với đồng nghiệp nữ mặc áo bảo hộ, xé màn mưa “rong ruổi” trên tuyến, đến đâu thấy cây đổ, chị báo về cơ quan, chờ chỉ thị rồi thuê người và máy móc xử lý tại chỗ.
Nhắc đến những câu chuyện buồn có, vui có của nghề, chị Minh lại cười chia sẻ: “Nhiều người dân họ ghét chúng tôi lắm, nhất là những người hay vứt rác bừa bãi và vi phạm hành lang an toàn giao thông”. Lắm lúc, các chị cãi lý với người dân. Những địa điểm đã cắm biển “Cấm đổ rác” mà họ vứt rác tràn làn dưới chân biển. Hành vi tưởng chừng nhỏ nhưng đôi khi lại gây ra hậu quả lớn. Rác đổ tràn ra mặt đường tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông.
Những đóng góp thầm lặng
Chúng ta đã bao giờ tự hỏi: Mỗi khi cây cối đỏ ra đường, lại có người tới dọn dẹp, đèn tín hiệu giao thông gặp sự cố là có nhân viên kỹ thuật khắc phục, vật liệu xây dựng rơi rớt từ phương tiện lại có những bóng dáng lặng lẽ dọn dẹp... Sự đóng góp thầm lặng của đội ngũ những công nhân tuần đường giúp người dân tham gia giao thông an toàn.
Có lẽ tuần kiểm đường bộ nằm trong số ít những nghề nghiệp được quy định bằng văn bản quy phạm pháp luật. Theo Thông tư 04/2019/TT-BGTVT do Bộ GTVT (mà nay là Bộ Xây dựng) ban hành năm 2019, tuần kiểm đường bộ phải đảm nhiệm quản lý, bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ; kiểm tra, xử lý hư hỏng công trình đường bộ; theo dõi mực nước tại các công trình ngầm, tràn trên đường bộ, cột thủy trí khi có mưa lũ; tham gia vào công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông...

Bình đồ là dụng cụ làm việc không thể thiếu, giúp tuần kiểm đường bộ phát hiện hành vi lấn chiếm, vi phạm hành lang an toan giao thông đường bộ
Lật giở bình đồ, chị Hoàng Thị Bích Thúy - công nhân Đội đường bộ số 2, Công ty Cổ phần đường bộ Phú Thọ rà lại từng vị trí cống, rãnh thoát nước. Đây là phần dễ bị người dân lấn chiếm, vi phạm nhất trên tuyến. Chị Thúy được phân công quản lý tuyến tránh quốc lộ 32C đoạn từ Km0+00 cầu Việt Trì đến Km21+150 cầu Phong Châu và Đường tỉnh 324 từ Km0+00 thuộc địa phận xã Cao Xá đến Km8+500 thuộc địa phận thị trấn Hùng Sơn, huyện Lâm Thao.
Để làm tốt công việc này, những nữ tuần đường không chỉ chăm chỉ, có tính tự giác, kỷ luật cao mà đòi hỏi nghiệp vụ giống như cảnh sát vậy. Kể về một lần tìm ra thủ phạm húc đổ cột đèn tín hiệu giao thông, chị Thúy cho biết: “Khi tôi đang đi tuần đến Km13+600 bên trái tuyến tránh quốc lộ 32C thuộc địa phận xã Cao Xá, một cột đèn tín hiệu bị đổ vỡ, nghi ngờ không phải do mưa bão, sau khi chụp ảnh, báo về Công ty, chúng tôi đã xin trích camera nhà người dân xung quanh, đồng thời báo với chính quyền, công an địa phương phối hợp và tìm ra tài xế xe tải đã làm hỏng cột đèn giao thông, yêu cầu phải bồi thường tài sản”.
Tuần đường là nghề vất vả, tiềm ẩn nguy hiểm nhưng thu nhập vẫn còn thấp. Người làm không yêu nghề thì khó có thể gắn bó được, bởi ngày nắng cũng như mưa, bất kể đêm hôm hay bão lũ, họ đều phải trực báo hiện trường, muốn nghỉ phép cũng phải báo trước tìm người thay thế. Tuyến đường an toàn, giao thông thông suốt đều in dấu bước chân và những giọt mồ hôi nhọc nhằn, vất vả của những người tuần đường nói chung và nữ tuần kiểm đường bộ nói riêng.