Nữ cựu tù cách mạng 'truyền lửa' cho thế hệ trẻ

Nghệ sĩ Phi Điểu và một bạn trẻ

Nghệ sĩ Phi Điểu vốn được công chúng biết đến với hình ảnh phúc hậu trong những bộ phim truyền hình nhưng ít ai biết, bà từng là cựu tù chính trị, bị bắt khi mới 14 tuổi.

"Ở trong tù, tuy không có vũ khí nhưng chúng tôi có tiếng hát. Chúng tôi hát để xua đi nỗi sợ hãi, để đồng đội tôi biết rằng dù có chuyện gì xảy ra, chúng ta vẫn kiên cường. Tôi hát để động viên đồng đội, để chứng minh rằng tinh thần cách mạng không thể bị khuất phục", bà Phi Điểu chia sẻ.

Sau khi được trao trả theo diện trao đổi tù binh, bà tập kết ra Bắc, tiếp tục học tập và tham gia Đoàn Văn công Nam Bộ, công tác tại Đài Phát thanh. Khi đất nước thống nhất, bà vẫn miệt mài hoạt động nghệ thuật, tham gia nhiều chương trình về nguồn, về truyền thống cách mạng.

Dù hiện đã ở tuổi "xưa nay hiếm", bà vẫn xuất hiện đều đặn trong các hoạt động của Hội LHPN quận 3, Hội Cựu chiến binh, Ban liên lạc Cựu tù chính trị và tù binh TPHCM với nụ cười hiền hậu, trái tim tận tụy.

Trọn tình đất nước, vẹn nghĩa đồng đội

Cựu tù chính trị Hoàng Thị Khánh đã dành hơn 25 năm làm Trưởng Ban liên lạc cựu tù chính trị và tù binh TPHCM. Đây là công việc không lương nhưng cô vẫn dốc hết tâm huyết vì những người đồng đội năm xưa.

"Có thể tôi không còn nhớ rõ những chi tiết nhỏ của cuộc đời mình nhưng tôi vẫn nhớ từng người trong ban. Cùng bị tra tấn, cùng đấu tranh, cùng dìu nhau sống sót qua những ngày tháng tăm tối - chúng tôi hiểu nhau hơn cả người thân. Bởi vậy, dù tuổi đã cao, tôi vẫn tiếp tục công việc này, vì tôi không thể bỏ lại đồng đội", cô Khánh chia sẻ.

Bà Hoàng Thị Khánh, Trưởng Ban liên lạc cựu tù chính trị và tù binh TPHCM

Những năm tháng trong tù, họ đã nương tựa vào nhau để tồn tại. Đến hôm nay, tình đồng đội ấy vẫn không phai nhạt. Ban liên lạc đã hỗ trợ hàng nghìn đồng đội làm hồ sơ chính sách, vận động xây dựng nhà ở, trao học bổng cho con em cựu tù có hoàn cảnh khó khăn.

Hơn 300 cựu tù mắc bệnh nan y đã nhận được hỗ trợ tài chính, giúp họ có thể an tâm chữa bệnh.

Không chỉ lo cho nhau, các nữ cựu tù còn đóng vai trò truyền lửa cho thế hệ sau. Những chuyến hành trình "Về nguồn", các buổi kể chuyện lịch sử, những trang hồi ký họ viết - tất cả đều là di sản tinh thần vô giá cho thế hệ trẻ hôm nay.

Sau khi đất nước thống nhất, họ tiếp tục là những người xây dựng tương lai. Cô Hoàng Thị Khánh cùng các đồng đội không chỉ lo việc chính sách cho cựu tù mà còn vận động xây trường học, giúp đỡ con em đồng đội có cơ hội học hành.

Dưới sự dẫn dắt của cô Hoàng Thị Khánh, Ban liên lạc Cựu tù chính trị và tù binh TPHCM đã trở thành một mái nhà chung của hàng nghìn cựu tù trên cả nước. Từ chỗ chỉ vài chục người, đến nay mạng lưới của họ đã kết nối hơn 7.000 cựu tù.

Họ không chỉ hỗ trợ nhau về vật chất mà còn cùng nhau gìn giữ ký ức lịch sử. Những chuyến hành trình về chiến trường xưa, những buổi nói chuyện truyền cảm hứng cho học sinh, sinh viên - tất cả đều là cách họ truyền lại tinh thần kiên trung của thế hệ đi trước.

"Tôi có một mong muốn duy nhất: Không để con cháu của chúng tôi rơi vào cảnh thất học hay thất nghiệp. Bởi lẽ, chúng tôi đã đấu tranh suốt cả tuổi thanh xuân, hy sinh cả máu xương để đất nước này có ngày hôm nay. Chúng tôi muốn nhìn thấy thế hệ sau phát triển, thành công và tiếp nối truyền thống cha ông", cô Khánh tâm sự.

Gửi thế hệ trẻ: Tự do không tự nhiên mà có

Khi được hỏi muốn nhắn gửi gì đến thế hệ trẻ hôm nay, các nữ cựu tù chính trị đều chỉ nói một điều: "Chúng tôi không cần được ca ngợi, chỉ mong thế hệ trẻ hiểu rằng tự do không tự nhiên mà có. Nếu các bạn đang sống trong hòa bình, hãy trân trọng điều đó. Đừng bao giờ để sự vô tâm, thờ ơ khiến những hy sinh trong quá khứ trở nên vô nghĩa".

Những nữ cựu tù chính đã đi qua chiến tranh bằng cả máu và nước mắt, để hôm nay, khi đứng dưới bầu trời tự do, họ tiếp tục hát những bài ca cách mạng, truyền cho thế hệ sau niềm tin vào lý tưởng sống. Hòa bình hôm nay được viết nên từ những hy sinh lặng thầm ấy - một giá trị mà thế hệ trẻ cần trân trọng, gìn giữ và tiếp nối.

Phạm Thương - Minh Tuấn