'Nông dân tỷ phú' trên cánh đồng thông minh

Người dân xã Vĩnh Đại (huyện Tân Hưng) vẫn thường gọi ông Nguyễn Văn Thơi là “ông Tám Thơi” – một nông dân điển hình cho tinh thần dám nghĩ, dám làm và tiên phong ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất lúa quy mô lớn.

Từ bàn tay trắng đến "nông dân tỷ phú"

Hơn 50 năm trước, ông Thơi cùng gia đình từ Mộc Hóa đến vùng đất hoang hóa Vĩnh Đại chỉ với hai bàn tay trắng. Khi đất còn sình lầy, hoang vu, ông đã kiên trì khai hoang từng mét đất.

Từ 5 ha ban đầu, bằng sự cần cù, tích lũy và không ngừng đầu tư vào máy móc hiện đại, ông Tám Thơi mở rộng quy mô sản xuất lên 65 ha – trong đó có 60 ha trồng lúa ứng dụng cơ giới hóa và 5 ha trồng tràm.

Mạnh dạn thay đổi cây trồng mới giúp nông dân, HTX ở Long An thoát nghèo, làm giàu.

Điểm nổi bật trong mô hình của ông Thơi là việc ứng dụng khoa học công nghệ đồng bộ. Trên cánh đồng lớn, ông đầu tư hơn 10 loại máy móc chuyên dụng như máy cày, máy cấy, máy gặt đập liên hợp, thiết bị bay phun thuốc không người lái... giúp giảm sức lao động, tăng năng suất, tiết kiệm chi phí. Hiện nay, hơn 70% khâu sản xuất đã được cơ giới hóa.

Ngoài sản xuất cho gia đình, hệ thống máy móc của ông Thơi còn hoạt động dịch vụ cho nhiều hộ nông dân trong và ngoài địa phương.

Mô hình sản xuất hiệu quả giúp ông trở thành tấm gương điển hình của phong trào xây dựng nông thôn mới, nhiều năm liền được mời ra Hà Nội tôn vinh nông dân tiêu biểu. Dù ông không muốn nói quá nhiều đến thu nhập của bản thân, nhưng người dân địa phương vẫn gọi ông là “tỷ phú nông dân”.

Nếu ông Thơi đại diện cho thế hệ “lão nông tri điền” thì anh Nguyễn Quốc Thắng, ở xã Bình Thành (huyện Đức Huệ), là biểu tượng của lớp nông dân trẻ biết vận dụng khoa học công nghệ để tạo đột phá trong sản xuất.

Từ bỏ công việc ổn định tại thành phố, anh Thắng trở về quê hương khởi nghiệp với 6 ha trồng chanh bông tím – một giống chanh mới có năng suất và chất lượng cao, phù hợp với đất phèn ở vùng Đồng Tháp Mười. Không dừng lại ở sản xuất truyền thống, anh Thắng tập trung đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt tự động, sử dụng phân bón hữu cơ, theo dõi quá trình sinh trưởng bằng cảm biến môi trường và ứng dụng phần mềm quản lý canh tác.

Nhờ đó, 6 ha chanh bông tím đạt năng suất vượt trội – từ 30 đến 100 tấn/ha tùy tuổi cây. Sau thành công bước đầu, anh tiếp tục mở rộng thêm 7 ha trồng chanh không hạt phục vụ xuất khẩu, đặc biệt là thị trường châu Âu, nơi đòi hỏi tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP và truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt.

Vai trò then chốt của HTX

Thành công của những cá nhân như ông Tám Thơi hay anh Thắng không còn là chuyện riêng lẻ. Tại Long An, làn sóng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao đang lan rộng nhờ sự góp sức của các HTX nông nghiệp kiểu mới, trong đó nổi bật là HTX nông nghiệp Mỹ Thạnh (xã Mỹ Thạnh, huyện Thủ Thừa).

Với hơn 40 ha sản xuất rau, củ, quả sạch, HTX này đang là điểm tựa kinh tế cho hàng trăm hộ thành viên. Ngay từ khi thành lập, HTX đã chú trọng đầu tư công nghệ: hệ thống nhà lưới điều tiết khí hậu, tưới nhỏ giọt tự động, sử dụng phân bón hữu cơ và phần mềm quản lý nhật ký đồng ruộng giúp giám sát quy trình canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP.

Không chỉ nâng cao năng suất 25-30%, HTX còn tiên phong chuyển đổi số khi liên kết với các sàn thương mại điện tử như Sendo, Postmart...

Qua đó, mỗi ngày HTX cung ứng ra thị trường 3-5 tấn rau quả, riêng trên Sendo đạt doanh thu 100 triệu đồng/tháng. 100% sản phẩm được gắn mã QR truy xuất nguồn gốc – yếu tố quan trọng để tiếp cận thị trường cao cấp.

HTX là điểm tựa cho hàng nghìn thành viên, hộ liên kết vươn lên thoát nghèo, làm giàu.

HTX Mỹ Thạnh còn là đơn vị tiêu biểu trong bảo tồn và phát triển giống nếp Thủ Thừa – một đặc sản địa phương đang được xây dựng thương hiệu OCOP.

Bà Lê Thị Hằng, đại diện HTX Mỹ Thạnh chia sẻ: “Chúng tôi đặt chất lượng và minh bạch thông tin lên hàng đầu. Nhờ vậy, sản phẩm dễ dàng tiếp cận siêu thị, chợ đầu mối và khách hàng trên sàn thương mại điện tử”.

Theo lãnh đạo ngành nông nghiệp tỉnh Long An, địa phương đang tích cực triển khai các chính sách khuyến khích doanh nghiệp, HTX, hộ nông dân ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất – đặc biệt trên các cây trồng lợi thế như lúa, chanh, thanh long, cây ăn quả…

Các chương trình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, mô hình tưới tiết kiệm, quy trình canh tác thông minh, sản xuất sạch... đang được đẩy mạnh tại các vùng trọng điểm. Đồng thời, ngành nông nghiệp cũng tích cực hỗ trợ HTX tiếp cận vốn, đào tạo kỹ năng số, kết nối tiêu thụ nông sản qua nền tảng thương mại điện tử.

Điểm tựa từ chính sách hỗ trợ

Thành công của các HTX trên địa bàn tỉnh Long An hiện tại không thể không nhắc đến những chương trình đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Long An

Một trong những hoạt động nổi bật là công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý HTX. Năm 2024, Liên minh HTX tỉnh Long An đã tổ chức lớp bồi dưỡng cho chủ tịch hội đồng quản trị, giám đốc HTX; lớp đào tạo sơ cấp giám đốc HTX; các lớp phổ biến kiến thức về kinh tế tập thể, HTX.

Về hỗ trợ tài chính, Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX tỉnh Long An với tổng vốn 47 tỷ đồng đã giải ngân 23,55 tỷ đồng cho 25 HTX trong năm 2024. Đây là nguồn lực quan trọng giúp các HTX mở rộng hoạt động và nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh cũng tích cực tổ chức các lớp tập huấn về quy trình, thủ tục, nghiệp vụ tiếp cận vốn từ Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX, giúp các HTX nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết để phát triển bền vững.

Những chương trình hỗ trợ này đã góp phần nâng cao năng lực hoạt động của các HTX tại Long An, thúc đẩy sản xuất kinh doanh hiệu quả, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho thành viên, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Thời gian tới, tỉnh Long An dự kiến sẽ tiếp tục thúc đẩy các mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là trong các cây trồng thế mạnh như lúa, chanh, cây ăn quả... Đồng thời, khuyến khích xây dựng vùng nguyên liệu lớn, liên kết sản xuất – tiêu thụ qua HTX để tạo ra chuỗi giá trị khép kín.

Ngành nông nghiệp cũng đang phối hợp với các viện, trường, doanh nghiệp để chuyển giao kỹ thuật, giống mới, công nghệ tưới tiêu, công nghệ sinh học và giải pháp số hóa sản xuất nông nghiệp. Trong đó, mục tiêu đến năm 2030, Long An sẽ có ít nhất 50% diện tích trồng trọt được ứng dụng nông nghiệp thông minh.

Có thể nói, từ những cá nhân tâm huyết như ông Tám Thơi, anh Quốc Thắng, đến những HTX tiên phong như Mỹ Thạnh, Long An đang từng bước hiện thực hóa khát vọng đưa nông nghiệp địa phương phát triển theo hướng hiện đại, bền vững, dựa trên nền tảng khoa học công nghệ. Không chỉ là chuyện “làm giàu”, đây còn là hành trình xây dựng một thế hệ nông dân mới – biết làm chủ công nghệ, biết liên kết, và biết làm thương hiệu.

Đông Phong