Nỗi lo từ chiến thuật mới của Houthis trên Biển Đỏ

Đợt tấn công mới nhất của Houthis vào các tàu trên Biển Đỏ phản ánh mức độ leo thang cao hơn, tạo ra mối đe dọa lớn đối với hoạt động thương mại toàn cầu.

Tuần qua, Biển Đỏ dậy sóng trở lại sau khi nhóm vũ trang Houthis (Yemen) mở chiến dịch tấn công mới và dữ dội hơn nhằm vào tàu thuyền đi qua vùng biển này. Chỉ trong ngày 7-7, Houthis đã đánh chìm hai tàu chở hàng của Hy Lạp là Magic Seas và Eternity C, khiến một số thành viên thủy thủ đoàn thiệt mạng.

Đợt tấn công của Houthis diễn ra không lâu sau khi Israel phát động chiến dịch không kích quy mô lớn mang tên “Lá cờ đen” nhằm vào các cơ sở của Houthis ở Yemen. Loạt diễn biến này chấm dứt nửa năm yên ắng ở Biển Đỏ, đưa chủ đề gián đoạn thương mại toàn cầu qua tuyến đường này trở lại tâm điểm lo ngại của cộng đồng quốc tế.

 Những cột khói bốc lên từ tàu chở hàng Magic Seas trên Biển Đỏ sau cuộc tấn công của Houthis. Ảnh: HUTHI ANSARULLAH MEDIA CENTRE

Những cột khói bốc lên từ tàu chở hàng Magic Seas trên Biển Đỏ sau cuộc tấn công của Houthis. Ảnh: HUTHI ANSARULLAH MEDIA CENTRE

Chiến thuật tấn công mới của Houthis

Các chuyên gia cho rằng những vụ tấn công vừa qua là rất phức tạp khi các chiến binh Houthis tiếp cận tàu từ Biển Đỏ, nổ súng bằng vũ khí hạng nhẹ và súng chống tăng (RPG). Sau đó, các chiến binh sử dụng tên lửa chống hạm, thiết bị không người lái trên không và dưới biển gắn chất nổ để tấn công mục tiêu.

Chỉ trong vài ngày, chiến thuật phối hợp này đã đánh chìm hai con tàu - bằng số tàu mà Houthis từng đánh chìm trong các cuộc tấn công kéo dài nhiều tháng. Chưa kể vụ tấn công tàu Eternity C có thể là vụ gây thiệt hại nhân mạng lớn nhất từ trước đến nay trên biển, khi nhiều thành viên thủy thủ đoàn vẫn đang mất tích.

Theo đài CNN, tính đến ngày 10-7, ba trong 25 thành viên thủy thủ đoàn đã thiệt mạng, 10 người đã được giải cứu, số còn lại được cho là bị Houthis giam giữ hoặc vẫn mất tích.

Houthis lập luận rằng chiến dịch tấn công mới này “là một bước chuyển mang tính chất định hướng trong cuộc chiến mở nhằm hỗ trợ người Palestine ở Dải Gaza”.

Hãng tin SABA của Houthis cáo buộc Israel “gây ra đe dọa hàng ngày với dân thường ở Gaza và dựa vào tuyến đường biển để tài trợ cho chiến dịch quân sự, đồng thời duy trì phong tỏa ở Gaza”.

“Lập trường của chúng tôi không chỉ dừng lại ở các tuyên bố hay lời lên án, mà còn tiến hành hành động quân sự trực tiếp, thể hiện nỗ lực rõ ràng nhằm hỗ trợ người Palestine trên nhiều mặt trận” - theo tuyên bố của Houthis.

Lãnh đạo Houthis - ông Abdul Malik al-Houthi tuần qua nhấn mạnh rằng Houthis sẽ tiếp tục tấn công bất kỳ tàu nào vận chuyển hàng hóa liên quan đến Israel nếu đi qua Biển Đỏ, Vịnh Aden hoặc Biển Ả Rập.

Ông al-Houthi nói rằng các cuộc tấn công của nhóm sẽ tiếp diễn “nếu cuộc xâm lược và phong tỏa Gaza vẫn còn tiếp tục”.

Cuộc tấn công gần nhất của Houthis nhằm vào tàu chiến Mỹ hộ tống các tàu thương mại diễn ra vào đầu tháng 12-2024. Từ đó đến nay, Houthis vẫn thỉnh thoảng bắn tên lửa nhắm vào Israel, nhưng không tấn công tàu biển.

Giới quan sát cho rằng Houthis còn có động cơ khác, xuất phát từ các yếu tố quốc tế và nội bộ, khi chọn tấn công tàu chở hàng trên Biển Đỏ trong lúc này.

Về yếu tố bên ngoài, một thỏa thuận ngừng bắn mới giữa Israel-Hamas, cũng như tương lai của các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Iran về chương trình hạt nhân Iran, vẫn còn bỏ ngỏ.

Các cuộc tấn công này cũng cho thấy rằng những đòn không kích của Israel và Mỹ trong thời gian qua không thể làm suy yếu hoàn toàn khả năng tấn công của lực lượng Houthis.

Tại Yemen, Houthis ngày càng đối mặt làn sóng phản đối gia tăng do nền kinh tế suy yếu. Theo các chuyên gia, việc nối lại các cuộc tấn công có thể là cách để Houthis chứng minh sức mạnh, nhằm củng cố quyền lực trong nước.

 Tàu Eternity C chìm trên Biển Đỏ sau vụ tấn công của Houthis. Ảnh: HOUTHI/EPA

Tàu Eternity C chìm trên Biển Đỏ sau vụ tấn công của Houthis. Ảnh: HOUTHI/EPA

Từ tháng 11-2023 đến tháng 12-2024, Houthis đã nhắm mục tiêu hơn 100 tàu buôn bằng tên lửa và UAV, đánh chìm hai chiếc và giết chết bốn thủy thủ.

Thương mại toàn cầu biến động mạnh

Tuyến đường Biển Đỏ và kênh đào Suez tạo thành một trong những nút giao hàng hải quan trọng bậc nhất thế giới. Trước các cuộc tấn công của Houthis vào tháng 11-2023, tuyến đường này xử lý khoảng 12% khối lượng thương mại toàn cầu và gần 30% lưu lượng container toàn cầu.

Riêng đối với thị trường năng lượng, tuyến đường này đóng vai trò then chốt khi đảm nhiệm khoảng 8-10% lượng dầu vận chuyển bằng đường biển và 8% giao dịch khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) toàn cầu mỗi năm.

Lưu lượng giao thông qua tuyến đường đã giảm mạnh sau các cuộc tấn công của Houthis từ năm ngoái. Với đòn tấn công của Houthis vào hai tàu chở hàng hồi tuần qua, thị trường đã cho thấy những biến động tức thời.

Ngay sau thông tin Houthis tấn công tàu thứ hai, giá dầu Brent giao dịch tại Mỹ đã tăng 2,08%, lên mức 69,72 USD/thùng, trong khi dầu WTI tăng 2,39% lên 68,09 USD/thùng, theo dữ liệu của trang Oilprice.com.

Hãng Reuters ngày 11-7 cũng đưa tin rằng chi phí bảo hiểm cho việc vận chuyển hàng hóa qua Biển Đỏ đã tăng hơn gấp đôi trong những ngày gần đây sau vụ hai tàu bị Houthis đánh chìm.

Phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh đối với tàu thuyền đã tăng lên khoảng 0,7% giá trị của con tàu, so với khoảng 0,3% vào tuần trước khi các cuộc tấn công gần đây xảy ra. Một số đơn vị bảo hiểm đã tạm dừng việc cung cấp bảo hiểm cho một số hành trình.

Trong tuần qua, mức phí cho một hành trình kéo dài khoảng 7 ngày đã được báo lên tới 1% giá trị của cả tàu và hàng hóa trên tàu, tương đương với mức đỉnh điểm trong năm 2024 khi các cuộc tấn công diễn ra hằng ngày. Điều này khiến chi phí vận chuyển tăng thêm hàng trăm nghìn USD cho mỗi chuyến hàng.

“Các cuộc tấn công gần đây ở Biển Đỏ cho thấy sự cần thiết phải thận trọng khi quyết định đi qua khu vực này” - ông Neil Roberts, người đứng đầu bộ phận hàng hải và hàng không thuộc Hiệp hội thị trường Lloyd's, tổ chức đại diện cho các công ty bảo hiểm trong hệ thống thị trường bảo hiểm Lloyd’s of London, nhận định.

Các nguồn tin trong ngành bảo hiểm nói với Reuters rằng giới bảo hiểm sẽ cố tránh cung cấp bảo hiểm cho bất kỳ tàu nào có liên quan đến Israel, dù là gián tiếp.

“Những gì chúng ta chứng kiến trong tuần qua dường như là sự quay trở lại tiêu chí chọn mục tiêu như hồi giữa năm 2024, tức là bất kỳ tàu nào có liên hệ, dù rất mơ hồ, với Israel. Và mơ hồ đồng nghĩa với rủi ro” - theo ông Munro Anderson, trưởng bộ phận điều hành của công ty bảo hiểm rủi ro hàng hải Vessel Protect (Anh).

Israel kêu gọi Mỹ nối lại tấn công Houthis

Giữa lúc các cuộc tấn công của Houthis trên Biển Đỏ gia tăng, Israel đã thúc giục Mỹ nối lại các hoạt động quân sự nhằm vào Houthis, đài truyền hình Kan của Israel đưa tin ngày 10-7.

Israel đã nói với Mỹ rằng các cuộc tấn công liên tiếp của Houthis nhằm vào tàu thuyền “không thể chỉ còn là vấn đề riêng của Israel”.

Tel Aviv kêu gọi “tăng cường các cuộc tấn công phối hợp nhằm vào các mục tiêu của Houthis”. Và hoạt động tấn công không chỉ là các cuộc không kích của không quân Israel, mà còn là việc Mỹ nối lại các cuộc tấn công và hình thành một liên minh gồm thêm nhiều quốc gia”, đài Kan dẫn nguồn tin cho hay.

“Cần một liên minh rộng lớn để cho chế độ Houthis thấy rằng họ đang đứng trước mối nguy thực sự” - theo nguồn tin.

Mỹ và Israel chưa bình luận về thông tin trên.

THẢO VY

Nguồn PLO: https://plo.vn/noi-lo-tu-chien-thuat-moi-cua-houthis-tren-bien-do-post860103.html
Zalo