Nợ toàn cầu lập kỷ lục mới

Nợ tăng kỷ lục

Theo đó, nợ toàn cầu đã tăng thêm 7 nghìn tỷ USD trong năm 2024. Mặc dù chỉ bằng một nửa mức tăng năm 2023, khi kỳ vọng về việc Cục Dự trữ Liên bang cắt giảm lãi suất đã khiến hoạt động vay nợ tăng vọt. Nợ tăng trong khi tăng trưởng kinh tế chậm lại đã đẩy tỷ lệ nợ trên GDP - một chỉ số về khả năng trả nợ - tăng 1,5 điểm phần trăm lên 328%.

IIF cho biết họ dự kiến tăng trưởng nợ sẽ chậm lại trong năm nay, chỉ vào khoảng 5 nghìn tỷ USD trong bối cảnh chính sách kinh tế toàn cầu chưa từng có bất ổn và chi phí vay vẫn ở mức cao. Tuy nhiên IIF cho biết, dự báo này có thể tăng do các lời kêu gọi kích thích tài khóa và chi tiêu quân sự lớn hơn ở châu Âu.

IIF cũng cảnh báo, những người bảo vệ trái phiếu (bond vigilantes) có thể trừng phạt các chính phủ nếu thâm hụt tài chính gia tăng vẫn tiếp diễn. “Việc giám sát ngày càng tăng đối với số dư tài chính - đặc biệt là ở các quốc gia có bối cảnh chính trị phân cực cao - là một đặc điểm nổi bật trong những năm gần đây”, IIF cho biết.

Một ví đụ điển hình là phản ứng của thị trường đối với các chính sách tài khóa ở Vương quốc Anh đã hạ bệ nhiệm kỳ ngắn ngủi của Thủ tướng Liz Truss vào năm 2022, trong khi những áp lực tương tự ở Pháp cũng đã khiến Thủ tướng Michel Barnier từ chức vào năm ngoái.

“Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể sẽ thấy nhiều biến động hơn trên thị trường nợ có chủ quyền, đặc biệt là ở những quốc gia mà chúng ta thấy sự phân cực chính trị cao”, Emre Tiftik - Giám đốc nghiên cứu về tính bền vững của IIF cho biết.

Thách thức quay lại

Các thị trường mới nổi, dẫn đầu là Trung Quốc, Ấn Độ, Ảrập Xêút và Thổ Nhĩ Kỳ, đóng góp tới 65% tăng trưởng nợ toàn cầu vào năm ngoái. Khoản vay này, cùng với khoản nợ kỷ lục 8,2 nghìn tỷ USD mà các thị trường mới nổi cần phải đảo nợ trong năm nay, mà 10% trong số đó bằng ngoại tệ, có thể gây sức ép lên khả năng của các quốc gia.

“Căng thẳng thương mại gia tăng và quyết định đóng băng viện trợ nước ngoài của Mỹ, bao gồm cả việc cắt giảm USAID, của chính quyền Trump có thể gây ra những thách thức đáng kể về thanh khoản và hạn chế khả năng đảo nợ và tiếp cận nợ nước ngoài (FX debt)”, báo cáo của IIF cho biết.

“Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng tăng của việc huy động nguồn lực trong nước để củng cố khả năng ứng phó trước những cú sốc bên ngoài".

Tiftik nói thêm rằng, sự biến động cao đã nhấn mạnh nhu cầu tăng cường khả năng huy động vốn tư nhân của các ngân hàng phát triển đa phương.

Hà Vy