Niềm vui từ những ngôi nhà mới cho hộ nghèo, khó khăn ở Lai Châu

Một hộ dân ở bản Huổi Van đang khẩn trương hoàn thiện ngôi nhà mới.

Bản Huổi Van, xã Nậm Hàng, huyện Nậm Nhùn có 132 hộ dân người dân tộc H'Mông và Mảng. Cuộc sống của người dân ở đây vẫn còn khó khăn, nhiều gia đình sinh sống trong các ngôi nhà tạm.

Triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, chính quyền xã Nậm Hàng đã huy động các lực lượng để giúp người dân bản Huổi Van; đồng thời cử đồng chí Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã trực tiếp ở bản để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Hiện tại, trong nhóm 72 hộ người Mảng của bản, có 35 hộ đã và đang được hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát, trong đó có 19 căn nhà được xây mới, còn lại là sửa chữa.

Bên ngôi nhà mới, ông Lò Văn Liêm xúc động bộc bạch: “Nhà tôi có 8 nhân khẩu, trước đây ở trong căn nhà tạm chật chội lắm, cứ mưa là dột, hôm nào gió mạnh thì ngủ cũng chẳng yên. Nhờ Nhà nước hỗ trợ một phần, gia đình mạnh dạn vay thêm Ngân hàng Chính sách xã hội để quyết tâm làm nhà mới. Tổng chi phí xây căn nhà gần 200 triệu đồng. Trước đó, tôi đã đi làm đổi công giúp các hộ khác cho nên khi gia đình xây nhà, bà con lại đến hỗ trợ, một số hộ giúp gia đình gạo, thực phẩm... Ngoài ra, chính quyền xã huy động các lực lượng đến ủng hộ ngày công. Có nhà mới rồi mà nhiều lúc tôi vẫn cứ nghĩ mình đang mơ”...

Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân huyện Nậm Nhùn, huyện đã phê duyệt xây mới và sửa chữa 745 nhà; trong đó, nguồn từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững là 190 nhà, từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là 2 nhà, từ chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát theo Công điện số 102/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là 550 nhà; từ chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ là 3 nhà.

Quá trình triển khai cho thấy, các hộ nghèo khá khó khăn về kinh phí đối ứng: một số hộ không có khả năng đối ứng; một số ít hộ chưa phát huy hết tinh thần nội lực. Bên cạnh đó, kinh phí cấp trên phân bổ còn chậm, chưa đáp ứng được nhu cầu của các hộ dân... Song, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của ban chỉ đạo các cấp, sự huy động đồng bộ các lực lượng và sự hỗ trợ của các nhà hảo tâm cho nên chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn huyện Nậm Nhùn đã đạt được những kết quả khả quan. Đến thời điểm hiện tại, huyện đã có gần 90 căn nhà được hoàn thiện, đồng thời đang triển khai hơn 290 căn nhà khác ở các bản.

Tương tự, tại địa bàn huyện Sìn Hồ, qua rà soát có hơn 1.800 căn nhà tạm, nhà dột nát và nhà của người có công cần được làm mới hoặc sửa chữa. Từ các nguồn vốn được phân bổ và huy động, cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự giúp đỡ lẫn nhau trong chính các cộng đồng dân cư..., hiện tại toàn huyện Sìn Hồ đã hoàn thành xây mới và sửa chữa nhà cho hơn 80 hộ dân; và đang triển khai xây mới, sửa chữa nhà cho hơn 450 hộ.

Theo ông Trần Văn Sứng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Sìn Hồ, quá trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho bà con gặp một số khó khăn như khả năng đối ứng thấp của các hộ nghèo, nhiều hộ gia đình hiện đã làm nhà sinh sống rất lâu trên các diện tích đất trồng cây lâu năm, đất lâm nghiệp, đất chưa đo đạc... cho nên rất khó trong quá trình làm thủ tục để đề nghị phê duyệt hỗ trợ.

Ngoài ra, hiện nay mức hỗ trợ đối với các hộ thuộc Dự án 5 Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững chỉ được 40 triệu đồng/nhà đối với nhà làm mới và 20 triệu đồng/nhà đối với nhà sửa chữa. Mức hỗ trợ này thấp hơn mức hỗ trợ của các chương trình khác (làm mới 60 triệu đồng/nhà; sửa chữa 30 triệu đồng/nhà). Do đó, huyện cũng đang đề nghị tỉnh xem xét, bổ sung nguồn hỗ trợ cho các hộ thuộc Dự án 5 để đồng bộ mức hỗ trợ cho bà con.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lai Châu, để triển khai nhà ở cho người có công; xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo; ngoài các nguồn từ các chương trình mục tiêu quốc gia, Lai Châu đã huy động thêm được hơn 169 tỷ đồng từ các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp, địa phương và từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024. Hiện tỉnh đã phê duyệt sửa chữa, xây nhà mới cho 6.681 hộ, trong đó xây mới 5.084 nhà, sửa chữa 1.597 nhà.

Tính đến hết ngày 20/3/2025, tỉnh đã hoàn thành xây mới 238 nhà, sửa chữa 104 nhà; số hộ đang tiếp tục được triển khai xây mới là 1.150 nhà; sửa chữa 275 nhà. Để công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát đạt hiệu quả, ngoài sự chung tay của cấp ủy, chính quyền các cấp, tỉnh Lai Châu tiếp tục mong muốn có được sự quan tâm, chung tay ủng hộ của các tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh.

TRẦN TUẤN