'Những tấm lòng cao cả', bức tranh đẹp về tình người

"Những tấm lòng cao cả" (Cuore) là một tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn người Ý Edmondo De Amicis, được xuất bản lần đầu vào năm 1886. Với nội dung nhân văn sâu sắc, tác phẩm không chỉ ca ngợi tình bạn, lòng yêu nước, sự hy sinh mà còn là một bức tranh sinh động về môi trường giáo dục và sự trưởng thành của trẻ em. Cho đến nay, “Những tấm lòng cao cả” vẫn là một trong những tác phẩm kinh điển về giáo dục, được đưa vào giảng dạy tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Tác phẩm "Những tấm lòng cao cả".

Tác phẩm được kể dưới dạng nhật ký của Enrico, một cậu bé 10 tuổi sống trong một gia đình trung lưu ở thành phố Turin, Ý. Câu chuyện diễn ra trong suốt một năm học, bắt đầu từ tháng 10 và kết thúc vào tháng 7 năm sau.

Mỗi ngày, Enrico ghi chép lại những sự kiện xảy ra xung quanh cậu, từ những bài học ở trường, những người bạn cùng lớp, cho đến những câu chuyện về lòng tốt và sự hy sinh. Xuyên suốt cuốn sách là những bức thư của cha mẹ Enrico gửi cho cậu, dạy cậu về đạo đức, lòng biết ơn và trách nhiệm.

Nổi bật nhất trong tác phẩm là hình ảnh thầy giáo của Enrico, một người thầy tận tụy với nghề, luôn kiên nhẫn và đầy lòng yêu thương đối với học sinh của mình. Thầy không chỉ dạy kiến thức mà còn truyền đạt những bài học đạo đức, lòng nhân ái và tình yêu đất nước.

Điều đáng quý ở người thầy này là cách ông đối xử với học trò: không thiên vị, không phân biệt giàu nghèo, luôn thấu hiểu tâm tư của từng học sinh. Khi một học sinh mắc lỗi, thầy không trách mắng nặng nề mà nhẹ nhàng khuyên răn, giúp học sinh nhận ra sai lầm và sửa đổi. Thầy cũng là người luôn động viên những học sinh yếu kém, giúp họ tìm thấy sự tự tin trong học tập và cuộc sống.

Một trong những khoảnh khắc xúc động là khi thầy an ủi một học sinh nghèo bị bạn bè trêu chọc vì hoàn cảnh khó khăn. Thầy không chỉ bảo vệ cậu bé trước những lời chế giễu mà còn dùng câu chuyện về nghị lực và lòng tốt để nhắc nhở lớp học về sự tôn trọng và đồng cảm với người khác.

Mỗi tháng, thầy giáo của Enrico lại kể một câu chuyện cảm động, chứa đựng những bài học đạo đức sâu sắc. Những câu chuyện này không chỉ giúp học sinh hiểu về lòng yêu nước, sự hy sinh và tinh thần trách nhiệm mà còn khiến họ thêm kính trọng người thầy của mình.

Sự tận tâm của thầy không chỉ nằm ở việc giảng dạy mà còn thể hiện qua cách ông kiên nhẫn giải thích từng câu chuyện, lắng nghe suy nghĩ của học sinh và khuyến khích họ bày tỏ cảm nhận. Những bài học của thầy không bị giới hạn trong sách vở mà đi sâu vào tâm hồn, nuôi dưỡng nhân cách và lý tưởng sống của từng đứa trẻ.

Tình cảm thầy trò không chỉ một chiều mà còn được phản ánh qua sự kính trọng, yêu mến của học sinh đối với thầy giáo. Enrico và các bạn không chỉ xem thầy là người truyền đạt kiến thức mà còn là một người cha tinh thần, một tấm gương để noi theo.

Khi thầy giáo bị bệnh và không thể lên lớp, cả lớp học đã cùng nhau viết thư thăm hỏi, bày tỏ lòng biết ơn và mong thầy sớm khỏe lại. Điều này cho thấy, dù nghiêm khắc trong dạy dỗ, thầy vẫn nhận được sự yêu quý từ học trò bởi sự chân thành và tận tụy của mình.

Sự kính trọng ấy còn thể hiện qua cách học sinh lắng nghe lời dạy của thầy, cố gắng học tập và sống tốt để không phụ lòng thầy. Khi một bạn trong lớp gặp khó khăn, cả lớp đều chung tay giúp đỡ, thể hiện rằng những bài học về lòng nhân ái của thầy đã thực sự thấm sâu vào tâm hồn trẻ thơ.

“Những tấm lòng cao cả” còn gây xúc động bởi tình cảm gia đình ấm áp. Qua những bức thư của cha mẹ Enrico, người đọc cảm nhận được sự quan tâm, dạy dỗ đầy yêu thương của cha mẹ dành cho con cái. Những lời khuyên giản dị nhưng sâu sắc ấy vẫn còn nguyên giá trị trong giáo dục gia đình ngày nay.

Cuốn sách không chỉ xoay quanh Enrico mà còn khắc họa chân thực những người bạn của cậu, mỗi người một hoàn cảnh, một tính cách khác nhau. Từ cậu bé nhà giàu nhưng kiêu ngạo đến cậu bé nghèo nhưng giàu lòng nhân ái, từ cậu học sinh lười biếng đến người bạn luôn nỗ lực vươn lên – tất cả tạo nên một bức tranh sống động về xã hội và giáo dục.

Hơn một thế kỷ trôi qua, “Những tấm lòng cao cả” vẫn được yêu thích và dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới. Cuốn sách được đưa vào chương trình giáo dục tại nhiều quốc gia vì những giá trị nhân văn mà nó mang lại.

Ở Việt Nam, tác phẩm này đã được dịch và xuất bản từ rất sớm, trở thành một trong những cuốn sách gối đầu giường của nhiều thế hệ học sinh. Với lối kể chuyện nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, cuốn sách chạm đến trái tim người đọc và giúp họ nhận ra những điều giản dị nhưng đáng quý trong cuộc sống.

"Những tấm lòng cao cả" không chỉ là một cuốn sách dành cho trẻ em mà còn là tác phẩm để mọi thế hệ cùng đọc và suy ngẫm. Những bài học về tình bạn, lòng nhân ái, tình yêu gia đình và đất nước vẫn còn nguyên giá trị, nhất là trong xã hội hiện đại.

Đọc cuốn sách này, mỗi người đều có thể tìm thấy hình ảnh của chính mình trong đó – một đứa trẻ hồn nhiên, một người thầy tận tâm hay một bậc phụ huynh đầy yêu thương. Đó chính là lý do tại sao Những tấm lòng cao cả luôn sống mãi với thời gian, trở thành tác phẩm kinh điển của nền văn học thế giới.

Mai Loan