Những người trẻ làm 'sống dậy' những hình ảnh lịch sử

Được thành lập từ năm 2021, sau bốn năm hoạt động, nhóm Skyline không ngừng nỗ lực phục dựng những bức ảnh lịch sử. Với họ, mỗi bức ảnh phục dựng không chỉ là sự kết hợp giữa công nghệ và nghệ thuật, mà còn chứa đựng bao tâm huyết, sự tỉ mỉ và cả những trăn trở trong lòng.

Để rồi, sau mỗi tấm hình là những câu chuyện chưa từng kể, những nỗi nhớ chưa từng nguôi và cả những giọt nước mắt của những người đã dành cả cuộc đời đi tìm hình bóng người thân. Trong tháng thanh niên năm 2025, trưởng nhóm Phùng Quang Trung vinh dự nhận được giải thưởng "Gương mặt trẻ tiêu biểu Việt Nam 2024".

Những bạn trẻ trong nhóm Skyline luôn nỗ lực thiện các dự án phục dựng ảnh lịch sử.

Trò chuyện với phóng viên, anh Phùng Quang Trung, trưởng nhóm phục dựng ảnh Skyline chia sẻ, những năm đầu thành lập, để phục dựng một bức ảnh phải mất từ 8 đến 12 giờ, đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ. Đặc biệt, khi tái hiện hình ảnh các anh hùng kháng chiến chống Pháp, nhóm Skyline gặp không ít khó khăn, bởi vì những nhân chứng đều đã cao tuổi, nhiều bức ảnh phải dựa vào ký ức người thân và những mô tả chắp vá từ gia đình... Chi phí đi lại cũng là một trở ngại lớn. Khi chưa có điều kiện, các thành viên tự bỏ tiền túi để làm, nhưng trong lòng vẫn tràn ngập niềm hạnh phúc, bởi họ hiểu rằng bản thân đang làm những công việc có ích cho cộng đồng…

Anh Phùng Quang Trùng đặt câu hỏi tại diễn đàn "Tiếng nói Tuổi trẻ - Hành động của Đoàn" vào ngày 13/3/2025.

Nói về những hành trình đáng nhớ đã qua, anh Phùng Quang Trung kể, một đêm cuối tháng 10/2024, khi đang lái xe đưa đoàn trở về từ Lào Cai sau chuyến công tác hỗ trợ nạn nhân lũ quét ở làng Nủ, anh Trung nhận được một cuộc gọi đặc biệt, “lời khẩn cầu” từ một gia đình liệt sĩ ở Bắc Giang, mong anh giúp đỡ phục dựng ảnh nhanh nhất có thể.

Trên giường bệnh, mẹ Việt Nam anh hùng liên tục gọi tên người con trai đã hy sinh. Gia đình tha thiết mong có một bức ảnh ghép mẹ con đoàn tụ để an ủi bà trong những ngày cuối đời. Dù kiệt sức sau chặng đường dài, anh Trung tiếp tục thức trắng đêm, dồn hết tâm huyết để hoàn thành bức ảnh.

Bức ảnh được gia đình của cụ Triệu Thị Sùng tại tỉnh Bắc Giang được gia đình gửi báo tin vui cho anh Phùng Quang Trung.

“Bức ảnh như một phép màu, nhìn thấy hình con trai, mẹ dần hồi phục, bắt đầu ăn uống, trò chuyện và thậm chí có thể đi lại. Hay tin, mọi mệt mỏi trong tôi bỗng chốc tan biến. Tôi chợt nhận ra, điều mình làm không chỉ là một bức ảnh, mà còn là một nguồn sống, một sự tiếp nối tình mẫu tử thiêng liêng. Dịp Tết Ất Tỵ 2025, gia đình đã tổ chức mừng thượng thọ cho mẹ. Một khoảnh khắc mà có lẽ, chính Trung cũng không ngờ mình đã góp phần tạo nên”, anh Phùng Quang Trung hạnh phúc chia sẻ.

Mới bén duyên với nhóm Skyline từ tháng 7/2024, anh Lưu Hoàng Vũ (23 tuổi, tỉnh Thái Bình) nhanh chóng bắt nhịp với các dự án phục dựng ảnh lịch sử, mặc dù thời gian đầu gặp khó khăn… “Có những dự án gấp, chúng tôi làm ngày làm đêm, cũng có những dự án mất nửa tháng mới ưng ý, hoàn thành… Là một lao động tự do nên nhiều khoảng thời gian tôi cũng gặp khó khăn trong vấn đề kinh phí, nhưng được sự động viên của các thành viên và trưởng nhóm, mọi khó khăn dần được khắc phục, chúng tôi tiếp tục hành trình phục dựng nhiều bức ảnh quý giá”, Lưu Hoàng Vũ trải lòng.

Anh Lưu Hoàng Vũ (trái) cùng nhóm trao tặng ảnh cho gia đình Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Dự án tại Hà Tĩnh vào tháng 12/2024 là cột mốc đáng nhớ, dự án lớn đầu tiên anh Lưu Hoàng Vũ tham gia cùng nhóm. Sau khi vượt qua chặng đường dài từ Hải Dương đến Hà Tĩnh trong cái lạnh cắt da, mọi mệt mỏi dường như tan biến khi chứng kiến hình ảnh đầy xúc động tại buổi lễ. Dù trời mưa rét, hội trường vẫn chật kín người. Khoảnh khắc nhận lại bức ảnh có hình người con trai “còn lành lặn”, vẫy tay chào, mẹ Việt Nam anh hùng tay run run, vuốt ve khuôn mặt… đã khắc sâu vào tâm trí người thanh niên trẻ: “Không chỉ tôi mà mọi người trong hội trường khi đó, đều xúc động, vỡ òa, nước mắt không ngừng rơi… Giây phút ấy tôi nhận ra rằng công việc mình đang làm không chỉ là tái hiện hình ảnh, mà còn là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa những người đã hy sinh và những người luôn nhớ về họ”, Lưu Hoàng Vũ xúc động kể.

Là một trong những thành viên đầu tiên sáng lập nhóm Skyline, anh Khuất Văn Hoàng (22 tuổi, huyện Thạch Thất, TP Hà Nội) tự hào khi nhóm của mình ngày càng thực hiện được nhiều dự án ý nghĩa, tri ân các nhân chứng lịch sử, gia đình liệt sĩ đã anh dũng bảo vệ nền độc lập của dân tộc.

Anh Khuất Văn Hoàng (áo đen) trao bức ảnh đã phục dựng cho gia đình liệt sĩ.

Trong hành trình phục dựng ảnh, điều khiến chàng thanh niên trẻ Khuất Văn Hoàng nhớ mãi, day dứt nhất là hình ảnh một mẹ Việt Nam anh hùng trong dự án phục dựng ảnh tại Hải Dương. Mẹ chỉ có một nguyện vọng giản dị: Được nhìn lại hình con trai đã ngã xuống vì Tổ quốc và lưu giữ bên mình. Một mong muốn rất nhỏ, nhưng là điều mẹ đã chờ đợi cả cuộc đời.

“Chúng tôi đã gấp rút hoàn thành bức ảnh và mang đến tận nhà trao tặng. Nhưng khi vừa bước vào cửa, không gian im lặng đến lạ thường. Nhìn quanh không thấy mẹ đâu, tôi khẽ hỏi, rồi lặng người khi nghe câu trả lời:

‘Mẹ đi rồi… cách đây ba ngày’.

Cả nhóm đứng lặng… Chúng tôi đã làm xong bức ảnh, nhưng không kịp trao tận tay mẹ... Lần đầu tiên, chúng tôi cảm nhận sâu sắc đến vậy, đôi khi, không phải ai cũng có thể đợi chúng ta hoàn thành công việc của mình. Chúng tôi nhắc nhau phải bước nhanh hơn, làm nhiều hơn vì thời gian không chờ đợi và cũng bởi vì có những điều nếu để lỡ, sẽ chẳng thể nào quay lại được nữa”, anh Khuất Văn Hoàng xúc động nói.

Chia sẻ với phóng viên về các dự án hoàn toàn miễn phí, anh Phùng Quang Trung thẳng thắn: “Nhóm Skyline không kêu gọi quyên góp bởi chúng tôi không coi đây là một hoạt động từ thiện, mà là một hành trình tri ân, là trách nhiệm, một nghĩa cử để tôn vinh những anh hùng đã hy sinh vì đất nước”.

Ngoài những dự án phục dựng, nhóm Skyline cũng thương mại hóa một số tác phẩm mang giá trị lịch sử. Điển hình như bức ảnh phong quân hàm năm 1988 hay bức ảnh Bác Hồ cùng các lãnh tụ, được các bạn trẻ thực hiện và gửi tặng cho nhiều bảo tàng. Bên cạnh đó phát hành ấn phẩm dành cho những người mong muốn lưu giữ những bức hình mang ý nghĩa lịch sử trong gia đình.

Những giây phút xúc động trong các buổi trao tặng ảnh liệt sĩ khiến các thanh niên trẻ nhớ mãi không quên.

“Tất cả đều hướng đến một mục tiêu duy nhất: Để ký ức không bao giờ phai nhạt, để lòng tri ân luôn được nhắc nhớ qua từng thế hệ. Sau những lần phát hành các ấn phẩm ảnh phục dựng, nhiều anh chị đã chủ động gửi thêm tiền để hỗ trợ nhóm tiếp tục triển khai những dự án sắp tới. Chẳng hạn, trong hành trình đến Quảng Trị sắp tới, nhóm Skyline sẽ trích toàn bộ kinh phí từ việc bán ấn phẩm để dành tặng quà cho các chuyên gia và thân nhân gia đình liệt sĩ. Đây cũng là một cách để nhóm Skyline tạo ra nguồn lực bền vững, giúp công việc tri ân lan tỏa mạnh mẽ hơn”, anh Phùng Quang Trung chia sẻ.

Người ta vẫn nói: “Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa thì đi cùng nhau”, để nhóm có thể phát triển mạnh mẽ hơn, thực hiện được nhiều dự án ý nghĩa hơn, anh Phùng Quang Trung mong muốn tìm được những người có chung đam mê để cùng nhau lan tỏa những giá trị tốt đẹp. Đó là những người đồng hành, những người không chỉ có tài mà còn có tâm.

“Chúng tôi luôn hy vọng rằng, qua những bài báo và câu chuyện được chia sẻ sẽ truyền cảm hứng, khơi dậy sự nhiệt huyết của những thanh niên trẻ, từ đó sẵn sàng chung tay cùng chúng tôi trong hành trình lan tỏa yêu thương. Khi có thêm nhiều sự chung sức, công việc này sẽ càng trở nên ý nghĩa hơn, giúp được nhiều người hơn nữa”, anh Phùng Quang Trung trải lòng.

Bên cạnh đó, trưởng nhóm Skyline mong muốn nhận được sự quan tâm, đồng hành từ các địa phương để công việc phục dựng ảnh ngày càng lan rộng hơn, để những việc đó không chỉ mang tính cá nhân, mà trở thành một phong trào lớn, bền vững và có sức ảnh hưởng sâu rộng.

Nhóm Skyline cùng nhau phục dựng ảnh cho các gia đình nạn nhân tại làng Nủ (Lào Cai)

Trong thời gian tới, nhóm Skyline đang “ấp ủ” nhiều dự án đầy ý nghĩa, nhằm tri ân và gìn giữ những giá trị lịch sử quý báu của dân tộc. Một trong những kế hoạch đó là phục dựng toàn bộ hình ảnh của các anh hùng lực lượng vũ trang trên địa bàn tỉnh Hải Dương, để trao tặng cho bảo tàng và các khu di tích lịch sử quốc gia. Đây không chỉ là cách để tưởng nhớ những người đã hy sinh vì Tổ quốc, mà còn góp phần lưu giữ ký ức hào hùng cho thế hệ mai sau.

Đặc biệt, vào ngày 27/7 Ngày Thương binh Liệt sĩ, Skyline dự định sẽ tổ chức một chương trình quy mô lớn tại Quảng Trị, nơi từng là chiến trường ác liệt trong những năm tháng kháng chiến. Nhóm đã phối hợp với tỉnh Đoàn Quảng Trị để thu thập danh sách các anh hùng liệt sĩ, tìm hiểu kỹ lưỡng về từng trường hợp để đảm bảo công tác thực hiện được chỉn chu và ý nghĩa nhất.

“Tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị là hai địa danh chứng kiến những trận chiến khốc liệt nhất trong lịch sử. Thông qua dự án này, những câu chuyện về sự hy sinh anh dũng của các chiến sĩ sẽ được khắc sâu trong lòng mỗi người, để quá khứ không bao giờ bị lãng quên và những giá trị của hòa bình hôm nay càng thêm trân quý”, anh Phùng Quang Trung chia sẻ.

Hồng Phượng/ Báo Tin tức