Những người lính mũ nồi xanh Việt Nam mang ánh sáng tri thức đến trẻ em Nam Sudan

Trong điều kiện khắc nghiệt của một trại tạm cư ở Nam Sudan, nơi thiếu thốn điện, nước, bàn ghế và cả những trang thiết bị dạy học tối thiểu, các chiến sĩ mũ nồi xanh Việt Nam vẫn kiên trì tổ chức những lớp học tiếng Anh miễn phí cho trẻ em. Không chỉ dạy ngôn ngữ, họ còn mang đến cho các em kỹ năng sống, kiến thức y tế và hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn.

Mỗi sáng thứ Bảy cuối tuần, dưới những mái lều tukul đơn sơ, tiếng đọc bài của trẻ em vang lên xen lẫn tiếng cười giòn tan.

Mỗi sáng thứ Bảy cuối tuần, dưới những mái lều tukul đơn sơ, tiếng đọc bài của trẻ em vang lên xen lẫn tiếng cười giòn tan. Đối tượng học sinh là những em nhỏ từ 7 đến 13 tuổi, chưa từng được đến trường do hoàn cảnh an ninh thiếu an toàn, mâu thuẫn giữa các bộ tộc và nghèo đói. Người đứng lớp không phải là giáo viên chuyên nghiệp, mà là các sĩ quan Cảnh sát và Quân đội thuộc lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp quốc đến từ Việt Nam. Họ đã tổ chức lớp học từ tháng 12/2024 đến nay với tất cả nguồn lực tự đóng góp và hỗ trợ về nhân lực từ các đồng nghiệp nước bạn tại địa bàn đóng quân.

Với nguồn lực hạn chế, mỗi buổi học đều là một nỗ lực lớn, lớp học thiếu thốn về cơ sở vật chất: không có bảng, họ dùng flipchart tự mang đi và giấy A1 làm công cụ giảng dạy, không có văn phòng phẩm, nhóm dạy học tự chuẩn bị bút, sách vở, màu vẽ, đặc biệt lớp học không có điện, diễn ra dưới ánh sáng tự nhiên, dù nắng gắt hay mưa ẩm, bùn đất ở ngay dưới chân những chiến sĩ nhưng không làm giảm đi sự nhiệt huyết của họ.

Một số hình ảnh lớp học tại Nam Sudan.

Nội dung bài học không đơn thuần là từ vựng hay ngữ pháp, mà được thiết kế phù hợp, gắn liền với đời sống của các em. Nhóm luôn xây dựng y tưởng, giáo án để giúp các em học sinh dễ hiểu và ghi nhớ, do hiểu biết và trải nghiệm sống của các em còn hạn chế và chưa có sự kỷ luật trong lớp học. Bên cạnh đó, các chiến sĩ không chỉ dạy tiếng Anh qua các chủ đề như: giới thiệu bản thân, vệ sinh cá nhân, phòng, chống bệnh sốt rét,…mà còn lồng ghép kỹ năng mềm: kỹ năng giao tiếp và ứng xử, phòng tránh bạo lực tình dục, thói quen tốt để bảo vệ bản thân. Trong và sau mỗi tiết học, cả nhóm đều tạo ra các trò chơi tương tác với các em, không chỉ để các em ghi nhớ bài học một cách tự nhiên mà còn tạo môi trường vui chơi lành mạnh, kích thích sự sáng tạo, đưa ra cách giải quyết vấn đề và giúp trẻ giải tỏa căng thẳng trong môi trường sống nhiều biến động về an ninh mỗi ngày.

Dù tâm huyết, các “giáo viên áo lính” phải đối mặt với muôn vàn thách thức như: Thời tiết khắc nghiệt, nắng như thiêu đốt vào mùa khô, không có điện, không có nước uống, lụt lội và ẩm thấp vào mùa mưa, thiếu giáo viên phiên dịch tiếng bộ tộc địa phương, đôi khi gây khó khăn trong truyền đạt với trẻ em ở nhiều độ tuổi khác nhau, các em học sinh thường xuyên ốm yếu do điều kiện sống thiếu thốn, không có thức ăn, nước uống và thuốc men, gia đình các em ít quan tâm, nhiều trẻ phải bỏ học giữa chừng để phụ giúp gia đình các công việc như: kiếm củi, nhặt chai vỏ nhựa, trồng trọt, sửa chữa xe cộ, …thậm chí là có thể bị bắt cóc hoặc tấn công bất cứ lúc nào.

“Chúng tôi không thể thay đổi hoàn cảnh của các em, nhưng có thể mang đến cơ hội để các em tự thay đổi tương lai”, Đại úy Trần Thị Thu Trang, sĩ quan Cảnh sát đang công tác tại Văn phòng Cảnh sát Bor, bang Jonglei, “giáo viên chính” tham gia dự án, chia sẻ. Những nụ cười rạng rỡ của trẻ nhỏ khi lần đầu biết viết tên mình bằng tiếng Anh, hay hào hứng thực hành rửa tay đúng cách, một học sinh nữ thời gian đầu rất e thẹn, giờ đã biết đứng trước lớp nói về những va chạm tốt và xấu, cách phòng, chống khi bị tấn công tình dục.., chính là động lực để các anh chị duy trì lớp học đặc biệt này.

“Tuy còn nhiều khó nhăn, nhưng nhóm sĩ quan quân đội và Công an Việt Nam chúng tôi vẫn quyết tâm duy trì lớp học. Giáo viên phiên dịch và những người đứng đầu trại tạm cư cũng như bạn bè quốc tế cũng ghi nhận và ủng hộ hoạt động này. Chúng tôi đã cố gắng làm điều gì đó thật sự có ý nghĩa cho địa bàn chúng tôi công tác”, Đại úy Nguyễn Tiến Long, sĩ quan quân đội Việt Nam đang công tác tại địa bàn Bor, bang Jonglei chia sẻ.

Giữa vùng đất khô cằn và thiếu an ninh an toàn vì xung đột, những người lính mũ nồi xanh đang âm thầm gieo hạt giống tri thức, nhằm khẳng định sứ mệnh của lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc: không chỉ bảo vệ hòa bình mà còn kiến tạo tương lai. Lớp học không bảng, không điện, không bàn ghế ấy đã trở thành điểm tựa tinh thần, giúp trẻ em Nam Sudan mạnh mẽ hơn, tự tin hơn. Và quan trọng nhất - cho các em niềm tin rằng: Hòa bình không chỉ là ngừng tiếng súng, mà còn là cơ hội được học tập, được mơ ước, để xây dựng xã hội tiến bộ, đất nước phát triển, đi lên.

Xuân Mai