Những làng nghề ở Hải Dương nỗ lực khắc phục ô nhiễm môi trường

Cơ sở sản xuất bánh đa của anh Phạm Văn Quy ở khu dân cư Lộ Cương A, phường Tứ Minh (TP Hải Dương) đã đầu tư máy móc, thay đổi quy trình sản xuất, khắc phục ô nhiễm môi trường

Đầu tư máy móc, xử lý rác thải

Để tiếp tục nghề làm bánh đa gắn bó cả chục năm nay, anh Phạm Văn Quy ở khu dân cư Lộ Cương A, phường Tứ Minh (TP Hải Dương) đã đầu tư máy móc, áp dụng quy trình sản xuất theo hướng không gây ô nhiễm môi trường. Anh lắp đặt trạm biến áp 220 kV để chủ động nguồn điện, sử dụng dây chuyền tráng, hấp bánh đa tự động. Nước thải từ ngâm gạo được thu gom vào hầm bioga… Tổng kinh phí chuyển đổi sản xuất trên 2 tỷ đồng.

Trước đây, khói thải từ lò làm bánh đa của anh Quy gây ô nhiễm môi trường khiến những người xung quanh phàn nàn. "Đầu tư công nghệ mới khá tốn kém nên tôi còn đắn đo. Tuy nhiên, đây là xu hướng tất yếu để phát triển bền vững", anh Quy nói.

Nghề làm bánh đa ở phường Tứ Minh có từ lâu, giải quyết việc làm và mang lại thu nhập ổn định cho nhiều gia đình. Đến cuối năm 2024, trên địa bàn phường có 11 cơ sở sản xuất quy mô lớn. Hằng ngày, mỗi cơ sở sản xuất hàng tạ bánh đa cung cấp ra thị trường. Nhiều lò đốt thải khói gây ô nhiễm không khí. Có gia đình đổ nước ngâm gạo ra cống, rãnh làm ô nhiễm nguồn nước.

Để giải quyết tình trạng này, năm 2024, Đảng ủy phường Tứ Minh ban hành nghị quyết chuyên đề xử lý ô nhiễm với các cơ sở sản xuất mỳ gạo. UBND phường thành lập đoàn kiểm tra, chỉ ra hạn chế về môi trường, đất đai, phòng cháy, chữa cháy và yêu cầu cơ sở vi phạm khắc phục hạn chế trước ngày 30/9/2024. Dù các cơ sở đã áp dụng một số biện pháp nhưng chưa triệt để nên UBND TP Hải Dương đã xử phạt 11 cơ sở, mỗi cơ sở 32,5 triệu đồng, yêu cầu đến ngày 31/12/2024 phải khắc phục triệt để, nếu không phải dừng hoạt động.

Bà Nguyễn Thị Diệu Thúy, Phó Chủ tịch UBND phường Tứ Minh cho biết sau khi UBND TP Hải Dương áp dụng biện pháp mạnh, đến nay đã có 8 cơ sở dừng hoạt động, 3 cơ sở chuyển sang dùng điện để sản xuất bánh đa, đồng thời áp dụng các biện pháp thu gom, xử lý nước thải. Môi trường làng nghề ở Tứ Minh đã cải thiện đáng kể.

Rác thải của làng nghề làm giầy da ở xã Hoàng Diệu (Gia Lộc) đã cơ bản được thu gom, đưa về xử lý tại Công ty CP Công nghệ môi trường An Sinh

Xã Hoàng Diệu (Gia Lộc) có 4 làng chuyên sản xuất giầy da, rác thải trung bình khoảng 500 kg/ngày. Trước đây, UBND xã Hoàng Diệu quy hoạch bãi rác rộng 2.000 m2 ở thôn Trúc Lâm để chứa rác thải làng nghề. Do sử dụng lâu ngày nên bãi rác đã đầy, nhiều khi người dân đốt rác gây ô nhiễm môi trường.

Năm 2022, UBND xã Hoàng Diệu ký hợp đồng với Công ty CP Công nghệ môi trường An Sinh xử lý rác thải làng nghề. Khoảng 90% lượng rác được thu gom xử lý, phần còn lại chuyển về bãi rác thôn Trúc Lâm.

Nghề cơ khí ở xã Tráng Liệt cũ (Bình Giang) được di chuyển ra cụm công nghiệp Tráng Liệt. Làng nghề bún Đông Cận, xã Gia Tiến (Gia Lộc) được một tổ chức nước ngoài đầu tư xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải từ năm 2019.

Theo UBND tỉnh, Hải Dương hiện có 60 làng nghề, trong đó 52 làng nghề được UBND cấp huyện phê duyệt phương án bảo vệ môi trường, 44 làng nghề đã thành lập tổ tự quản bảo vệ môi trường.

Người dân bớt khổ

Tận dụng phụ phẩm từ nấu rượu, người làng nghề Phú Lộc, xã Cẩm Vũ (Cẩm Giàng) nuôi thêm lợn. Trước đây, chất thải từ chăn nuôi lợn chưa được thu gom, xử lý gây ô nhiễm không khí, nguồn nước. Gần đây, tình trạng ô nhiễm ở Phú Lộc được khắc phục đáng kể. Các hộ nấu rượu, nuôi lợn đầu tư khoảng 600 hầm biogas xử lý nước thải, chất thải. UBND xã xây dựng kênh mương thu gom nước thải, vận động người dân áp dụng kỹ thuật mới để nấu rượu, thực hiện chăn nuôi an toàn sinh học, khép kín...

Một cơ sở sản xuất bánh đa tại phường Tứ Minh (TP Hải Dương) đã dừng hoạt động do không đáp ứng được các yêu cầu bảo vệ môi trường

"Môi trường hiện nay đã cải thiện rất nhiều so với trước đây. Chúng tôi thường xuyên mở cửa sáng sớm và chiều tối để tận hưởng không khí trong lành, không như trước đây, lúc nào cũng phải đóng kín", ông Nguyễn Đình Thuần, một người dân trong làng nghề Phú Lộc cho biết.

Theo bà Dương Thị Nhâm, Chủ nhiệm Hợp tác xã Vệ sinh môi trường xã Hoàng Diệu (Gia Lộc),từ khi được vận chuyển rác về nhà máy xử lý, bãi rác thôn Trúc Lâm không còn tình trạng ùn ứ, đốt rác bữa bãi.

Với những giải pháp thiết thực, môi trường ở một số làng nghề của Hải Dương từng là 'điểm nóng' trước đây đã cải thiện. Theo đánh giá của lãnh đạo Phòng Quản lý môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường), những năm gần đây, UBND tỉnh, chính quyền cấp huyện và một số tổ chức có nhiều giải pháp giảm tình trạng ô nhiễm môi trường từ các làng nghề.

Ngoài ra, do thị trường gặp khó khăn nên quy mô một số làng nghề bị thu hẹp, tình trạng ô nhiễm giảm.

THANH HÀ