Những hệ lụy kinh tế từ chính sách trục xuất người nhập cư của ông Trump

Những người Colombia xin tị nạn đi dọc theo con đường sa mạc sau khi vượt qua biên giới Mỹ - Mexico ở California vào ngày 22-9. Ảnh: Getty Images

Những chính sách cứng rắn

Trong quá trình tranh cử, ông Trump cam kết sẽ trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp đang sinh sống tại Mỹ, đặc biệt là những người bị coi là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia hoặc có tiền án hình sự. Trong một bài phát biểu, ông từng nói: "Chúng ta phải trục xuất những người đang xâm phạm biên giới và khiến người Mỹ mất việc làm".

Ông Trump cũng tuyên bố sẽ hoàn thành bức tường dọc biên giới Mỹ - Mexico để ngăn chặn dòng người di cư bất hợp pháp và ma túy. Ông khẳng định Mexico sẽ phải chịu chi phí xây dựng bức tường này, dù điều này gây tranh cãi lớn. Một loạt các đề xuất khác ông đưa ra gồm có áp dụng các biện pháp siết chặt quy trình nhập cư, bao gồm việc giảm số lượng thị thực hợp pháp cấp mỗi năm và thực thi các quy định nghiêm ngặt hơn đối với người xin tị nạn. Ngừng chính sách "bắt và thả" - chính sách cho phép những người di cư bị bắt giữ ở biên giới tạm thời được thả trong khi chờ các phiên tòa nhập cư. Ông Trump cam kết sẽ chấm dứt chính sách này và giữ tất cả người di cư trong các trung tâm giam giữ cho đến khi hoàn thành thủ tục trục xuất.

Lời cảnh báo trên đang dần thành hiện thực. Sau khi đắc cử, ông đã chọn cựu giám đốc cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) Tom Homan, quan chức có quan điểm cứng rắn trong nhập cư, làm "ông trùm biên giới" phụ trách nỗ lực trục xuất quy mô lớn. Đội ngũ cố vấn của ông Trump được cho là đang soạn các sắc lệnh để ông có thể triển khai kế hoạch trục xuất ngay trong ngày nắm quyền đầu tiên.

Tổn hại kinh tế

Theo Bộ An ninh và Nội địa Mỹ (DHS), khoảng 11 triệu người nhập cư đang sinh sống ở Mỹ bất hợp pháp và chiến dịch trục xuất của ông Trump có thể ảnh hưởng tới phần lớn số này. Với khoảng 11 triệu người nhập cư trái phép đang sinh sống tại Mỹ, các ngành như nông nghiệp, xây dựng và dịch vụ, vốn phụ thuộc lớn vào lực lượng lao động nhập cư, sẽ chịu thiệt hại nặng nề nếu kế hoạch này được thực hiện.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, vào năm 2022, khoảng 8,3 triệu người nhập cư không có giấy tờ đã tham gia vào lực lượng lao động Mỹ, chiếm gần 5% tổng số lao động. Những ngành như xây dựng, nông nghiệp, dịch vụ nhà hàng và dọn dẹp đều phụ thuộc đáng kể vào nguồn nhân lực này. Báo cáo của Hội đồng Di trú Mỹ (AIC) chỉ ra rằng nếu kế hoạch trục xuất được thực hiện, ngành xây dựng và nông nghiệp sẽ mất đi ít nhất 12% lao động, trong khi các ngành dịch vụ sẽ mất khoảng 7%. Thậm chí, hơn 30% thợ trát, thợ lợp mái và thợ sơn sẽ bị ảnh hưởng, cùng với khoảng 25% nhân viên dọn dẹp nhà cửa.

Trong khi đó, một nghiên cứu chung của Viện Doanh nghiệp Mỹ (AEI), Viện Brookings và Trung tâm Niskanen ước tính rằng, nếu các biện pháp này được áp dụng, tăng trưởng GDP của Mỹ có thể giảm 0,4 điểm phần trăm vào năm 2025. Tác động này không chỉ do thiếu lao động sản xuất mà còn do suy giảm chi tiêu tiêu dùng của các nhóm lao động nhập cư. Trong một kịch bản cực đoan hơn, Viện Kinh tế Quốc tế Peterson dự báo rằng trục xuất toàn bộ 8,3 triệu lao động nhập cư không giấy tờ có thể khiến tăng trưởng kinh tế Mỹ vào năm 2028 thấp hơn tới 7,4%. Báo cáo cũng chỉ ra rằng, chính sách này có thể đẩy mức lạm phát tại Mỹ cao hơn 3,5 điểm phần trăm vào năm 2026, khi các nhà tuyển dụng phải tăng lương để thu hút lao động bản địa.

Kế hoạch hạn chế nhập cư của ông Trump không chỉ là vấn đề nhân đạo mà còn đe dọa đến sự ổn định của nhiều ngành và cả tăng trưởng kinh tế của Mỹ. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và thị trường lao động cạnh tranh, việc thu hẹp nguồn lao động nhập cư có thể làm suy yếu vị thế kinh tế của Mỹ trên trường quốc tế.

Thay vì trục xuất hàng loạt, các nhà phân tích cho rằng chính sách nhập cư cần được thiết kế một cách cân bằng hơn, vừa đảm bảo an ninh quốc gia, vừa duy trì lực lượng lao động cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Những quyết sách thiếu suy nghĩ có thể khiến Mỹ trả giá đắt, không chỉ về mặt kinh tế mà còn là uy tín trong cộng đồng quốc tế.

AN BÌNH