Những đứa trẻ 'vô danh' ở vùng cao Ngạm Khét - Kỳ 2: Giải pháp để thay đổi
Tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, lấy vợ, lấy chồng nhưng không đăng ký kết hôn… vẫn còn xảy ra ở một số thôn vùng cao thuộc các huyện Ba Bể, Pác Nặm. Do vậy, để tránh tình trạng trẻ em sinh ra không được cấp giấy khai sinh, cần có những biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn, đẩy lùi.

Một góc thôn vùng cao Ngạm Khét, xã Cao Thượng, huyện Ba Bể.
Hiện nay, vẫn có những trường hợp trẻ sinh ra mà chính quyền địa phương không nắm được. Nguyên do là một số gia đình có người sinh đẻ tại nhà nhưng không làm thủ tục đăng ký khai sinh hoặc không thông tin cho các cơ quan chuyên môn ở địa phương. Do địa hình đồi núi hiểm trở, đường đi lại khó khăn nên phần lớn thông tin từ thôn bản được nắm qua trưởng thôn hoặc bí thư chi bộ. Do cán bộ không sát sao, gia đình không thông tin hoặc cố tình giấu thông tin, khi sinh con thì mang về bên ngoại, con lớn lên mới về bên nội... dẫn đến việc những đứa trẻ sinh ra có đủ các giấy tờ hay không cũng rất ít người biết.
Trưởng thôn Ngạm Khét - ông Vàng Văn Lú.

Điểm trường Mầm non thôn Ngạm Khét - nơi nhiều trẻ em không có giấy khai sinh mơ ước được đến học với bạn cùng trang lứa.
Ông Nguyễn Văn Nhiếp, Chủ tịch UBND xã Cao Thượng cho biết: Qua thông tin từ Báo Bắc Kạn, địa phương đã cho rà soát, thừa nhận có 05 trường hợp chưa được đăng ký khai sinh. Nguyên nhân thì nhiều, chủ yếu vì nhận thức hạn chế của cha mẹ khi tự sinh con tại nhà, không thông báo cho ai, không có cán bộ y tế ghi nhận. Nhiều trường hợp ở các thôn vùng cao không ai biết chữ, khi phải làm thủ tục giấy tờ cần ký thì chỉ điểm chỉ dấu vân tay. Nhiều trẻ em sinh ra là kết quả của những cuộc hôn nhân tảo hôn, không được pháp luật công nhận, dẫn đến việc khó có thể làm thủ tục khai sinh theo đúng quy định của Luật Hộ tịch.

Ông Nguyễn Văn Nhiếp, Chủ tịch UBND xã Cao Thượng trao đổi về giải pháp cấp giấy khai sinh cho các cháu trong thời gian tới.
Các cháu không có giấy khai sinh, không có mã số định danh, đồng nghĩa với việc không có quốc tịch hợp pháp, không đủ điều kiện để được thụ hưởng các chính sách dành cho trẻ em. Mặc dù gia đình các cháu đã đến chính quyền địa phương để làm các thủ tục cũng như cần sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương, thế nhưng việc được đăng ký và cấp giấy khai sinh vẫn chưa được giải quyết.
Do vậy, theo lãnh đạo UBND xã Cao Thượng, để giải quyết những trường hợp này, thời gian tới UBND xã sẽ chỉ đạo các bộ phận chuyên môn chủ động rà soát và phối hợp với gia đình, với chính quyền các địa phương nơi có công dân liên quan để thực hiện hồ sơ, thủ tục theo quy định của pháp luật. Khi có đủ hồ sơ thủ tục sẽ cấp ngay giấy khai sinh và bảo đảm các chính sách, quyền lợi cho các cháu. Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền đến người dân về việc tuân thủ các quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình, bảo đảm khi sinh con ra có đủ các giấy tờ để tránh những trường hợp đáng tiếc như nêu trên.
Chủ tịch UBND xã Cao Thượng Nguyễn Văn Nhiếp cho biết về hướng giải quyết việc cấp giấy khai sinh cho các cháu.
Với sự chung tay của toàn xã hội, tỷ lệ tảo hôn, sinh con tại nhà, hôn nhân cận huyết thống đã giảm nhiều so với những năm trước. Tuy nhiên, qua thực tế tại thôn Ngạm Khét, thấy rằng vẫn rất cần sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt hơn nữa từ chính quyền cơ sở để thực hiện có hiệu quả các giải pháp giảm thiểu và tiến tới xóa bỏ tình trạng nêu trên.
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành tình yêu thương đặc biệt cho trẻ em, coi trẻ em là "những mầm non của đất nước" và "người chủ tương lai". Người từng nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”.
(Hết)