Những dự án thủy lợi kéo dài 'lê thê', 'đội' vốn và lãng phí

Dự án Hồ chứa nước Cánh Tạng (Hòa Bình) đội vốn hơn 1.000 tỷ. (Ảnh: MC)

Từ miền Bắc, có thể chỉ ra công trình Hồ chứa nước Cánh Tạng (Hòa Bình) - công trình có dung tích 95 triệu m3, tức gấp 10 lần hồ Tây (Hà Nội) và 3 lần so với hồ Đại Lải (Vĩnh Phúc). Quy mô lớn như vậy đồng nghĩa với việc tổng mức đầu tư cho phần xây lắp dự án không nhỏ - hơn 3.100 tỷ đồng, phê duyệt vào năm 2017, Ban Quản lý Đầu tư xây dựng thủy lợi 1 (Bộ NN&PTNT) là chủ đầu tư.

Thời gian hoàn thành dự án này lúc đầu xác định vào quý II/2022. Nhưng quá trình triển khai, do một số lý do nên công trình nói trên phải điều chỉnh tổng mức đầu tư từ con số đã phê duyệt lên 4.128 tỷ đồng (tăng hơn 1.000 tỷ). Thời gian hoàn thành phải gia hạn tới năm 2026.

“Đối với công trình này, tỉnh gặp khó khăn về vốn, phải chờ bố trí nguồn từ ngân sách trung ương. Các phần việc thuộc thẩm quyền của Ban 1 Bộ NN&PTNT (công trình đầu mối) vẫn đang thi công, dự kiến hoàn tất vào cuối năm 2024. Phần kênh mương của công trình dự kiến xong vào năm 2026”, ông Lê Hồng Linh - Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng công trình (Bộ NN&PTNT) cho hay.

Ở Tây Nguyên, phải nhắc tới công trình thủy lợi đa mục tiêu - Hồ chứa nước Krông Pách thượng (Đắk Lắk) có dung tích 123 triệu m3. Dự án này được Bộ NN&PTNT phê duyệt chủ trương đầu tư từ năm 2009, với trị giá lúc đó là 2.900 tỷ đồng. Tuy nhiên, tới năm 2013, dự án mới khởi công. Tổng mức đầu tư giai đoạn I của dự án sau đó đã bị “đội” từ 2.900 tỷ đồng lên 4.421 tỷ đồng.

Sau gần 14 năm triển khai, giai đoạn I của dự án này mới hoàn thành vào cuối năm ngoái. Hiện, vẫn còn giai đoạn II.

Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng (Nghệ An) 15 năm vẫn chưa hoàn công, gây lãng phí nguồn lực đầu tư.

“Đỉnh cao” của sự chậm trễ, trượt tiến độ, gây lãng phí đầu tư công là đại công trình thủy nông ở miền Tây xứ Nghệ - Hồ chứa nước Bản Mồng. Hồ lớn nhất Nghệ An, với sức chứa hơn 220 triệu m3 nước. Dự án này được khởi công từ năm 2010, với số vốn ban đầu 3.744 tỷ đồng, do Ban Quản lý Đầu tư xây dựng thủy lợi 4 (Bộ NN&PTNT) làm chủ đầu tư.

Như các dự án đã kể, Hồ chứa nước Bản Mồng cũng bị gián đoạn nhiều năm, đến 2017 mới triển khai trở lại, và cũng đã “đội” vốn hơn 1.800 tỷ, thời gian kéo dài tới nay đã 15 năm nhưng vẫn chưa rõ bao giờ mới đưa được nước về đồng ruộng?

Trao đổi với PLVN, Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng công trình Lê Hồng Linh cho hay, phần việc thuộc thẩm quyền của Bộ NN&PTNT ở đây đã hoàn thành 96%, thực tế đang vướng ở địa phương - chủ yếu ở khu lòng hồ, khâu tái định cư.

“Sau khi khảo sát và trao đổi với địa phương, các bên thống nhất phải nỗ lực để có thể hoàn thành công trình vào năm 2025”, Cục trưởng Linh khẳng định.

Liên quan vấn đề này, hôm 6/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có Công điện hỏa tốc số 112/CĐ-TTg gửi các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố yêu cầu tập trung giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng, dừng thi công, khẩn trương triển khai hoàn thành, đưa vào sử dụng chống lãng phí, thất thoát.

Nguồn tin của PLVN cho biết, dự kiến trong hôm nay - 11/11, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp sẽ chủ trì một cuộc làm việc nhằm triển khai công điện nói trên, với sự tham dự của các Vụ, Cục thuộc bộ như Cục Quản lý xây dựng công trình, Thanh tra, Vụ Kế hoạch…

Theo chỉ đạo trong Công điện 112/CĐ-TTg, Bộ NN&PTNT phải báo cáo Thủ tướng tình hình triển khai công trình, dự án toàn ngành, trong đó có những “địa chỉ” mà PLVN vừa nêu trước ngày 30/11.

Vũ Lanh