Những 'điểm nghẽn' khiến cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột chậm tiến độ
Dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột dài 117,5 km, nối hai tỉnh Khánh Hòa và Đắk Lắk, tổng mức đầu tư gần 22.000 tỷ đồng. Theo kế hoạch, đến cuối năm 2026 sẽ hoàn thành giai đoạn 1 và đưa vào vận hành. Đến nay, dự án vẫn có nhiều 'điểm nghẽn' trong khâu giải phóng mặt bằng, chuyển đổi đất rừng.
Những ngày cuối tháng 3, trên tuyến cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, đoạn qua Tiểu khu 1148, lâm phần rừng thôn Ea Rớt, xã Cư Pui, huyện Krông Bông, hơn 30 công nhân cùng hàng chục phương tiện hạng nặng của Công ty CP Tập đoàn Đạt Phương đang khẩn trương thi công. Ông Vũ Đức Hùng, cán bộ phụ trách kỹ thuật của công ty cho biết: Đây là gói thầu XL03 thuộc Dự án thành phần 2, với 14km xuyên rừng tới cửa hầm đường bộ Phượng Hoàng. Tuy nhiên, đến cuối quý III năm 2024, công ty mới được bàn giao mặt bằng thi công, khiến tiến độ chậm khoảng 30%.
“Công ty đang thi công hai bên cửa Tây và cửa Đông. Bên cửa Tây thi công từ tháng 9/2024, chủ yếu xây cầu và đào hầm; bên cửa Đông mới triển khai từ tháng 2/2025 và chỉ mới đạt vài %, công việc chủ yếu là đào đắp đất. Bây giờ vẫn bị vướng hơn 3 ha đất rừng tự nhiên ở phần diện tích bổ sung chưa được chuyển đổi. Chúng tôi mong muốn được chuyển đổi nhanh để thi công thuận lợi”- ông Vũ Đức Hùng nói.

Vị trí hơn 3 ha rừng tự nhiên ở Tiểu khu 1148, lâm phần xã Cư Pui, huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk vẫn chưa được chuyển đổi, ảnh hưởng đến tiến độ gói thầu XL03, Dự án thành phần 2
Dự án thành phần 2 có tổng mức đầu tư hơn 10.436 tỷ đồng, dài gần 40 km, điểm đầu từ thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa, qua các huyện M’Đrắk, Krông Bông và Ea Kar của tỉnh Đắk Lắk. Đây là dự án thành phần có vốn đầu tư lớn nhất, do Ban Quản lý Dự án 6 - Bộ Xây dựng làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, tiến độ thi công tại đây hiện chậm từ 12% - 27%, tùy theo từng gói thầu.
Ông Nguyễn Thanh Tú, Phó Ban điều hành liên danh Tập đoàn Đèo Cả, cho biết liên danh đang thực hiện gói XL01, dài 11 km, gồm hầm Phượng Hoàng dài 1,7 km, 10 cầu cấp 1 và 5,6 km đường... tổng giá trị gói thầu 3.083 tỷ đồng. Trong số 4 cửa hầm phải thi công, cửa hầm trái phía Khánh Hòa vẫn chưa thể mở do vướng 1,9 ha đất rừng chưa được chuyển đổi. Ngoài ra, phần taluy trên cao bên phải hầm phía Tây tỉnh Đắk Lắk cũng đang vướng đất rừng sản xuất của một hộ dân chưa giải quyết xong.
“Phía tỉnh Đắk Lắk, hiện phần diện tích hơn 6.000 m² chưa được phê duyệt phương án thu hồi và có hướng đền bù cho người dân. Họ yêu cầu nhà thầu phải tạm ngưng hoạt động thi công ở phần diện tích này. Bên tỉnh Khánh Hòa, chúng tôi mới mở cửa hầm nhánh phải vào ngày 15/3 vừa rồi; nhánh trái vẫn đang chờ phương án phê duyệt tài sản cuối cùng, đấu giá xong mới tiếp nhận bàn giao mặt bằng, rồi mới đưa máy móc thiết bị vào triển khai thi công” - ông Nguyễn Thanh Tú nói.

Vị trí taluy trên cao phía phải hầm phía Tây ở tỉnh Đắk Lắk cũng chưa được giải quyết dứt điểm, nhà thầu phải dừng thi công
Trong 3 dự án thành phần cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, dự án qua tỉnh Đắk Lắk đạt tiến độ thi công tốt nhất nhưng cũng gặp nhiều vướng mắc về mặt bằng, đá xây dựng, mỏ đất đắp, đường điện dân sinh và vấn đề đổ thải.
Ông Nguyễn Thiên Văn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cho biết, tỉnh đang chỉ đạo quyết liệt tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến mỏ đất đắp, đá xây dựng và đường điện; yêu cầu cấp huyện, xã khẩn trương đối thoại, thuyết phục các hộ dân bàn giao mặt bằng.
“Chúng tôi đã chỉ đạo Ban quản lý dự án, nhà thầu, UBND huyện Krông Pắc và các sở, ngành tích cực đẩy nhanh tiến độ cấp mỏ đất cho nhà thầu thi công. Về thiếu đá xây dựng, tỉnh đã thống nhất với Ban quản lý tỉnh Đắk Lắk và các nhà thầu, cùng với Ban quản lý dự án 6, điều chuyển đá từ Dự án thành phần 2 về Dự án thành phần 3 để đẩy nhanh tiến độ. Về đường điện dân sinh, UBND huyện đã chỉ đạo các xã triển khai nhanh chóng, vừa hỗ trợ người dân, vừa tạo điều kiện cho nhà thầu thi công” - ông Nguyễn Thiên Văn cho biết thêm.

Mỏ đất đắp tại Dự án thành phần 3 do tỉnh Đắk Lắk làm chủ đầu tư cũng chưa được xử lý dứt điểm
Đến nay, dự án thành phần 1 do tỉnh Khánh Hòa làm chủ đầu tư đã bàn giao gần 93% mặt bằng, nhưng tiến độ thi công chỉ đạt chưa tới 49%, chậm 8,3% so với kế hoạch. Dự án hiện gặp vướng mắc tại 15 điểm nghẽn giải phóng mặt bằng; việc di dời hạ tầng kỹ thuật như các đường điện cao thế, cáp viễn thông, hệ thống đèn chiếu sáng… cũng đang gặp khó khăn.
Ông Đinh Văn Thiệu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, chỉ rõ những vướng mắc cần tháo gỡ cho dự án: “Trong số 42 trường hợp, có 18 trường hợp phải bố trí tái định cư. Hiện nay, đất tái định cư thuộc khu vực tái định cư đã được tỉnh Khánh Hòa đã xây dựng bố trí đủ cho các trường hợp tái định cư. Riêng về 24 hộ không bố trí tái định cư, tỉnh sẽ giải quyết dứt điểm trước ngày 30/3 tới đây. Nếu các hộ không hợp tác chấp thuận phương án đền bù bàn giao mặt bằng, sẽ tổ chức cưỡng chế theo quy định”.
Đến nay, dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột đã thi công được gần 2 năm, tương đương một nửa quỹ thời gian dành cho dự án. Tuy nhiên nhiều “điểm nghẽn” từ ngày đầu ở dự án này vẫn còn tồn tại. Đây là trở ngại lớn đối với mục tiêu hoàn thành vào cuối năm 2026 và đưa vào vận hành đầu năm 2027 mà Thủ tướng Chính phủ đã đặt ra.