Tuy nhiên, trong những năm gần đây, một loạt sự cố kỳ lạ và đáng tiếc xảy ra với các chiến hạm của họ đã khiến dư luận chú ý, thậm chí có người gọi chúng là những chiến hạm "quẻ ám" của lực lượng này.
HMCS Calgary, một trong những tàu khu trục lớp Halifax, đã trở thành tâm điểm chú ý sau hàng loạt sự cố kỹ thuật. Trong một nhiệm vụ huấn luyện năm 2022, con tàu gặp vấn đề nghiêm trọng với hệ thống động cơ, buộc phải dừng hoạt động giữa đại dương trong nhiều ngày.
Đội ngũ kỹ thuật đã phải nỗ lực sửa chữa ngay trên biển, nhưng sự cố này đã làm gián đoạn toàn bộ kế hoạch huấn luyện. Đáng nói hơn, chỉ vài tháng sau đó, HMCS Calgary tiếp tục gặp trục trặc với hệ thống radar, khiến nó không thể tham gia vào một nhiệm vụ quốc tế quan trọng.
Tàu ngầm HMCS Corner Brook cũng không tránh khỏi danh sách những chiến hạm “quẻ ám”. Năm 2011, trong một cuộc diễn tập ở vùng biển phía đông Canada, tàu ngầm này đã đâm vào đá ngầm, gây hư hỏng nghiêm trọng phần mũi tàu.
Sự cố không chỉ khiến tàu phải nằm bờ trong nhiều năm để sửa chữa, mà còn làm dấy lên câu hỏi về năng lực huấn luyện và điều hành trong Hải quân Canada.
Thậm chí, khi được đưa trở lại hoạt động, HMCS Corner Brook tiếp tục gặp các vấn đề kỹ thuật, từ rò rỉ nước đến hệ thống thông tin không ổn định, khiến các nhiệm vụ của nó bị hạn chế.
Chương trình tàu tuần tra Bắc Cực (Arctic Offshore Patrol Ship - AOPS) được kỳ vọng sẽ là bước tiến lớn của Hải quân Canada trong việc bảo vệ chủ quyền ở vùng Bắc Cực. Tuy nhiên, dự án này đã gặp hàng loạt vấn đề từ khâu thiết kế đến triển khai.
Những con tàu đầu tiên được bàn giao muộn hơn kế hoạch hàng năm trời, trong khi chi phí sản xuất liên tục tăng cao, gây áp lực lớn lên ngân sách quốc phòng. Chưa dừng lại ở đó, các tàu thuộc lớp này đã bị chỉ trích vì hiệu suất không như kỳ vọng, đặc biệt là khả năng hoạt động trong điều kiện băng giá khắc nghiệt.
Có nhiều giả thuyết được đưa ra để lý giải chuỗi sự cố liên quan đến các chiến hạm của Hải quân Canada. Một số chuyên gia cho rằng, vấn đề bắt nguồn từ việc thiếu đầu tư lâu dài vào hạ tầng bảo trì và hiện đại hóa đội tàu. Trong nhiều năm, Canada đã phải đối mặt với áp lực ngân sách, khiến việc bảo trì và nâng cấp các tàu chiến không được ưu tiên đúng mức.
Ngoài ra, việc phụ thuộc vào các hệ thống công nghệ cao nhưng thiếu kinh nghiệm vận hành cũng là một yếu tố. Các chiến hạm hiện đại như tàu lớp Halifax hay tàu tuần tra Bắc Cực yêu cầu đội ngũ kỹ thuật có trình độ cao, trong khi nguồn nhân lực chất lượng lại đang thiếu hụt nghiêm trọng.
Những sự cố liên tiếp này đã ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh của Hải quân Canada trên trường quốc tế. Trong các nhiệm vụ quốc tế, sự chậm trễ hoặc thiếu khả năng hoàn thành nhiệm vụ của các chiến hạm đã làm giảm uy tín của lực lượng này. Đồng thời, dư luận trong nước cũng không khỏi lo ngại về việc chi tiêu ngân sách quốc phòng không hiệu quả.
Để khắc phục tình trạng này, Hải quân Canada cần có chiến lược đầu tư dài hạn và toàn diện hơn. Trước hết, cần tăng cường ngân sách cho việc bảo trì và hiện đại hóa đội tàu hiện có. Các chương trình đào tạo cũng cần được nâng cấp để đảm bảo đội ngũ thủy thủ và kỹ thuật viên có đủ kỹ năng vận hành các hệ thống phức tạp.
Bên cạnh đó, việc hợp tác với các đồng minh như Mỹ và Anh trong phát triển và bảo trì tàu chiến cũng là một hướng đi khả thi. Những quốc gia này có nhiều kinh nghiệm trong việc duy trì hiệu suất cao cho các hạm đội lớn, và Canada có thể học hỏi từ họ để cải thiện tình hình.
Hải quân Canada, mặc dù đang đối mặt với nhiều thách thức, vẫn có tiềm năng lớn để lấy lại vị thế của mình. Những chiến hạm được gọi là “quẻ ám” không chỉ là bài học đắt giá, mà còn là cơ hội để lực lượng này cải tổ và phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai. (Nguồn ảnh: Royal Canadian Navy, navalnews, Lockheed Martin, Wikipedia, U.S. Navy, cbc.ca).
Dương Ngân (T.H)