Phiến đá Rosetta là một trong những bí ẩn khó giải khiến giới khoa học vất vả đi tìm lời giải. Hiện vật này được Pierre Bouchard - học giả, sĩ quan quân đội Pháp phát hiện trong lúc kiểm tra công tác phục dựng pháo đài cổ gần thành phố Rosetta ở Ai Cập trong giai đoạn hoàng đế Napoleon thực hiện cuộc chiến tại nước này.
Theo các chuyên gia, phiến đá Rosetta là khối đá bazan cao 114 cm, rộng 72 cm, được viết bằng 3 hệ thống chữ viết: chữ tượng hình chính thức (hieroglyphic), chữ tượng hình bình dân (demotic) và chữ Hy Lạp để tất cả người dân có thể đọc hiểu. Trong suốt nhiều năm, họ cố gắng giải mã nội dung khắc trên phiến đá bí ẩn này.
Sau nhiều năm nghiên cứu, giới chuyên gia giải mã được phiến đá Rosetta khắc một sắc lệnh từ năm 196 trước Công nguyên, được ban hành dưới triều đại của pharaoh Ptolemy V Epiphanes.
Do phiến đá Rosetta bị hư hại, nhiều chữ tượng hình khó đọc hoặc bị thiếu, chữ tượng hình Ai Cập bị thất truyền... nên giới chuyên gia chưa thể giải mã đầy đủ nội dung khắc trên đó.
Các cuộn giấy Biển Chết là tập hợp các văn bản của người Do Thái, có niên đại từ thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên đến thế kỷ thứ 1 sau Công nguyên. Chúng được tìm thấy trong khoảng thời gian từ năm 1946 - 1956 ở hang động Qumran, gần Ein Feshkha, dọc theo bờ phía bắc của Biển Chết.
Theo các nhà nghiên cứu, những cuộn giấy Biển Chết cung cấp bằng chứng về các hoạt động tôn giáo và văn hóa thời bấy giờ.
Một số cuộn sách Biển Chết là bản sao chép kinh thánh cổ nhất trong lịch sử loài người của một giáo phái Do Thái ít được biết đến.
Thành phố cổ Pompei nằm ở Italy là một địa điểm khảo cổ hấp dẫn giới chuyên gia. Nơi đây bị chôn vùi bên dưới 4 - 6m tro núi lửa, đá bọt sau khi núi lửa Vesuvius phun trào dữ dội vào năm 79 sau Công nguyên.
Theo đó, hơn 1.000 người thiệt mạng và bị chôn vùi cùng Pompei. Sau gần 2.000 năm, các chuyên gia đã phát hiện tàn tích thành phố cổ này cũng như các thi hài hóa đá.
Thông qua phân tích những hiện vật và thi hài hóa đá được tìm thấy ở Pompei, các chuyên gia cố gắng giải mã về thảm kịch kinh hoàng xảy ra gần 2.000 năm trước cũng như cuộc sống của các cư dân địa phương, cái chết đau đớn của họ...
Mời độc giả xem video: Bí ẩn đội quân 50.000 chiến binh đột ngột mất tích không dấu vết.
Tâm Anh (theo RHP)