Nhớ phong vị Tết xưa

Hà Nội trong tôi

Thiếu nữ Hà Nội xưa bên nhà cổ đón Xuân. Ảnh minh họa: Xuân Nhi

Mùa Xuân luôn mang theo nét tươi mới, chứa đựng những niềm hy vọng. Trẻ em, nam thanh, nữ tú cho tới những người lớn tuổi đều hân hoan, vui vẻ trong bộ quần áo mới, niềm vui, hạnh phúc rạng ngời, căng tràn trên nét mặt, ấy là lúc ai ai cũng muốn lưu giữ cho mình những khoảnh khắc đẹp qua những bộ ảnh còn mãi với thời gian.

Người Hà Nội có thú chụp ảnh ngày Xuân. Thú vui này gắn với nền tảng gia đình tam, tứ đại đồng đường sống gần nhau quanh khoanh đất phố cổ. Ở thời bao cấp, khi cuộc sống còn ít thú vui, người ta lại càng trân trọng và hào hứng với phong trào và ý nghĩa của việc chụp ảnh trong những ngày Tết cận kề. Tôi có dịp nghe câu chuyện từ những người Hà Nội gốc, thời bao cấp, chụp ảnh Tết rộ lên như một “phong trào” của người Hà Nội. Các hiệu ảnh có thương hiệu chủ yếu tập trung ở quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm.

Những ngày cận Tết, trong Tết lúc nào cũng tấp nập người vào – ra, thậm chí phải xếp hàng mới được chụp ảnh. Các hiệu ảnh như Quốc Tế (phố Hàng Khay), Nguyên Cầu (phố Bà Triệu), Thiện Ký, Quang Trung, Phương Đông... từ nhiều thập niên trước đây đã trở thành nơi lưu giữ một phần ký ức của người Hà Nội. Không gian chụp ảnh là những nơi mang biểu tượng, dáng hình của Hà Nội như cầu Thê Húc, chùa Trấn Quốc, đền Ngọc Sơn hay phối cảnh tháp Rùa phía xa xa.

Những bức ảnh gia đình được phóng lớn, treo trang trọng trong nhà càng làm đẹp, tô điểm thêm cho ngôi nhà thêm phần ấm áp, tươi vui. Hình ảnh thanh niên mặc quần loe, áo lông, hay thiếu nữ trong tà áo dài truyền thống dạo chơi xuân, hay gia đình tam, tứ đại đồng đường trong trang phục áo the, khăn xếp thể hiện sự phong cách nhưng vẫn nghiêm chỉnh, phong nhã dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, thiếu thốn.

Thật tuyệt vời khi 2- 3 thế hệ trong một gia đình, từ trẻ em cho tới những người tóc đã bạc trong ngày Tết, quay quần bên mâm cơm tất niên, bên tách trà nóng, cùng hưởng hương vị ngày Xuân, vừa cùng nhau lật giở những tấm ảnh từ nhiều năm về trước để thấy được sự đổi thay, sự lớn lên, sự trưởng thành, để ôn lại những kỷ niệm vô giá và để trân trọng hơn nữa những khoảnh khắc sum vầy bên nhau.

Ngày nay, trong sự thay đổi muôn màu của cuộc sống, việc chụp ảnh Tết trở nên dễ dàng và thông dụng hơn rất nhiều, với chiếc điện thoại thông minh trên tay thì bất cứ ai cũng có thể lưu giữ lại cho mình những bức hình đẹp làm kỷ niệm. Mặc dù vậy, việc chụp những bức ảnh từ những nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, phóng ra, treo ở một nơi trang trọng trong nhà vẫn mang nét độc đáo.

Người ta nhìn vào đó, không chỉ để ôn lại những kỷ niệm mà còn để tự hào, hãnh diện về gia đình. Đặc biệt là những bức ảnh Hà Nội xưa, dù chỉ là nước ảnh đen – trắng, trong những bộ trang phục đậm chất truyền thống, nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp thanh lịch, khí chất của người Tràng An.

Những bức ảnh Hà Nội trong những ngày Tết xưa có lẽ không chỉ là nơi lưu giữ kỷ niệm của mỗi thành viên trong gia đình mà còn là nơi gói ghém, lưu giữ hành trình thời gian quý giá, mang theo những đổi thay của Hà Nội qua bao thập kỷ.

Thói quen chụp ảnh ngày Tết vẫn hiện hữu, thậm chí có nhu cầu cao hơn, trong suy nghĩ, từng nếp nhà của người Hà Nội. Khi điều kiện vật chất đủ đầy càng khiến người ta nghĩ đến những “món ăn tinh thần” và chụp ảnh ngày Tết chính là một “món ăn” đầy thú vị như thế.

Mai Linh