Nhớ nghệ sĩ đóng vai Bác Hồ thành công nhất

Ngày 10/2/2022, nghệ sĩ Tiến Hợi qua đời. Trước sự ra đi của một diễn viên vô cùng tài năng và tâm huyết với nghề, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và khán giả đều vô cùng bàng hoàng và tiếc thương.

Nghệ sĩ Tiến Hợi sinh năm 1959, quê cha ông ở Nghệ An, quê mẹ ở Hà Nội. Nam diễn viên công tác tại Đoàn 2, Nhà hát Kịch Hà Nội từ năm 1988. Ông để lại những ấn tượng khó quên trong lòng khán giả khi đóng vai Bác Hồ.

Cố nghệ sĩ Tiến Hợi. Ảnh: Pháp Luật TP HCM

Theo VOV, NSƯT Tiến Hợi hơn 40 lần vào vai Bác Hồ trong các vở kịch, phim điện ảnh, phim truyền hình và hàng trăm lần vào vai Chủ tịch Hồ Chí Minh trong các sự kiện chương trình lễ hội, lễ kỷ niệm. Năm 2013, sách "Kỷ lục Guinness" của Việt Nam đã xác nhận "Tiến Hợi là nghệ sĩ thể hiện thành công vai Bác Hồ nhiều thể loại nhất".

Nghệ sĩ Tiến Hợi thể hiện hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh trong các phim Hà Nội mùa đông năm 46, Hẹn gặp lại Sài Gòn, các vở kịch Đêm trắng, Xin lĩnh án tử hình.

Nghệ sĩ Tiến Hợi khi hóa trang vào vai Bác Hồ. Ảnh: VOV.

Trong cuộc phỏng vấn với Đảng Cộng Sản, nam nghệ sĩ chia sẻ về lần đầu tiên đóng vai Bác Hồ qua vở kịch Đêm trắng năm 1987: "Thời điểm tôi đóng vai Bác Hồ đúng là tôi còn quá trẻ, trong khi đó Bác Hồ là một con người rất đỗi cao cả, với những suy nghĩ, hành động rất khó có thể học được.

Thời gian đầu khi được giao vai diễn, tôi thực sự lo lắng, tôi sợ mình không thể diễn thành công vai diễn Bác Hồ. Tôi đã mất cả tháng trời xem băng tư liệu về Bác để học dáng đi, dáng ngồi làm việc, cách đặt tay lên trán suy nghĩ và ánh mắt nhìn của Bác. Tôi đã cố gắng luyện tập từ ngoại hình, giọng nói, đến phong cách, dáng đi từ đó biến thành nội tâm của nhân vật và toát lên thần thái trong vai diễn”.

NSƯT Tiến Hợi đóng vai Bác Hồ bên suối Lê Nin. Ảnh: Vietnamnet.

NSND Đặng Nhật Minh - đạo diễn phim Hà Nội mùa Đông năm 46 đánh giá cao diễn xuất của nghệ sĩ Tiến Hợi. “Hôm thực hiện quay cảnh đầu tiên có Tiến Hợi trong vai Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi tôi vừa hô tắt máy đã có tiếng vỗ tay rào rào. Tôi quay lại và thấy anh em trong đoàn phim đều hân hoan. Cả đoàn phim đều hồi hộp theo dõi việc chọn người đóng vai Bác Hồ. Những tràng vỗ tay đầu tiên dành cho bộ phim làm tôi vững tâm rất nhiều.

Có lẽ, Hà Nội mùa Đông năm 46 là đóng góp của Tiến Hợi. Anh diễn chân thật và quan trọng là giống nhất trong cả ngoại hình lẫn tiếng nói. Đúng là số trời đã định. Vai Hồ Chí Minh phải do Tiến Hợi đảm nhiệm, chứ không thể có ai khác”, Thể Thao Văn Hóa dẫn lời NSND Đặng Nhật Minh.

NSƯT Tiến Hợi đóng vai Bác Hồ trong Hà Nội mùa Đông năm 46. Ảnh: Thể Thao Văn Hóa.

Người đứng sau tạo hình nghệ sĩ Tiến Hợi khi đóng vai Bác Hồ là nghệ sĩ hóa trang Vương Đạm Thủy. Cô cũng chính là vợ nghệ sĩ Tiến Hợi. Trong cuộc phỏng vấn với Vietnamnet năm 2020, nghệ sĩ Vương Đạm Thủy cho biết, chồng đóng góp mỗi lần cô hóa trang.

“Những nét của tôi vẽ bao giờ cũng là những nét cơ bản, để cái nét ấy trở nên thật và có hồn lại là ở anh ấy. Ví dụ, khi tôi hóa trang xong, anh ấy sẽ bảo: Em cho anh mảng này như thế này, nếp nhăn này em vuốt thế này, nét này nên đưa xuống''.

Anh Hợi là người nghiên cứu hình tượng Bác trong phim hoặc kịch bản nên sẽ là hiểu hơn tôi. Tôi chỉ có thể làm cái bề ngoài thôi, còn đi sâu anh thường xuyên phải góp ý. Tôi thường xuyên xóa chỗ nọ, vẽ chỗ kia, nhiều khi cũng cáu đấy vì chính mình là người hóa trang mà vừa xong lại bắt xóa. Nhưng thật ra, khi làm theo mới thấy anh ấy nói đúng”, vợ nghệ sĩ Tiến Hợi chia sẻ.

Theo Báo Quân khu 2 vào năm 2024, nghệ sĩ Vương Đạm Thủy chia sẻ, cô phải liên tục từ chối lời mời của các đạo diễn về việc nhận trang điểm hình tượng Bác Hồ do một số diễn viên khác thủ vai. “Sự nghiệp của anh Tiến Hợi đạt đỉnh, anh dừng lại, tôi cũng dừng lại luôn”, nghệ sĩ Vương Đạm Thủy nói.

Thu Cúc