Nhờ AI, lập kế hoạch xạ trị ung thư từ 4 giờ chỉ còn 4 phút

Ngồi chờ xạ trị tại khu vực tầng hầm B1 của Bệnh viện Ung bướu TP.HCM (cơ sở 2, TP Thủ Đức), ông Vũ Ngọc Sơn (58 tuổi, ngụ tỉnh Bình Dương) nhớ lại những ngày tháng lo âu vì căn bệnh ung thư vòm hầu.

Người bệnh không phải mệt mỏi chờ đợi

Mỗi lần đến bệnh viện, ông thường phải chờ đợi hàng giờ để có kế hoạch xạ trị. Có hôm ngồi từ sáng đến trưa, thấp thỏm không biết bao giờ mới tới mình.

"Lâu vậy mà nhiều khi có kết quả, bác sĩ còn phải điều chỉnh thêm, lại chờ tiếp" ông Sơn kể.

Giờ đây, nhờ bệnh viện ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong lập kế hoạch xạ trị, thời gian chờ đợi của ông Sơn đã rút ngắn đáng kể.

"Sau khi bác sĩ giải thích xong tôi được hướng dẫn vào phòng xạ trị ngay trong buổi sáng. Họ nói phương pháp này chính xác, hiệu quả hơn và giảm biến chứng," ông Sơn vui mừng.

Ông Sơn cùng con gái ngồi chờ trước khi vào phòng xạ trị. Ảnh: DI LINH

Vượt hơn 200 km từ An Giang lên khám bệnh tại Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM, bà Đinh Hồng Hoa (58 tuổi), được chẩn đoán ung thư thanh quản giai đoạn sớm.

Sau khi thăm khám và hội chẩn, các bác sĩ đã sử dụng AI để lập kế hoạch xạ trị cho bà. Nhờ đó, bà Hoa được điều trị sớm và cảm thấy yên tâm hơn khi mọi thứ đều được AI theo dõi, giám sát chặt chẽ.

Bác sĩ có nhiều thời gian cho bệnh nhân

Theo TS.BS Lâm Đức Hoàng, Trưởng khoa Xạ trị đầu cổ, Tai mũi họng, Hàm mặt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận hàng trăm ca xạ trị ung thư đầu cổ. Trong đó, khoảng 70% bệnh nhân ung thư cần xạ trị để tiêu tế bào ung thư nhanh chóng và hạn chế tối đa tác động lên mô lành xung quanh.

AI tự tính toán phân bố liều tạo kế hoạch tối ưu, sau đó bác sĩ và kỹ sư chọn kế hoạch điều trị tốt nhất. Ảnh: DI LINH

Vì vậy, việc nâng cao độ chính xác trong mô phỏng, giảm thiểu tổn thương mô lành và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân là mục tiêu quan trọng hàng đầu. Để đạt được điều này, áp dụng AI trong mức độ ưu tiên của chiến lược lập kế hoạch, nhanh chóng và hiệu quả là một giải pháp cần thiết.

TS.BS Lâm Đức Hoàng nhấn mạnh, ứng dụng AI trong điều trị là giải pháp không thể thiếu. Ảnh: DI LINH

Theo đó, bệnh viện đã ứng dụng phần mềm Raysearch tích hợp AI để lập kế hoạch, tính toán liều xạ trị ung thư đầu cổ. Khi bệnh nhân có kết quả chụp CT (chụp cắt lớp vi tính), dữ liệu sẽ được tải vào hệ thống. Từ đó, AI sẽ phân tích, đưa ra kết quả xác định cấu trúc chỉ mất vài phút (2-4 phút), trong khi đó bác sĩ cần từ 2-4 giờ đồng hồ để hoàn thành công việc này.

Đáng nói, khi kiểm tra lại từng trường hợp so với liệu trình do bác sĩ, kỹ sư vẽ tay, hầu hết kết quả có sự tương đồng cao (ở một số vị trí AI vẽ đẹp hơn).

Lập kế hoạch xạ trị cho bệnh nhân ung thư tại Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM. Ảnh: DI LINH

"Ngoài ra, AI còn giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho các bệnh nhân như rút ngắn thời gian chờ đợi lập kế hoạch điều trị từ 5-10 ngày xuống còn 1-3 ngày, thậm chí có trường hợp hoàn thành trong ngày.

Trước đây cả quá trình này đều là thực hiện thủ công, chúng tôi phải mất 5-10 ngày qua nhiều công đoạn tính toán phức tạp. Nhờ có AI, bác sĩ có thời gian nghiên cứu khoa học, chăm sóc bệnh nhân, tham gia hội chẩn và tư vấn cho bệnh nhân nhiều hơn", bác sĩ Hoàng chia sẻ thêm.

Sự kết hợp hài hòa giữa con người và công nghệ tạo ra quy trình đồng bộ. Ảnh: DI LINH

Bên cạnh lập kế hoạch nhanh chóng, AI còn có khả năng giám sát trong quá trình xạ trị. Khi bệnh nhân trải qua các đợt xạ trị, cấu trúc và thể tích khối u có thể thay đổi. AI liên tục theo dõi, phát hiện những biến đổi này và thông báo cho bác sĩ để điều chỉnh kịp thời. Việc này không chỉ giúp quá trình điều trị chính xác hơn mà còn giảm nguy cơ biến chứng.

Cách mạng hóa điều trị ung thư với AI

Hệ thống lập kế hoạch xạ trị tích hợp AI do một đơn vị đối tác phát triển và đặt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM - nơi đầu tiên tại Việt Nam triển khai phần mềm này.

Hệ thống được xây dựng và lưu trữ dữ liệu bởi các chuyên gia xạ trị hàng đầu thế giới, ứng dụng tại khoảng 1.000 bệnh viện, trung tâm ung thư toàn cầu. Trong đó, 10/15 bệnh viện thuộc top đầu thế giới đã sử dụng

Theo bác sĩ Hoàng, việc xây dựng kho dữ liệu là một bước quan trọng để AI học hỏi và cải thiện khả năng dự đoán. Hiện các dữ liệu mẫu chủ yếu dựa trên mô hình nước ngoài. Tuy nhiên, với số liệu ngày càng phong phú từ bệnh nhân Việt Nam, AI sẽ dần thích nghi, tạo ra các phác đồ điều trị phù hợp hơn với thể trạng và đặc điểm sinh học của người Việt.

Các y bác sĩ chuẩn bị xạ trị cho bệnh nhân ung thư. Ảnh: DI LINH

"Sắp tới, bệnh viện sẽ lập kế hoạch xạ trị cho các loại ung thư khác như ung thư phụ khoa, ung thư vú... nhằm mang lại thuận lợi cho bệnh nhân", bác sĩ Hoàng thông tin thêm.

Theo bác sĩ chuyên khoa II, Võ Hồng Minh Phước - Phó Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM, việc ứng dụng AI trong lập kế hoạch xạ trị đã mang lại rất nhiều ý nghĩa trong quản lý và điều trị bệnh nhân ung thư đầu cổ.

Với tính năng đồng bộ hóa cao, ngoài tối ưu thời gian lập kế hoạch xạ trị và hạn chế tối đa các sai sót trong quá trình thực hiện,tất cả dữ liệu liên quan đến bệnh nhân và kế hoạch điều trị đều được bảo mật nghiêm ngặt thông qua hệ thống tài khoản nội bộ, đảm bảo không có dữ liệu nào bị chuyển ra ngoài phạm vi quản lý của bệnh viện.

Ngoài ra, phần mềm này có thể dễ dàng triển khai tại các cơ sở y tế liên kết, bao gồm cả công lập, tư nhân, hoặc trong các chương trình liên kết vùng và chỉ đạo tuyến.

DI LINH