Nhiều thách thức cho HTX livestream bán hàng thực phẩm tươi sống
Livestream (phát trực tiếp) bán hàng đang trở thành một trong những phương thức kinh doanh hiệu quả và bùng nổ nhất trong thời đại số. Nhưng ở góc độ là các HTX, đặc biệt là HTX nông nghiệp thì việc đưa tất cả hàng hóa là nông sản, thực phẩm tươi sống lên sóng livestream liệu đã thực sự hiệu quả và tối ưu?
Thời gian qua, nhiều HTX đã mở rộng được đầu ra cho nông sản bằng việc tổ chức các phiên livestream để bán hàng.
Marketing trên môi trường số
Thông qua các phiên livestream cho thấy, dù là một kênh bán hàng khá hiệu quả nhưng đối với các HTX đây cũng mới là điểm khởi đầu. Đã có HTX bán hàng qua livestream thành công nhưng đó là cả một quá trình, chứ không đơn giản là việc chỉ bật sóng internet rồi trao đổi một hồi là có người vào mua. Nhiều HTX bán nông sản qua hình thức này thành công cũng nhờ vào một phần hỗ trợ của những người có tầm ảnh hưởng nhất định trên mạng xã hội.
Theo giới chuyên gia, việc lựa chọn hình thức livestream hay không là lựa chọn của từng đơn vị bán hàng. Với hình thức này, những mặt hàng dễ dàng thử nghiệm trực tiếp, có thời gian bảo quản lâu, dễ vận chuyển như mỹ phẩm, quần áo, hoặc thiết bị gia dụng sẽ dễ thuyết phục khách hàng và giúp người xem livestream nhanh chóng đưa ra quyết định mua hàng.
Bởi những mặt hàng này có tính ứng dụng thực tế, việc trình diễn kết hợp hướng dẫn, phân tích cách sử dụng trực tiếp trong phiên livestream giúp người xem dễ dàng thấy rõ lợi ích của sản phẩm cũng như tính ứng dụng của nó, giúp kích thích sự tò mò và tăng khả năng chốt đơn cho người xem hơn.

Livestream bán hàng nông sản, thực phẩm cần có sự linh hoạt.
Tuy nhiên, đối với sản phẩm nông sản, đặc biệt là thực phẩm tươi sống từ trước đến nay vẫn được coi là điểm chưa mạnh của các phiên livestream. Người xem rất khó đưa ra quyết định mua hàng hơn vì phải cân đo nhiều vấn đề thời gian vận chuyển, chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng… Chính vì vậy, việc chốt đơn hàng thực phẩm tươi sống, nông sản tươi qua livestream vẫn có nhưng không nhiều như các mặt hàng khác.
Chị Nguyễn Thị Tường Thảo, quản lý mảng bán hàng online, livestream của HTX nhà vườn Đà Lạt (Lâm Đồng), cho biết HTX muốn chốt đơn nông sản tươi qua livestream vào vụ thu hoạch thì trước đó, việc xây dựng các phiên livestream về quy trình sản xuất, thu hái, đóng gói… nông sản tươi đã được diễn ra. Điều này chính là chất xúc tác thuyết phục khách mua hàng ở những phiên livestream bán hàng về sau. Bởi qua những livestream về quy trình sản xuất, thu hái, đóng gói, khách hàng hiểu hơn về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm, quy trình tạo ra sản phẩm từ đó xây dựng được lòng tin rồi mới quyết định mua hàng ở những phiên sau.
“Thực tế livestream là quy trình marketing thông qua internet giúp HTX tiếp cận nhiều khách hàng và việc làm thương hiệu tốt hơn”, chị Nguyễn Thị Tường Thảo cho biết.
Trong khi với không ít người tiêu dùng, mặt hàng tươi sống đều được mua trực tiếp để bảo đảm chất lượng cũng như khâu đổi trả. Do đó, với nhiều người xem livestream, nếu họ lựa chọn mua mặt hàng này thì thường chỉ phát sinh khi đã mua sắm ngoài điểm bán trực tiếp rồi nhưng thiếu hoặc dùng mua trên hình thức trải nghiệm.
Thích ứng với nhu cầu của người tiêu dùng
Khảo sát của Rakuten Insight, cho thấy chưa đến 10% người Việt Nam lựa chọn đặt hàng ăn, đồ tươi sống nhiều lần/ngày, khoảng 21% người Việt đặt đồ ăn, thực phẩm tươi từ các ứng dụng giao đồ ăn từ 3-6 lần/tuần.
Ngay như các khảo sát trên TikTok cũng cho thấy, những mặt hàng bán chạy trên nền tảng này là đồ chăm sóc sức khỏe, thời trang, điện tử, làm đẹp, đồ gia dụng. Tiếp đó mới là ngành hàng bách hóa với F&B là một ngách nhỏ bên trong.
Điều này cho thấy, mua hàng tươi sống, thực phẩm online, qua livestream đã diễn ra nhưng chưa thực sự là lựa chọn của nhiều người.
Sự dè dặt này được TS Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế lý giải rằng dư địa bán hàng trên sóng livestream vẫn còn nhiều nhưng không phải mặt hàng nào cũng phù hợp và bán được nhiều theo hình thức này. Riêng đối với thực phẩm, đồ tươi sống, yêu cầu giao nhanh, chính sách đổi trả, hậu mãi là rất quan trọng để thuyết phục và giữ niềm tin khách hàng.
Đối với nông sản tươi sống, thực phẩm, người tiêu dùng đặc biệt quan tâm đến vấn đề an toàn thực phẩm, chất lượng và nguồn gốc. Do đó, thay vì cứ tổ chức liên tục các phiên livestream bán hàng đơn thuần mà không thu hút được người xem, các đơn vị này cần tính toán để gia tăng những buổi livestream ngay tại nông trại, nhà xưởng. Việc này giúp khẳng định giá trị thương hiệu và dễ thuyết phục khách hàng về chất lượng hơn. Từ đây, việc chốt đơn online hay offline không còn quá quan trọng.
Bởi dù công nghệ bùng nổ, livestream bán hàng là hình thức kinh doanh hiệu quả nhưng các HTX vẫn nên đầu tư cả hai mảng online và bán hàng trực tiếp để bổ sung cho nhau tạo sự tiện lợi nhất cho khách hàng chứ không nên thiên vị bên nào.