Nhiều sai phạm trong kênh bán bảo hiểm qua ngân hàng

Thực hiện quy định pháp luật về thanh tra, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) vừa công khai kết luận thanh tra đối với Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Mirae Asset Prévoir (Công ty Mirae Asset Prévoir) và Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Cathay Việt Nam (Cathay Life).

Khoản chi hỗ trợ đại lý bảo hiểm chưa phù hợp quy định

Theo đó, năm 2023, Cathay Life triển khai bán bảo hiểm thông qua Ngân hàng TNHH Indovina (IVB). Doanh thu phí bảo hiểm triển khai qua tổ chức tín dụng (TCTD) đạt 22,3 tỷ đồng (tương ứng 0,8% tổng doanh thu phí bảo hiểm).

Theo báo cáo, năm 2023 doanh nghiệp này đã chi trả chi phí cho đại lý bảo hiểm liên quan đến hoạt động bán sản phẩm bảo hiểm qua TCTD 635,52 triệu đồng.

Thanh tra chọn mẫu các khoản chi cho đại lý bảo hiểm tổ chức tín dụng năm 2023 cho thấy, có khoản chi khác (hỗ trợ đại lý bảo hiểm) số tiền 203,09 triệu đồng chưa phù hợp quy định.

Cụ thể, nội dung khoản phí hỗ trợ trên hóa đơn giá trị gia tăng không thống nhất: 10 hóa đơn ghi nội dung "Phí hỗ trợ quản lý và tiếp thị", tổng số tiền 125,79 triệu đồng; 8 hóa đơn ghi nội dung "Phí hỗ trợ quản lý năm nhất", tổng số tiền là 66,22 triệu đồng; 3 hóa đơn ghi nội dung "Phí hỗ trợ hiệu quả kinh doanh", tổng số tiền là 11,07 triệu đồng.

Khoản chi khác (hỗ trợ đại lý bảo hiểm) số tiền 203,09 triệu đồng của Cathay Life chưa phù hợp quy định.

Công ty chưa cung cấp được hồ sơ, tài liệu, cơ sở để xác định nội dung dịch vụ hỗ trợ do IVB cung cấp cho công ty để được hưởng các khoản phí dịch vụ nêu trên.

Công ty cũng chưa quy định tiêu chí định lượng cụ thể gắn với kết quả, thành tích về khai thác, duy trì hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, chất lượng hoạt động đại lý bảo hiểm để làm căn cứ xác định tỷ lệ hỗ trợ. Khoản chi hỗ trợ nêu trên chưa được quy định trong chính sách khen thưởng, hỗ trợ đại lý, quy chế tài chính của công ty.

Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ, qua thanh tra chọn mẫu nội dung cuộc gọi, trong số 33 hợp đồng bảo hiểm khai thác qua kênh TCTD năm 2023 có 12 khách hàng là cá nhân, tổ chức Việt Nam và 8 khách hàng là cá nhân nước ngoài.

Đối với 12 khách hàng là cá nhân, tổ chức Việt Nam, khi thực hiện cuộc gọi, nhân viên công ty không giới thiệu cho bên mua bảo hiểm các hình thức đóng phí theo quy định về việc thăm hỏi hợp đồng mới; không có nội dung thăm hỏi về việc tư vấn của đại lý bảo hiểm để đánh giá chất lượng tư vấn, giới thiệu sản phẩm bảo hiểm, xác nhận về việc khách hàng tham gia bảo hiểm trên cơ sở tự nguyện.

Đối với 8 khách hàng là cá nhân nước ngoài, sau khi phát hành hợp đồng bảo hiểm, công ty không gọi điện thoại, không gửi email cho các khách hàng này theo quy định về việc thăm hỏi hợp đồng mới.

Khách hàng không tự nguyện tham gia bảo hiểm

Đối với Mirae Asset Prévoir, năm 2023 công ty triển khai bán bảo hiểm thông qua hai TCTD gồm Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank) và Công ty tài chính TNHH MTV Mirae Asset Việt Nam (MAFC).

Theo đó, doanh thu phí bảo hiểm triển khai qua kênh bancassurance đạt gần 260 tỷ đồng, tương ứng tới gần 46,7% trong tổng doanh thu. Doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới qua kênh này đạt hơn 144 tỷ đồng, tương ứng 33,1%.

Mirae Asset Prévoir đã phát hành hơn 20.540 hợp đồng bảo hiểm khai thác mới qua kênh bancassurance, trong đó gần 88% là hợp đồng nhân thọ tử kỳ được bán qua MAFC, hơn 12% còn lại là bảo hiểm liên kết chung bán ở VietABank.

Tính đến ngày 31/12/2023, đối với kênh khai thác qua VietABank, tỉ lệ hủy hợp đồng trong 21 ngày cân nhắc và trong năm thứ nhất lần lượt là 0,8% và 0,2%. Không có hợp đồng hủy bỏ theo đề nghị của khách khi bán qua MAFC.

Trường hợp 2 cá nhân là nhân viên thuộc đại lý bảo hiểm tổ chức cho người khác mượn mã số đại lý của mình để tư vấn sản phẩm cho khách hàng.

Về kết quả thanh tra, theo tài liệu công ty cung cấp, năm 2023, công ty đã thực hiện các cuộc gọi khách hàng tương ứng với 1.242 hồ sơ yêu cầu bảo hiểm (HSYCBH).

Công ty đã kết nối thành công 1.190 HSYCBH, không kết nối thành công 52 khách. qua đó ghi nhận 76 trường hợp có phản ánh từ khách hàng. Cụ thể, 27 TH khách hàng xác nhận không tự nguyện tham gia bảo hiểm; 17 TH sản phẩm và phí bảo hiểm không phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính; 24 TH không được đại lý bảo hiểm tư vấn đầy đủ về quyền lợi và các điều khoản loại trừ; 8 TH không kê khai và trực tiếp ký trên hồ sơ yêu cầu bảo hiểm/thư xác nhận nội dung và chữ ký…

Bên cạnh đó, có 2 cá nhân là nhân viên thuộc đại lý bảo hiểm tổ chức cho người khác mượn mã số đại lý của mình để tư vấn sản phẩm cho khách hàng. Qua thanh tra chọn mẫu, phát hiện có 213 người (ở MAFC) không có chứng chỉ đại lý bảo hiểm, nhưng vẫn tư vấn và chào bán.

Tại các kết luận thanh tra, đoàn thanh tra đã kiến nghị các biện pháp xử lý đối với từng công ty. Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm đề nghị Mirae Asset Prévoi rà soát, tăng cường quản lý việc triển khai bán sản phẩm bảo hiểm thông qua tổ chức tín dụng. Đồng thời chấn chỉnh công tác quản lý đại lý bảo hiểm, cá nhân thuộc đại lý bảo hiểm tổ chức.

Nguyễn Thị Thu Hương