Nhiều 'ông lớn' tiêu dùng lao đao vì Trung Quốc

Nhu cầu tiêu dùng tại Trung Quốc vẫn chưa thể phục hồi như dự kiến

Nền kinh tế thứ 2 thế giới từ lâu đã có sức hấp dẫn đặc biệt trong mắt các tập đoàn đa quốc gia nhờ thị trường rộng lớn mang đến tiềm năng khổng lồ. Tuy nhiên, thực trạng tăng trưởng chậm lại và cạnh tranh nội địa khốc liệt giữa bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung leo thang đang đè nặng lên lợi nhuận của nhiều công ty hàng đầu.

"Tâm lý tiêu dùng ở Trung Quốc đang khá ảm đạm. Người dân có xu hướng tiết kiệm và tìm kiếm các sản phẩm giá rẻ hơn," Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của McDonald's, Christopher Kempczinski, cho biết trong cuộc họp với các nhà đầu tư.

Doanh số bán hàng của McDonald’s tại các thị trường quốc tế, bao gồm cả Trung Quốc, đã giảm 1,3% so với năm ngoái. Và xu hướng này cũng đang được thấy rõ trong các báo cáo kết quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp đa quốc gia khác.

NHU CẦU SUY GIẢM, DOANH NGHIỆP NGOẠI “THẤT THẦN”

Apple cho biết doanh số tại Trung Quốc đại lục đã giảm 6,5% so với cùng kỳ năm ngoái trong quý kết thúc vào cuối tháng 6; trong khi Johnson & Johnson mô tả thị trường Trung Quốc là "rất biến động" và kết quả kinh doanh không đạt kỳ vọng.

Một cửa hàng McDonald's tại Hồ Bắc, Trung Quốc

Còn tại General Mills, sau khởi đầu mạnh mẽ đầu năm, kết quả doanh thu quý 2 của tập đoàn tại Trung Quốc đã chứng kiến mức sụt giảm lên đến hai số, ảnh hưởng tiêu cực đến triển vọng cả năm của doanh nghiệp. Nguyên do được xác định là bởi xu hướng tiêu dùng trì trệ, từ đó tác động đến toàn bộ hệ thống kem Haagen-Dazs và các cửa hàng bánh bao cao cấp Wanchai Ferry của tập đoàn.

Nhà sản xuất hàng tiêu dùng Procter & Gamble cũng báo cáo doanh số tại Trung Quốc giảm 9% trong quý kết thúc vào cuối tháng 6, mặc dù họ đã điều chỉnh lại danh mục sản phẩm thông qua chiến lược địa phương hóa. Công ty không đặt kỳ vọng tăng trưởng phục hồi trở lại ở mức hai con số như trước đại dịch Covid-19, mà thay vào đó dự đoán mức trung bình như các thị trường phát triển khác.

Marriott International, tập đoàn điều hành hệ thống khách sạn 5 sao, cũng đã hạ dự báo tăng trưởng doanh thu trên mỗi phòng (RevPAR) năm 2024 xuống 3-4% do hoạt động ở Trung Quốc tiếp tục đình trệ cùng hiệu suất chậm lại tại Mỹ và Canada.

Tính riêng trong quý 2, RevPAR của Marriott tại Đại Trung Quốc giảm khoảng 4%, một phần do du khách Trung Quốc chọn đi du lịch nước ngoài trong khi du lịch nội địa còn khá thưa thớt. Tuy nhiên, tập đoàn xác nhận rằng họ vẫn ký kết được số lượng dự án mới cao kỷ lục trong nửa đầu năm tại Trung Quốc.

Tương tự, mặc dù gặp khó khăn, McDonald’s và Domino’s đều giữ vững mục tiêu mở rộng tại Trung Quốc, với kế hoạch mở thêm 1.000 cửa hàng mỗi năm.

CẠNH TRANH NỘI ĐỊA

Hiệu suất hoạt động của Coca-Cola tiếp tục đi xuống ở thị trường Trung Quốc, nơi doanh số trái ngược hoàn toàn với đà tăng trưởng mạnh mẽ ở Đông Nam Á, Nhật Bản và Hàn Quốc. Doanh thu hoạt động tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã giảm 4% so với cùng kỳ năm trước, còn 1,51 tỷ USD trong quý kết thúc vào ngày 28/6.

Chủ tịch kiêm CEO của Coca-Cola, James Quincey cho biết, nền kinh tế Trung Quốc vẫn đang đối mặt với một số vấn đề cơ cấu xung quanh bất động sản và giá cả tiêu dùng, dẫn đến thực trạng suy giảm chung. Tuy nhiên, ông khẳng định sự sụt giảm về khối lượng bán hàng tại Trung Quốc hoàn toàn do công ty chuyển hướng từ các sản phẩm nước uống không có lãi sang nước có gas, nước trái cây và trà.

Việc phải điều chỉnh sản phẩm và chương trình khuyến mãi là một thách thức phổ biến mà các công ty Mỹ đối mặt.

Hoạt động của Starbucks gặp khó khăn trước các đối thủ địa phương

CEO của Starbucks, Laxman Narasimhan chia sẻ rằng công ty đã nhận thấy động thái chi tiêu thận trọng hơn của người tiêu dùng và tình hình cạnh tranh ngày càng khốc liệt trong năm qua. “Xu hướng mở rộng mạng lưới cửa hàng của các thương hiệu nội địa và cuộc chiến giá cả tại phân khúc đại chúng đã gây ra sự xáo trộn đáng kể cho môi trường kinh doanh chung”, ông Narasimhan nói trong một cuộc họp tài chính.

Starbucks báo cáo doanh số tại các cửa hàng cùng hệ thống ở Trung Quốc giảm 14% trong quý kết thúc vào ngày 30/6, lớn hơn nhiều so với mức giảm 2% tại Mỹ.

Đối thủ Trung Quốc của Starbucks, Luckin Coffee, với giá thành sản phẩm chỉ bằng một nửa Starbucks, cũng ghi nhận doanh số tại cùng một cửa hàng giảm 20,9% trong cùng kỳ. Tuy nhiên, tổng doanh thu vẫn tăng 40% lên 863,7 triệu USD. Luckin có hơn 13.000 cửa hàng tự vận hành, chủ yếu ở Trung Quốc.

Starbucks cho biết doanh thu từ 7.306 cửa hàng tại Trung Quốc của họ đã giảm 11%, còn 733,8 triệu USD trong cùng kỳ.

Trên thực tế, cả hai thương hiệu đều phải đối mặt với nhiều đối thủ nội địa khác, như Cotti Coffee ở phân khúc thấp hơn đến Peet’s ở phân khúc cao hơn. Các báo cáo công khai về hoạt động kinh doanh của Peet’s tại Trung Quốc cho thấy mức tăng trưởng hai con số trong nửa đầu năm nay.

ĐIỂM SÁNG TRONG BỨC TRANH TIÊU DÙNG

Tất nhiên, không phải doanh nghiệp tiêu dùng nào cũng phải đối mặt với khó khăn tại thị trường tỷ dân. Trong đó, mảng hàng tiêu dùng thời trang và đồ thể thao đã cho thấy khởi sắc.

Cụ thể, thương hiệu Canada Goose báo cáo doanh số tại Trung Quốc tăng 12,3%, đạt 15,8 triệu USD trong quý kết thúc vào ngày 30/6. Một số công ty giày thể thao khác cũng ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực tại Trung Quốc, mặc dù vẫn còn lo ngại về nguy cơ tăng trưởng chững lại trong thời gian tới.

Nike công bố doanh thu tại Trung Quốc tăng 7% so với cùng kỳ năm trước, chiếm gần 15% tổng doanh thu toàn cầu của công ty trong quý kết thúc vào ngày 31/5. Matthew Friend, Giám đốc tài chính và phó chủ tịch điều hành của Nike chia sẻ: "Dù triển vọng ngắn hạn đang yếu đi, nhưng chúng tôi vẫn tự tin vào vị thế cạnh tranh của Nike tại Trung Quốc trong dài hạn”.

Cả Nike và Adidas vẫn duy trì được đà tăng trưởng ổn định tại thị trường Trung Quốc

Trong khi đó, Adidas báo cáo doanh thu tại Trung Quốc tăng 9% trong quý kết thúc vào ngày 30/6, chiếm khoảng 14% tổng doanh thu toàn cầu của công ty. CEO Bjorn Gulden tiết lộ, Adidas đang đẩy mạnh nỗ lực gia tăng thị phần tại Trung Quốc mỗi tháng, nhưng cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các thương hiệu địa phương.

“Nhiều trong số họ là các nhà sản xuất trực tiếp mở cửa hàng bán lẻ. Vì vậy, tốc độ và giá trị mà họ mang lại cho người tiêu dùng khác với trước đây. Và chúng tôi đang cố gắng điều chỉnh để thích ứng với những thay đổi đó”, ông Bjorn Gulden chia sẻ.

Thương hiệu giày thể thao Skechers chứng kiến tăng trưởng ổn định ở mức 3,4% tại Trung Quốc trong quý 2/2024 so với cùng kỳ năm trước. Giám đốc tài chính John Vandemore nhận định: "Skechers vẫn tin rằng Trung Quốc đang trên đà phục hồi. Chúng tôi kỳ vọng nửa cuối năm sẽ tốt hơn so với những gì chúng ta đã thấy cho đến nay, nhưng tình hình vẫn cần được theo dõi một cách thận trọng”.

Mỹ Hân