Nhiều hồ đập tại Quảng Ngãi xuống cấp, mất an toàn trong mùa mưa lũ

Hồ chứa nước Phượng Hoàng cạn khô, nứt nẻ vì đập xuống cấp, không giữ được nước.

Hồ chứa nước Phượng Hoàng, xã Bình Tân Phú, huyện Bình Sơn có diện tích hơn 9 ha, nhiệm vụ tưới cho 38 ha đất lúa, và phục vụ dân sinh khoảng 150 hộ, sau hơn 30 năm vận hành, khai thác, đến nay phần thượng lưu của đập đã xuất hiện nhiều điểm hư hỏng, sụt lún; vữa chít mạch mục nát, đá lát bong tróc, sạt trượt xuống chân đập; một số đoạn mái đập bị xói sâu đến 0,6 m dẫn đến rò rỉ nước, không hoàn thành nhiệm vụ tưới tiêu.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Tân Phú Nguyễn Văn Phúc, cho hay, nguyên nhân của việc đến nay nước trong hồ Phượng Hoàng không còn một phần là do thời tiết năm nay nắng nóng, cùng với đó là thân đập đã bị hư hỏng theo thời gian nhưng không có kinh phí duy tu, sửa chữa. Việc hồ chứa nước nhưng không giữ được nước đã làm hơn 150 dân phía thượng lưu thiếu nước sinh hoạt, đồng thời 38 ha đất lúa không thể sản xuất vụ Hè Thu.

Việc hư hỏng, xuống cấp này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro mất an toàn hồ đập. Hàng năm, đến mùa mưa lũ, chính quyền địa phương đều chỉ đạo lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra để kịp thời di dời dân cư sống ở vùng hạ lưu của đập khi phát hiện bất thường.

Ông Nguyễn Tấn Minh, Giám đốc Hợp tác xã Bình Tân cho biết, Hợp tác xã Bình Tân được giao nhiệm vụ điều tiết nước tại hồ chứa nước Phượng Hoàng. Tuy nhiên, việc thân đập xuống cấp, hư hỏng khiến việc điều tiết nước gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt là trong mùa mưa lũ, anh em trong hợp tác xã phải túc trực suốt ngày đêm tại khu vực đập để kiểm tra, đề phòng tình huống xấu xảy ra.

Một phần hồ chứa nước ông Tới, xã Đức Lân, huyện Mộ Đức.

Còn hồ chứa nước ông Tới, tại xã Đức Lân, huyện Mộ Đức, có dung tích chứa khoảng 1,5 triệu m3 nước, được xây dựng từ năm 1983. Hồ đã được sữa chữa, nâng cấp năm 1996. Công trình có nhiệm vụ cung cấp nước cho hơn 170 ha đất sản xuất. Tuy nhiên, sau nhiều năm vận hành, khai thác, đến nay nhiều hạng mục đã hư hỏng.

Ông Võ Quốc Hùng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, cho biết, tháng 8/2024, lãnh đạo sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh cùng các cơ quan chức năng liên quan đã kiểm tra thực tế tại hồ chứa nước ông Tới. Qua kiểm tra cho thấy thân đập đang xuống cấp nghiêm trọng, xuất hiện hàng chục vết nứt lớn nhỏ; trong đó có những vết nứt dài từ 15 đến 20m, sâu khoảng 1m và có độ rộng từ 0,5÷2cm.

Vết nứt trên thân đập hồ chứa nước ông Tới kéo dài từ 15-20m.

Các vết nứt xuất hiện nhiều tại khu vực giữa đập, gây nguy cơ cao mất an toàn trong mùa mưa lũ. Ngoài ra, cống lấy nước cũng xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. “Sau khi kiểm tra, ngoài việc phối hợp cùng các đơn vị liên quan để tham mưu UBND tỉnh Quảng Ngãi bố trí kinh phí sửa chữa. Ngoài ra, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cũng yêu cầu huyện Mộ Đức cần thường xuyên kiểm tra, theo dõi chặt chẽ đập và đưa ra các phương án xử lý đề phòng các tình huống xấu xẩy ra”, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ngãi Võ Quốc Hùng, nhấn mạnh.

“Từ tháng 7/2024, bà con chúng tôi phát hiện các vết nứt ngày càng nhiều hơn nên rất lo lắng. Do đó, chúng tôi mong muốn chính quyền, cơ quan chức năng sớm có giải pháp xử lý, khắc phục các vết nứt này để đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của người dân. ”, ông Nguyễn Văn Tiến, xã Đức Lân nói.

Cơ quan chức năng kiểm tra các vết nứt trên thân đập hồ chứa nước ông Tới.

Quảng Ngãi hiện có 127 hồ chứa nước. Được sự quan tâm của các bộ, ngành trung ương, bằng nhiều nguồn vốn khác nhau tỉnh đã đầu tư sửa chữa, nâng cấp khoảng 70 hồ chứa nước. Tuy nhiên vẫn còn 22 hồ chứa nước bị hư hỏng, xuống cấp nặng, nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa lũ.

“Để đảm an toàn công trình đập, hồ chứa nước trong mùa mưa bão, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương, đơn vị quản lý, khai thác hồ đập trong tỉnh khẩn trương rà soát, khắc phục, sửa chữa tạm thời các vị trí sụt lún, xói lở, sạt trượt, đứt gãy tại các đập, hồ chứa nước. Đồng thời, phải hoàn thiện phương án ứng phó thiên tai đảm bảo an toàn đập trong mùa mưa lũ; chuẩn bị đầy đủ nhân lực, vật lực, trang thiết bị, vật tư dự phòng; đảm bảo nhân lực trực 24/24 giờ tại hồ trong mọi tình huống.

Ngoài ra, trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng kiến nghị UBND tỉnh và Trung ương xem xét để bố trí kinh phí theo lộ trình để sửa chữa, nâng cấp 22 hồ chứa nước đã hư hỏng, xuống cấp này”, Phó Giám đốc sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ngãi Võ Quốc Hùng cho biết.

Bài và ảnh: Đinh Hương (TTXVN)