Nhiều điểm mới trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2025

Sáng 11-3, tại Hà Nội, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức Họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước công bố Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2025.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy cùng chủ trì buổi họp báo.

Tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước

Quang cảnh buổi họp báo. Ảnh: ĐẮC LAM

Ông Phạm Thanh Hà- Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước công bố Lệnh của Chủ tịch nước công bố Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Ảnh: ĐẮC LAM

Tại họp báo, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cho biết, Luật ban hành VBQPPL 2025 được ban hành nhằm kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế, tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc xây dựng và vận hành hệ thống VBQPPL thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi, dễ tiếp cận, hiệu lực và hiệu quả, dễ áp dụng trên thực tế, qua đó khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Luật được xây dựng trên quan điểm bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật mà cụ thể là thể chế kịp thời, đầy đủ các ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, của Tổng Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội về đổi mới mạnh mẽ tư duy xây dựng pháp luật. Theo đó quy định của luật phải mang tính ổn định, lâu dài, quy định vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, còn vấn đề thường xuyên biến động thì giao Chính phủ, bộ, ngành, địa phương quy định.

Đồng thời, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật và tính tương thích với các điều ước quốc tế mà nước ta là thành viên; tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm của các nước về xây dựng, ban hành VBQPPL.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cung cấp thông tin tại buổi họp báo. Ảnh: ĐẮC LAM

Nhiều quy định mới

Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp, nội dung cơ cơ bản của Luật đã thể chế hóa đầy đủ sự lãnh đạo của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật.

Điểm mới là quy định ngắn gọn hơn, phân định rõ thẩm quyền lập pháp và lập quy. Cụ thể, Luật chỉ quy định cụ thể trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành VBQPPL của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; VBQPPL của Chủ tịch nước; nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao; thông tư của Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước và văn bản liên lịch.

Giao Chính phủ quy định chi tiết trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành VBQPPL của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương.

"Với cách làm này, Luật chỉ quy định những vấn đề chung, thuộc thẩm quyền của Quốc hội, do đó đã gọn hơn, với 72 điều (giảm 8 chương, 101 điều so với Luật năm 2015, giảm tương ứng với 53% số chương và 58,4% số điều)", ông Tịnh cho biết.

Các Nhà báo, phóng viên tại buổi họp báo. Ảnh: ĐẮC LAM

Một điểm mới nữa là Luật Ban hành VBQPPL 2025 đã bổ sung quy định Chính phủ ban ngành nghị quyết quy phạm pháp luật để kịp thời giải quyết các vướng mắc trong thực tiễn.

Luật cũng đổi mới việc xây dựng chương trình lập pháp của Quốc hội theo hướng vừa có chiến lược, định hướng dài hạn, vừa mang tính linh hoạt cao, bám sát thực tiễn cuộc sống, tách quy trình làm chính sách với việc lập chương trình lập pháp hằng năm. Quy định đơn giản, hợp lý hơn về quy trình xây dựng chính sách và quy trình soạn thảo (quy phạm hóa chính sách).

Với tinh thần mỗi nhiệm vụ chỉ giao cho một chủ thể chủ trì và chịu trách nhiệm, Luật mới đã phân định rõ vị trí, vai trò và trách nhiệm của Chính phủ và Quốc hội trong quy trình xây dựng pháp luật.

Cuối cùng, luật mới bổ sung quy định về tổ chức thi hành VBQPPL, trong đó nêu rõ nội dung và trách nhiệm trong việc tổ chức thi hành VBQPPL.

Để triển khai thi hành Luật kịp thời, hiệu quả, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo thực hiện xây dựng Kế hoạch triển khai thi hành Luật, xây dựng các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật, đảm bảo có hiệu lực đồng thời với Luật vào ngày 1-4-2025.

Trong thời gian tới, Bộ Tư pháp đề nghị các Bộ, cơ quan ngang bộ, địa phương tham gia tích cực trong quá trình lấy ý kiến dự thảo nghị định để hoàn thiện các quy trình.

Đắc Lam