Nhiều chuyển biến tích cực trong phát triển ngành chè Thái Nguyên

Thái Nguyên trở thành tỉnh có diện tích, năng suất, sản lượng, giá trị thu nhập từ cây chè, cũng như giá trị sản phẩm thu được trên 1 ha đất trồng chè lớn nhất cả nước. Ảnh minh họa: Vũ Sinh - TTXVN

Theo Sở Nông nghiệp mà môi trường tỉnh Thái Nguyên, đến cuối năm 2025, tổng diện tích chè toàn tỉnh ước khoảng 23.700 ha; trong đó diện tích chè cho sản phẩm trên 22.900 ha, tổng sản lượng chè búp tươi cả năm ước đạt 280.000 tấn.

Với những giải pháp đồng bộ, cụ thể, Thái Nguyên trở thành tỉnh có diện tích, năng suất, sản lượng, giá trị thu nhập từ cây chè, cũng như giá trị sản phẩm thu được trên 1 ha đất trồng chè lớn nhất cả nước. Trong thời điểm cuối năm, giá chè búp tươi không có biến động lớn do giá vật tư nông nghiệp ổn định, việc thu mua vận chuyển nguyên liệu diễn ra thuận lợi, giá bán chè tươi đảm bảo cho các hộ sản xuất có lãi.

Các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở chế biến chè trên địa bàn tăng cường quảng bá tiêu thụ sản phẩm, giá bán chè búp khô ổn định. Chủng loại sản phẩm trà chính gồm các loại trà Móc Câu, trà Tôm Nõn, trà Đinh, trà tấm đinh túi lọc, trà ướp hương, bột trà là bột Matcha, bột làm mỹ phẩm làm đẹp, thành phần làm kẹo lạc trà xanh… Giá bán phổ biến trên thị trường tiêu thụ hiện nay có thể kế đến như: trà Đinh giá bán dao động từ 1,2 triệu đồng đến 7.000.000 đồng/kg; chè Tôm Nõn, chè đặc sản dao động 400.000 đồng đến 1 triệu đồng/kg, chè móc câu từ 200.000-500.00 đồng/kg…

Ngoài ra, còn có các mức giá khác tùy vào đơn hàng của đối tác đặt hàng trực tiếp đối với cá nhân, doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác theo gói hàng khác nhau...

Để nâng cao giá trị của cây chè cũng như toàn ngành chè, tỉnh Thái Nguyên đang thực hiện hướng dẫn, quản lý, giám sát 109 mã vùng trồng chè được gắn định vị trên hệ thống toàn cầu GPS để thực hiện theo dõi truy xuất nguồn gốc sản phẩm và tuân thủ tốt các tiêu chí theo quy định với tổng diện tích trên 900 ha, trong đó có 84 mã vùng trồng nội tiêu và 25 mã vùng trồng xuất khẩu, cấp chứng nhận VietGAP cho hơn 5.900 ha chè và cấp chứng nhận hữu cơ cho gần 200 ha.

Hiện nay, các đơn vị trực thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục phối hợp với các xã phường hướng dẫn các hộ dân sản xuất chè an toàn áp dụng tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ thực hiện quy trình và các bước chứng nhận theo quy định tại các cơ sở. Diện tích chứng nhận VietGAP, hữu cơ đủ điều kiện để cấp chứng nhận ước tính đến hết năm 2025 có khả năng tăng thêm khoảng 500 ha.

Đến nay, toàn tỉnh có 196 sản phẩm chè được chứng nhận tiêu chuẩn OCOP từ 3 đến 5 sao; trong đó có 3 sản phẩm chè được chứng nhận tiêu chuẩn OCOP 5 sao; 54 cơ sở sản xuất, kinh doanh chè được cấp xác nhận theo chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn. Ngành nông nghiệp và môi trường triển khai hướng dẫn các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản cài đặt, sử dụng hệ thống phần mềm Quản lý chất lượng nông sản - Thái Nguyên (https://qlclnongsan.nnmtthainguyen.gov.vn/).

Từ nay đến năm 2030, tỉnh Thái Nguyên chủ trương phát triển ngành chè gắn với mục tiêu cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng bền vững. Ảnh: TTXVN

Đến thời điểm này, đã có 526 tài khoản đăng ký sử dụng, hơn 7.000 cơ sở được cập nhật, theo dõi, quản lý; trong đó, có 88 công ty/doanh nghiệp, gần 400 hợp tác xã, trên 6.600 hộ kinh doanh cá thể. Ngành phối hợp với VNPT Thái Nguyên thực hiện mô hình thí điểm ứng dụng giải pháp công nghệ số cho sản phẩm chè Thái Nguyên, hoàn thành số hóa và tiếp tục đôn đốc, hướng dẫn sử dụng app VNPT Green cho nông hộ, tổ hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp, hướng dẫn áp dụng quy trình trồng, chăm sóc chè cho các tổ hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh chè được cấp mã số vùng trồng tại các xã, phường trồng chè trọng điểm: Tân Cương, Đại Phúc, Đồng Hỷ, Văn Hán, Văn Lăng, Phú Lương, Vô Tranh, Đại Từ, La Bằng...

Trong xây dựng, nâng cao thương hiệu sản phẩm trà, trong năm 2025, Sở Khoa học và công nghệ tỉnh đã xây dựng và triển khai thực hiện Chương trình phát triển tài sản trí tuệ trên địa bàn Thái Nguyên, hướng dẫn 1 doanh nghiệp, 5 hợp tác xã, 4 hộ kinh doanh thực hiện các thủ tục trong việc đề nghị cấp và gia hạn sử dụng chỉ dẫn địa lý “Tân Cương”; hướng dẫn 7 xã, phường có sản phẩm đặc sản tiềm năng báo cáo đánh giá tiềm năng đăng ký chỉ dẫn địa lý địa lý cho sản phẩm đặc sản địa phương; trong đó có 3 sản phẩm chè gồm chè Shan tuyết Bằng Phúc, chè Vô Tranh, chè La Bằng; hoàn thành việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu "Thịt lợn trà xanh Tinh hoa Thái Nguyên".

Tỉnh cũng chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường tăng cường quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm sản phẩm chè, bảo vệ uy tín, chất lượng, giá trị, thương hiệu sản phẩm chè Thái Nguyên, kiểm tra, kiểm soát thị trường đối với hoạt động kinh doanh sản phẩm thương hiệu chè Thái Nguyên, xử lý nghiêm hành vi vi phạm pháp luật của các đối tượng lợi dụng các website, ứng dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, nhất là đối với sản phẩm và thương hiệu chè Thái Nguyên...

Ông Dương Sơn Hà, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp mà Môi trường tỉnh Thái Nguyên cho biết, trong giai đoạn từ nay đến năm 2030, tỉnh Thái Nguyên chủ trương phát triển ngành chè gắn với mục tiêu cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng bền vững, hiện đại, nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng, đẩy mạnh sản xuất an toàn, hữu cơ gắn với chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm, tăng nhanh tỷ trọng những sản phẩm có chất lượng, giá trị cao, thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất theo chuỗi, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong sản xuất, chế biến, kinh doanh, nâng cao giá trị, thương hiệu chè Thái Nguyên theo hướng tích hợp đa giá trị của cây chè.

Tỉnh mở rộng quy mô sản xuất để đến năm 2030 diện tích trồng chè trên địa bàn tỉnh đạt 24.500 ha, tiếp tục trồng mới, trồng thay thế những diện tích chè già cỗi cho năng suất thấp bằng những giống chè có năng suất, chất lượng cao, phù hợp với điều kiện canh tác và đáp ứng chế biến sâu, đa dạng hóa các sản phẩm từ chè, thúc đẩy liên kết chặt chẽ trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ, chú trọng đối với thị trường xuất khẩu sản phẩm cao cấp có giá trị cao.

Tỉnh tăng cường quản lý, duy trì nhãn hiệu tập thể “Chè Thái Nguyên” đã được bảo hộ tại 6 quốc gia và vùng lãnh thổ (Mỹ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc), chỉ dẫn địa lý “Tân Cương” được công nhận bảo hộ tại Liên minh châu Âu (EU) thông qua hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA), đồng thời tiếp tục mở rộng bảo hộ nhãn hiệu tập thể “Chè Thái Nguyên” sang các nước khác để tăng cơ hội xuất khẩu sản phẩm trà của tỉnh. Các địa phương trong tỉnh tập trung đầu tư phát triển du lịch một số vùng chè trọng điểm, xây dựng các mô hình làng du lịch gắn với các dịch vụ homestay, farmstay, du lịch trải nghiệm ẩm thực, đặc sản của tỉnh, triển khai ứng dụng các nền tảng số để quảng bá, xúc tiến du lịch, dịch vụ vùng chè Thái Nguyên.

Hoàng Thảo Nguyên/nanet.vn