Nhiều cách làm hiệu quả nâng cao chất lượng tuyển quân

Quyết tâm tuyển người nào chắc người đó

Những ngày đầu tháng 11 này, ở các điểm khám tuyển nghĩa vụ quân sự (NVQS) năm 2025 trên địa bàn Quân khu 5, không khí rất rộn ràng, náo nức. Tại trụ sở UBND xã Thanh Hải (Ninh Hải, Ninh Thuận), băng rôn, khẩu hiệu trang hoàng lộng lẫy. Trên các bảng thông báo, danh sách tham gia khám tuyển, tạm miễn, tạm hoãn được niêm yết công khai.

Cầm trên tay lá đơn đăng ký xung phong nhập ngũ, Hoàng Kỳ Minh Phú (18 tuổi, trú tại thôn 2, xã Thanh Hải) không giấu được niềm vui: “Để trang trải cuộc sống, mấy tháng nay tôi xin đi phụ việc trên các tàu cá của bà con ngư dân trong vùng. Công việc vất vả, nặng nhọc, lại thường xuyên phải thức khuya, dậy sớm nên khi vào khám tuyển, tôi cứ lo mình bị thiếu cân. Khi biết mình đủ tiêu chuẩn nhập ngũ, tôi vui lắm. Có nhiều người bạn học cùng lớp với tôi từ thời tiểu học, hiện đang làm việc ở Hà Nội, Bình Dương, Bình Phước, đã lâu lắm rồi không gặp, hôm nay cũng về đây tham gia khám tuyển. Mỗi người một đam mê, năng khiếu, sở trường, song chúng tôi đều có chung một mục tiêu phấn đấu trở thành người lính Cụ Hồ, góp sức trẻ dựng xây, bảo vệ quê hương”.

Khám tuyển nghĩa vụ quân sự tại huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận.

Trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên, công tác khám tuyển NVQS diễn ra rất khẩn trương, nghiêm túc. Bên mái nhà dài buôn Alê A (phường Ea Tam, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk), trong khi chờ đến lượt vào khám, những chàng trai, cô gái Ê Đê tuổi mười tám, đôi mươi vừa vui vẻ chuyện trò, vừa chuyền tay nhau những tờ rơi, tờ gấp “Một số điều cần biết về Luật NVQS và các văn bản liên quan”. Những thông tin về độ tuổi nhập ngũ; tiêu chuẩn công dân được gọi nhập ngũ; các hành vi bị nghiêm cấm; những trường hợp được tạm miễn, tạm hoãn gọi nhập ngũ; quyền và nghĩa vụ của hạ sĩ quan, binh sĩ... được mọi người trao đổi, thảo luận nhiệt tình, sôi nổi. Hai lần trước, Niê Thanh Hoàng (21 tuổi, trú tại buôn Alê A) đều viết đơn tình nguyện nhập ngũ, song do bị cận thị nhẹ nên ước mơ được khoác trên mình màu xanh áo lính vẫn dang dở. Quyết không bỏ cuộc, cách đây vài tháng, Hoàng chủ động đến bệnh viện chuyên khoa mắt để các y, bác sĩ can thiệp, điều trị, giúp thị lực cải thiện đáng kể. Thực hiện Thông tư 105 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, từ năm 2024, các công dân bị cận thị, loạn thị đến 1,5 diop mà sức khỏe từ loại 2 trở lên thì vẫn đủ điều kiện nhập ngũ nên Hoàng cảm thấy rất yên tâm.

Để “tuyển người nào chắc người đó”, cơ quan quân sự các cấp trong LLVT Quân khu 5 tích cực, chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương, Hội đồng NVQS tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch và hướng dẫn triển khai, thực hiện đồng bộ quy trình công tác tuyển quân, bảo đảm chặt chẽ, đúng Luật NVQS và các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Các địa phương giao quân thực hiện tốt công tác phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể trong việc đăng ký, quản lý thực lực; tổ chức sơ tuyển, xét tuyển, phát lệnh gọi công dân khám tuyển sức khỏe NVQS theo số lượng, chất lượng đúng quy định.

Thanh niên huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận hăng hái tham gia khám tuyển nghĩa vụ quân sự.

Công khai, minh bạch là bí quyết thành công

Năm nay, quận Hải Châu (TP Đà Nẵng) được giao tuyển chọn, gọi nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ Công an nhân dân hơn 200 thanh niên. Xác định đây là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng của địa phương, Hội đồng NVQS quận chủ động tham mưu với Quận ủy, HĐND, UBND quận ban hành đầy đủ các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn về công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, đồng thời bố trí, cân đối ngân sách bảo đảm tốt công tác khám tuyển theo quy định mới. Công tác sơ khám cấp phường, khám tuyển cấp quận được Ban CHQS quận (Cơ quan thường trực Hội đồng NVQS quận) phối hợp cùng cơ quan công an, y tế tổ chức chặt chẽ, nghiêm túc, công khai, minh bạch. Quá trình khám tuyển, những công dân có dấu hiệu sử dụng thủ thuật để làm sai lệch kết quả đều được lưu lại để kiểm tra; trường hợp vắng mặt được tổ chức khám bổ sung; trường hợp cố tình trốn lệnh, bị xử lý, xử phạt nghiêm theo quy định.

Sau khi khám tuyển, hội đồng NVQS các phường tiến hành gặp gỡ, tìm hiểu hoàn cảnh, nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng, trình độ học vấn, chuyên môn kỹ thuật, thái độ chính trị, đạo đức của từng thanh niên. Đồng thời thực hiện tốt “3 gặp” (gặp công dân, gặp gia đình, gặp địa phương-áp dụng đối với các đơn vị làm nhiệm vụ trọng yếu, cơ mật); “2 gặp” (gặp công dân, gặp gia đình-áp dụng đối với các đơn vị còn lại); “4 biết” (biết sức khỏe, biết văn hóa, biết lai lịch, biết phẩm chất đạo đức); phối hợp với cơ quan công an, y tế tham mưu thực hiện tốt “3 cùng” (cùng hội đồng NVQS, cùng hội đồng khám sức khỏe và cùng lễ giao, nhận quân). Cuối cùng, các cơ quan chức năng cùng rà soát, đối chiếu, kiểm tra kỹ lưỡng toàn bộ hồ sơ, lý lịch, hoàn cảnh, nguyện vọng của từng thanh niên, từng gia đình, làm cơ sở để tham mưu với cấp ủy, chính quyền, hội đồng NVQS các phường, xã tổ chức “3 cử” (chính quyền cử; thôn, bon, đoàn thể, nhân dân cử; gia đình cử). Chuyện ai sẽ trúng tuyển, ai được tạm hoãn, tạm miễn gần như ngã ngũ ở bước này.

Cán bộ Ban CHQS xã Thanh Hải (huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận) tuyên truyền, phổ biến Luật Nghĩa vụ quân sự tới các thanh niên là ngư dân.

Trong suốt quá trình sơ tuyển, khám tuyển, gọi công dân nhập ngũ, các địa phương, đơn vị chú trọng thực hiện tốt “4 công khai” (công khai danh sách công dân miễn thực hiện NVQS, danh sách công dân tạm hoãn thực hiện NVQS, danh sách công dân đủ điều kiện khám, danh sách công dân trúng tuyển NVQS) tại trụ sở UBND cấp xã, nhà văn hóa cấp thôn và trên cổng thông tin, trang fanpage của địa phương để nhân dân kiểm tra, theo dõi và giám sát một cách dễ dàng, kiên quyết không để xảy ra tiêu cực trong tuyển quân.

Đồng chí Nguyễn Văn Tuyển, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã Hòa Phú (TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) cho biết: “Tuy hoàn cảnh gia đình còn nhiều khó khăn, có người thân mắc bệnh hiểm nghèo, thuộc đối tượng được xem xét tạm miễn, tạm hoãn nhưng nhiều thanh niên vẫn hăng hái xung phong nhập ngũ. Bên cạnh đó, cũng có một số thanh niên tuy đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, điều kiện kinh tế khá, không vướng bận chuyện gia đình nhưng lại biện hộ việc này, việc khác để xin không tham gia. Do đó, khi tiến hành “3 cử”, tất cả ý kiến, nguyện vọng của thanh niên và gia đình đều được Hội đồng NVQS xã tiếp thu, lắng nghe, xem xét, giải quyết thấu tình đạt lý, khiến ai cũng tâm phục, khẩu phục, tránh tình trạng lời qua tiếng lại, xì xào trái phải sau cuộc họp”.

Theo Đại tá Niê Ta, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Đắk Lắk, cấp ủy, chính quyền các cấp ở Đắk Lắk thường xuyên quan tâm đến chính sách hậu phương, nhất là công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho bộ đội xuất ngũ. Bên cạnh đó, tổ chức thanh tra, kiểm tra chặt chẽ, kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích tốt; xử lý nghiêm túc, dứt điểm các trường hợp vi phạm Luật NVQS nhằm tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyển quân, tạo sự đồng thuận trong nhân dân.

Với những cách làm đồng bộ, phù hợp và hiệu quả, mỗi năm, hàng vạn người con ưu tú của dải đất Khu 5 lại hăng hái lên đường thực hiện NVQS, góp sức trẻ bảo vệ Tổ quốc thân yêu.

Bài và ảnh: NGUYỄN VIỆT HÙNG