Nhiều bộ, ngành, địa phương hoàn tất kiểm kê công sản

Theo ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính), kết quả tổng kiểm kê là cơ sở để hoàn thiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công; phục vụ việc xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính)

Thưa ông, tiến độ tổng kiểm kê tài sản công đã hoàn thành đến đâu?

Theo Quyết định số 213/QĐ-TTg (ngày 1/3/2024) phê duyệt Đề án Tổng kiểm kê tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị, tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý, thì việc kiểm đếm thực tế tài sản công phải hoàn thành trước ngày 31/3/2025. Các bộ, ngành, địa phương gửi báo cáo kết quả tổng kiểm kê tài sản công về Bộ Tài chính trước ngày 15/6/2025.

Phạm vi tài sản kiểm kê gồm: tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị đủ tiêu chuẩn là tài sản cố định (trừ tài sản đặc biệt tại đơn vị lực lượng vũ trang, tài sản thuộc danh mục bí mật nhà nước), gồm trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, xe ô tô, tài sản cố định đặc thù, tài sản cố định khác; tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý (không bao gồm tài sản do Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí, nguyên vật liệu... để đầu tư xây dựng), gồm kết cấu hạ tầng giao thông, hạ tầng cấp nước sạch, thủy lợi, thương mại, cụm công nghiệp, khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, kết cấu hạ tầng kỹ thuật là không gian xây dựng ngầm đô thị... Từ kết quả báo cáo của các bộ ngành, địa phương, Bộ Tài chính sẽ tổng hợp và báo cáo Chính phủ, Thủ tướng chính phủ trước ngày 31/7/2025.

Theo số liệu tổng hợp nhanh, tính đến hết ngày 7/3/2025, có 13 bộ ngành, cơ quan trung ương và 22 địa phương chưa hoàn thành việc đăng ký đối tượng kiểm kê theo yêu cầu của Bộ Tài chính (chậm nhất ngày 20/2/2025). Tính đến thời điểm tổng hợp kể trên, đã có 3 bộ, cơ quan trung ương cùng 3 địa phương và 15 tổ chức hoàn thành việc gửi và duyệt báo cáo kết quả kiểm kê trên phần mềm Tổng kiểm kê tài sản công (https://kktsc.mof.gov.vn). Ngoài ra, còn có Thông tấn xã Việt Nam, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã hoàn thành việc gửi báo cáo, đang rà soát để duyệt báo cáo.

Còn các nơi khác thì sao, thưa ông?

Có 3 bộ, ngành và 13 địa phương sắp hoàn thành, tức là đã đạt trên 95% việc gửi và duyệt báo cáo kết quả kiểm kê trên https://kktsc.mof.gov.vn; 17 địa phương và 18 bộ, ngành, cơ quan trung ương đạt tiến độ thực hiện chậm hơn so với tiến độ chung (đạt dưới 75%).

Việc thực hiện tổng kiểm kê bắt đầu từ ngày 1/1/2025, trùng với dịp nghỉ Tết Nguyên đán và các bộ, ngành, địa phương phải dành thời gian, công sức để thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức, bộ máy, nên kết quả đạt được, theo tôi, là khá tích cực, vì phạm vi tài sản thực hiện tổng kiểm kê lần này rất lớn. Việc kiểm kê được dựa trên việc kiểm đếm thực tế tài sản tại thời điểm kiểm kê; so sánh, đối chiếu với số liệu theo dõi, hạch toán trên sổ kế toán của 8 loại tài sản cố định tại cơ quan, tổ chức, đơn vị và 18 loại tài sản kết cấu hạ tầng.

Tài sản công có giá trị vô cùng lớn, nên việc kiểm kê, tổng kiểm kê sẽ được thực hiện thường xuyên. Từ kết quả thực hiện tổng kiểm kê lần này, có thể rút ra kinh nghiệm gì, thưa ông?

Theo quy định pháp luật, hằng năm, các đơn vị được giao quản lý, sử dụng tài sản công đều phải thực hiện kiểm kê. Việc tổng kiểm kê chỉ được thực hiện theo quyết định của cấp có thẩm quyền. Tổng kiểm kê lần này là lần đầu tiên thực hiện với quy mô rất lớn trên phạm vi toàn quốc, với đối tượng thực hiện kiểm kê khoảng 100.000 đơn vị và nhiều loại tài sản khác nhau.

Vì vậy, ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 213/QĐ-TTg, Bộ Tài chính đã ban hành Kế hoạch triển khai tổng kiểm kê tài sản công và thực hiện rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, khảo sát thực tế, xây dựng biểu mẫu, chỉ tiêu kiểm kê, tiến hành kiểm kê thử nghiệm tại Bộ Tài chính, Bộ Giao thông - Vận tải (cũ) và 6 địa phương, gồm Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM, Hải Phòng, Bắc Kạn và Quảng Ninh. Bên cạnh việc xây dựng phần mềm để phục vụ việc kiểm kê, báo cáo kiểm kê và tổng hợp số liệu; ban hành biểu mẫu, chỉ tiêu kiểm kê, cách thức tổng hợp kết quả và các nội dung cần thiết khác phục vụ công tác kiểm kê, Bộ Tài chính đã tổ chức 3 hội nghị để tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ kiểm kê theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến cho tất cả bộ, ngành, địa phương.

Trong suốt quá trình tổng kiểm kê, chúng tôi tăng cường tuyên truyền, đôn đốc, nhắc nhở, hướng dẫn; thiết lập chuyên trang về tổng kiểm kê tài sản công; xây dựng các video hướng dẫn từng bước thao tác, nghiệp vụ kiểm kê theo hướng “cầm tay chỉ việc”; kịp thời đăng tải các văn bản hướng dẫn, tin tức về kiểm kê; công bố danh sách công chức hỗ trợ thường xuyên, liên tục cho từng bộ, ngành, địa phương; cử cán bộ trực tiếp tập huấn nghiệp vụ cho 35 bộ, ngành và 58 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Tình hình triển khai tại các bộ, ngành, địa phương ra sao, thưa ông?

Hầu như tất cả bộ, ngành, địa phương đều thành lập Ban Chỉ đạo tổng kiểm kê; ban hành Kế hoạch triển khai tổng kiểm kê; triển khai tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý. Việc tập huấn, hướng dẫn được thực hiện bằng nhiều hình thức như trực tiếp, trực tuyến, hướng dẫn cụ thể cách điền biểu mẫu, chỉ tiêu kiểm kê và thao tác trên phần mềm.

Thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến, nhiều bộ, ngành, địa phương, đơn vị và người đứng đầu đã nhận thức được vai trò của công tác tổng kiểm kê tài sản công đợt này, coi đây là giải pháp quan trọng để thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật về phòng, chống lãng phí, thất thoát của Đảng, Nhà nước và chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Nhiều bộ, ngành, địa phương đã phân công cụ thể trách nhiệm theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn công tác tổng kiểm kê theo lĩnh vực, địa bàn, đơn vị cho các thành viên Ban Chỉ đạo, các sở, ngành, cán bộ chuyên quản; gắn kết quả thực hiện công tác kiểm kê với việc đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ của các cơ quan, tổ chức, đơn vị và cán bộ, công chức; trực tiếp kiểm tra, hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý thực hiện kiểm kê, nhập dữ liệu kết quả kiểm kê lên phần mềm https://kktsc.mof.gov.vn.

Thưa ông, tài sản phải kiểm kê vô cùng lớn, đối tượng thực hiện rộng khắp cả nước, thời gian thực hiện không dài, vấn đề đặt ra là mức độ chính xác của số liệu kiểm kê?

Để có bức tranh xác thực về khối lượng tài sản công hiện có, việc kiểm kê được dựa trên việc kiểm đếm thực tế tài sản tại thời điểm kiểm kê; so sánh, đối chiếu với số liệu theo dõi, hạch toán trên sổ kế toán. Các đối tượng thực hiện kiểm kê phải cập nhật tình trạng của tài sản theo từng nhóm: còn sử dụng được - sử dụng đúng mục đích; còn sử dụng được - sử dụng không đúng mục đích; còn sử dụng được - không sử dụng; hỏng, không sử dụng được.

Ngay cả với tài sản chưa được theo dõi trên sổ kế toán và không có căn cứ để xác định giá trị tài sản theo quy định cũng được kiểm đếm theo nguyên tắc các tài sản này xác định nguyên giá và giá trị còn lại là một đồng. Nguyên giá và giá trị còn lại xác định là một đồng chỉ được sử dụng để phục vụ việc tổng kiểm kê. Sau khi hoàn thành việc kiểm kê, cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp đang quản lý, tạm quản lý tài sản có trách nhiệm đánh giá lại giá trị tài sản để thực hiện hạch toán theo quy định của pháp luật hiện hành.

Tuy nhiên, trình độ của cán bộ thực hiện công tác kiểm kê, kế toán tài sản ở cơ sở không đồng đều, một vài nơi ý thức, trách nhiệm chưa cao, nên mặc dù đã được tập huấn, hướng dẫn, nhưng số liệu kiểm kê vẫn còn có những sai sót. Trong quá trình thực hiện, Bộ Tài chính thường xuyên có văn bản nhắc nhở và trực tiếp kiểm tra tính logic của số liệu đơn vị đã nhập lên phần mềm để yêu cầu hoàn thiện. Song, trách nhiệm chính và trước hết thuộc về đối tượng kiểm kê, cơ quan cấp trên trực tiếp của đối tượng kiểm kê và các bộ, ngành, địa phương trong việc kiểm soát số liệu kết quả kiểm kê để bảo đảm kết quả tổng kiểm kê là số liệu chính xác nhất.

Mục đích của việc tổng kiểm kê tài sản công trên phạm vi toàn quốc nhằm nắm được thực trạng của tài sản công, tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý về số lượng, giá trị, cơ cấu, hiện trạng sử dụng... làm cơ sở để hoàn thiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công; phục vụ việc xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Kết quả tổng kiểm kê để phục vụ công tác báo cáo tình hình quản lý, sử dụng tài sản công, cung cấp thông tin để lập báo cáo tài chính nhà nước và các báo cáo khác theo quy định của pháp luật.

Mạnh Bôn