Nhật Bản giữ nguyên lãi suất cơ bản, đồng yên rớt giá thấp nhất 4 tháng

Bên ngoài trụ sở Ngân hàng Trung ương Nhật Bản. Ảnh: AFP

Nhiều bất ổn xung quanh hoạt động kinh tế và giá cả

Đồng yên đã suy yếu tới 1,27% so với đồng đô la Mỹ sau quyết định giữ nguyên lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ). Cụ thể, đồng yên giao dịch ở mức 156,77 JPY đổi 1 USD vào ngày 19/12, mức thấp nhất trong hơn 4 tháng qua. Trong khi đó, chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản đã giảm 0,69% trong ngày và đóng cửa ở mức 38.813 điểm.

Quyết định giữ nguyên lãi suất đã khiến các nhà kinh tế được Reuters thăm dò bất ngờ, bởi trước đó họ dự đoán BoJ sẽ tăng lãi suất 25 điểm cơ bản. Tại Mỹ, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) hôm 18/12 đã cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản, đưa lãi suất quỹ liên bang xuống còn 4,25 - 4,5%.

BoJ cho biết quyết định giữ nguyên lãi suất là quyết định chia rẽ theo tỷ lệ 8-1, trong đó thành viên hội đồng quản trị Naoki Tamura ủng hộ việc tăng 25 điểm cơ bản.

Tuy nhiên, BoJ đánh giá rằng "vẫn còn nhiều bất ổn xung quanh hoạt động kinh tế và giá cả của Nhật Bản".

"Đặc biệt, việc các công ty chuyển hướng nhiều hơn sang tăng lương và giá cả gần đây, diễn biến tỷ giá hối đoái có nhiều khả năng ảnh hưởng đến giá cả hơn so với trước đây", BoJ nhận định.

Cơ quan tiền tệ Nhật Bản cho biết nếu họ đợi quá lâu để tăng lãi suất, họ sẽ phải tăng tốc độ tăng lãi suất trong các cuộc họp trong tương lai, Thống đốc BoJ Kazuo Ueda nêu tại một cuộc họp báo cùng ngày 19/12.

Tuy nhiên, vì lạm phát cơ bản chỉ tăng ở "tốc độ vừa phải", nên BoJ có thể tăng lãi suất chậm lại", Thống đốc Ueda nói thêm.

Thống đốc BoJ cho rằng mặc dù nền kinh tế Mỹ nhìn chung vẫn vững mạnh, nhưng "vẫn có sự bất ổn về các chính sách của chính quyền Mỹ sắp tới, vì vậy chúng ta cần xem xét kỹ lưỡng hơn tác động này".

Cuộc họp chính sách tiếp theo của BoJ dự kiến diễn ra vào ngày 24/1, ngay sau khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức.

Kinh tế Nhật Bản vẫn kiên cường

Các nhà phân tích từ ngân hàng đầu tư Credit Agricole Securities Asia nhìn nhận rằng quyết định giữ nguyên lãi suất là do BoJ không thể vượt qua sự phản đối của chính phủ đối với đợt tăng lãi suất thứ ba trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng rằng tăng trưởng GDP thực tế sẽ là âm vào năm 2024.

Cần nhắc lại rằng GDP của Nhật Bản đã suy giảm trong hai quý đầu năm 2024 và nền kinh tế này chỉ đạt tăng trưởng 0,5% trong quý III.

Quyết định của BOJ phù hợp với cuộc thăm dò của đài CNBC khi 13 trong số 24 nhà kinh tế dự đoán BoJ sẽ giữ nguyên lãi suất chủ chốt vào tháng 12 trước khi tăng lãi suất tại cuộc họp tiếp theo vào tháng 1. Cuộc khảo sát được đài CNBC được tiến hành từ ngày 9 - 13/12, trước khi Fed ra tín hiệu rằng sẽ có ít đợt cắt giảm lãi suất hơn vào năm 2025.

BoJ "sẽ sớm tiếp tục chu kỳ thắt chặt của mình", ông Marcel Thieliant, giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Capital Economics bình luận sau quyết định giữ nguyên lãi suất của Nhật Bản. Capital Economics dự đoán BoJ sẽ tăng lãi suất vào tháng 1/2025 sau khi có một loạt dự báo kinh tế mới.

Ông Thieliant lưu ý rằng "điều đáng chú ý là, không giống như tháng 10, quyết định giữ nguyên lãi suất không phải là nhất trí", bởi thành viên hội đồng quản trị Naoki Tamura ủng hộ việc tăng 25 điểm cơ bản lên 0,5%.

Dữ liệu kinh tế gần đây từ Nhật Bản hiện vẫn đang ủng hộ cho phương án tăng lãi suất. Lạm phát toàn phần của Nhật Bản đã đạt 2,3% trong tháng 10, đánh dấu tháng thứ 30 liên tiếp lạm phát vượt qua mục tiêu 2% của BoJ. Dữ liệu lạm phát tháng 11 dự kiến sẽ được công bố vào ngày 20/12.

Tâm lý kinh doanh của các công ty lớn tại Nhật Bản cũng cao hơn dự kiến trong cuộc khảo sát Tankan mới nhất của BoJ, với chỉ số dành cho các công ty sản xuất lớn tăng lên mức 14 trong quý IV/2024, từ mức 13 trong quý III và vượt qua mức 12 mà các nhà kinh tế đã dự đoán với Reuters.

Chỉ số này theo dõi tâm lý kinh doanh của các công ty lớn ở Nhật Bản và là chỉ số được các quan chức BoJ cân nhắc trong các quyết định chính sách tiền tệ. Con số cao hơn có nghĩa là số người được khảo sát lạc quan nhiều hơn số người bi quan và ngược lại.

Các nhà phân tích từ Bank of America đánh giá kết quả khảo sát Tankan tháng 12 cho thấy nền kinh tế Nhật Bản vẫn kiên cường. Họ nói thêm rằng "điều này cũng cho thấy nền kinh tế và lạm phát đang có xu hướng phù hợp với kịch bản cơ sở của BoJ (là điều kiện tiên quyết để tăng lãi suất)".

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là nhu cầu tăng lãi suất là cấp thiết. Các nhà phân tích Bank of America cho biết áp lực lạm phát nhập khẩu đang giảm dần, trong khi kỳ vọng lạm phát trung hạn của các công ty vẫn ổn định, bất luận Tổng thống đắc cử Donald Trump sắp bắt đầu nhiệm kỳ mới từ cuối tháng 1/2025 cùng với những rủi ro về thuế quan thương mại.

Đông Phong