Nhật Bản chịu áp lực lớn từ thuế quan ô tô của Mỹ

Theo số liệu công bố ngày 21/5 của Bộ Tài chính Nhật Bản, tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này tăng 2% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu tháng tăng thứ bảy liên tiếp. Tuy nhiên, đà tăng đã chậm lại so với mức 4% trong tháng 3, do xuất khẩu sang hai thị trường chủ lực là Mỹ và Trung Quốc đều suy giảm.

Dây chuyền lắp ráp ô tô của hãng Subaru, Nhật Bản.

Chuyên gia kinh tế cấp cao Abhijit Surya của Capital Economics khu vực châu Á - Thái Bình Dương nhận định: “Dữ liệu hôm nay cho thấy xuất khẩu ròng sẽ tiếp tục là lực cản đối với tăng trưởng GDP trong quý II. Trong bối cảnh nền kinh tế Nhật Bản vốn đã gặp khó khăn trước khi thuế quan có hiệu lực, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản có thể sẽ thận trọng hơn trước khi tiếp tục chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ”. Thực tế, GDP quý I/2025 của Nhật Bản đã giảm 0,7% so với quý trước, chủ yếu do tiêu dùng trong nước yếu kém.

Hồi đầu tháng 4, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp mức thuế đối ứng 24% đối với hàng hóa Nhật Bản, nhưng sau đó tạm hoãn thi hành trong vòng 90 ngày. Tuy nhiên, mức thuế cơ sở 10% vẫn được áp dụng từ ngày 5/4.

Đáng chú ý, từ ngày 3/4, Mỹ đã triển khai mức thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu, động thái ảnh hưởng nặng nề đến Nhật Bản, vốn chiếm khoảng 13% lượng ô tô nhập khẩu của Mỹ năm 2024 (bao gồm cả phụ tùng). Đến ngày 3/5, mức thuế tương tự cũng được áp lên phụ tùng ô tô.

Trong tháng 4/2025, xuất khẩu xe cơ giới từ Nhật Bản sang Mỹ giảm 4,8% về giá trị sau ba tháng đầu năm tăng mạnh 12,5%. Tuy nhiên, về khối lượng, xuất khẩu lại tăng 11,8%, cho thấy xu hướng dịch chuyển sang xe giá rẻ nhằm né tránh ảnh hưởng thuế quan. Xuất khẩu phụ tùng ô tô giảm 5%, dù mức thuế mới chưa chính thức có hiệu lực. Tổng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ trong tháng 4 giảm 1,8% so với cùng kỳ năm ngoái; xuất khẩu sang Trung Quốc cũng giảm nhẹ 0,6%.

Trước áp lực gia tăng, Nhật Bản đã cử ông Ryosei Akazawa làm Trưởng đoàn đàm phán thuế quan sang Mỹ trong tuần này để tham dự vòng đàm phán thứ ba với chính quyền Tổng thống Trump. Phía Nhật Bản phát tín hiệu sẵn sàng đàm phán việc giảm một phần thuế quan, nhưng các quan chức Mỹ vẫn giữ lập trường phản đối việc xóa bỏ hoàn toàn thuế suất bổ sung.

Quang Chiến