Nhân viên còn lại của USAID bị sa thải, Tổng thống Trump nói Myanmar vẫn sẽ được viện trợ động đất

Các tình nguyện viên tìm kiếm những nạn nhân gần tòa nhà bị hư hại sau động đất ở Naypyitaw, Myanmar ngày 28/3. (Ảnh: AP)

Nhiều chuyên gia viện trợ nhân đạo bày tỏ lo ngại về việc dừng hoạt động của một cơ quan có vai trò quan trọng trong các chương trình nhân đạo, giúp Mỹ duy trì ảnh hưởng và hỗ trợ nhiều người trên toàn cầu suốt hơn 60 năm qua. USAID đóng vai trò chủ chốt trong việc điều phối viện trợ động đất.

Hàng nghìn nhân viên USAID và các viên chức của Bộ Ngoại giao Mỹ được phân công tại cơ quan này đã nhận được một thông báo nội bộ rằng tất cả các vị trí không bắt buộc theo luật sẽ bị cắt giảm vào tháng 7 và tháng 9.

Theo Reuters, bản thông báo do Jeremy Lewin, quyền phó trưởng bộ phận quản trị của USAID và là thành viên của Bộ Hiệu quả Chính phủ do tỷ phú Elon Musk điều hành, gửi đi. DOGE đã giám sát đợt cắt giảm nhân sự đầu tiên tại USAID vào tháng trước.

Thông báo của Bộ Ngoại giao gửi đến Quốc hội Mỹ ngày 28/3 cho biết tất cả các cơ quan USAID trên toàn thế giới sẽ bị đóng cửa và các chức năng còn lại của cơ quan này sẽ được chuyển về Bộ Ngoại giao.

Thông báo mới nhất được đưa ra đúng ngày xảy ra trận động đất mạnh tàn phá Thái Lan và Myanmar, làm sập các tòa nhà và khiến hàng trăm người thiệt mạng. Trước đây, USAID luôn đóng vai trò chính trong việc điều phối các hoạt động cứu trợ thiên tai.

Ngày 28/3, một tòa án phúc thẩm Mỹ ra phán quyết ông Musk và DOGE có thể tiếp tục cắt giảm nhân sự tại USAID trong khi chờ kháng cáo lệnh cấm trước đó từ tòa án cấp dưới.

Nghị sĩ Gregory Meeks, thành viên hàng đầu của đảng Dân chủ trong Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, cho rằng việc đóng cửa USAID là hành động bất hợp pháp, nhằm “rút Mỹ khỏi vai trò lãnh đạo toàn cầu với mức độ tàn nhẫn và gián đoạn tối đa”.

Số lượng nhân sự bị sa thải chính xác chưa được công bố. Tính đến ngày 21/3, USAID có 869 nhân viên trực tiếp đang làm việc, trong khi 3.848 người khác đang trong giai đoạn nghỉ phép có lương.

Quyết định sa thải cũng có hiệu lực với hàng nghìn người của Bộ Ngoại giao Mỹ đang làm việc tại USAID trên toàn cầu.

Trong 3 tháng tới, Bộ Ngoại giao sẽ tiếp quản các chương trình viện trợ còn lại của USAID, nhưng nhân sự USAID sẽ không được tự động chuyển sang Bộ Ngoại giao mà sẽ phải trải qua một quá trình tuyển dụng riêng biệt.

Ngày 28/3, Ngoại trưởng Marco Rubio cho biết ông đã thông báo với Quốc hội về kế hoạch tái cơ cấu USAID, cho rằng cơ quan này “từ lâu đã đi chệch khỏi sứ mệnh ban đầu”.

Cũng trong ngày 28/3, Tổng thống Trump cho biết đã trao đổi với các quan chức Myanmar về trận động đất và Mỹ sẽ cung cấp viện trợ.

Cựu giám đốc phản ứng thảm họa của USAID nói với Reuters rằng việc chính quyền Trump cắt giảm nhân sự và tài trợ đã “vô hiệu hóa” khả năng của USAID trong việc gửi đội phản ứng thảm họa đến Thái Lan và Myanmar, tạo cơ hội cho Trung Quốc và các đối thủ khác của Mỹ.

“Tôi nghi ngờ chúng ta sẽ sớm thấy các đội cứu trợ của Trung Quốc xuất hiện. Nếu họ chưa đến, có thể sẽ là Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Ấn Độ – tất cả sẽ có mặt để hỗ trợ những người đang thực sự đau khổ ở Thái Lan và Myanmar, trong khi Mỹ vắng mặt,” Sarah Charles, cựu trợ lý quản trị viên USAID về các vấn đề nhân đạo, nói.

Bình Giang

Theo Reuters, AP