Nhạc sỹ Giáng Son: Làm đêm nhạc để nhìn lại 40 năm hoạt động nghệ thuật

Giáng Son là gương mặt đa tài của nhạc Việt bởi chị vừa có chuyên môn sáng tác, giảng dạy, giám khảo lại vừa có thể biểu diễn. Sinh ra trong một gia đình nghệ thuật, được đào tạo bài bản, chị đã được tiếp thu cả tinh thần âm nhạc dân tộc và cả kỹ thuật âm nhạc phương Tây.

Tới đây, nhạc sỹ Giáng Son sẽ tổ chức một đêm nhạc gồm các ca khúc do chị sáng tác, với sự tham gia của dàn sao: Thanh Lam, Tùng Dương, Hà Trần, Khánh Linh, Hà Linh, Hoàng Dũng, Thùy Chi.

Đây là sự kiện có ý nghĩa đầu năm 2025, nhân kỷ niệm 40 năm hoạt động nghệ thuật của Giáng Son.

'Bất mãn' khi phải học piano

- Sinh ra trong một gia đình có bố mẹ đều là nghệ sỹ chèo, vậy âm nhạc đã “ngấm” vào chị như thế nào?

Nhạc sỹ Giáng Son: Bố mẹ đã hướng cho 3 anh chị của tôi theo âm nhạc truyền thống, còn tôi, là con gái út nhưng lại không được học chèo hay nhạc truyền thống mà học piano từ rất nhỏ.

Tôi còn nhớ, khi 8-9 tuổi, tôi phản ứng ghê lắm. Tôi viết thư cho bố với chất giọng “bà cụ non,” rành mạch bày tỏ quan điểm rằng tôi bất mãn với việc học nhạc cổ điển. Trái với sự nghiêm túc của tôi, bố tôi chỉ cười và tôi vẫn học piano như cũ. Sau này tôi mới hiểu định hướng của ông là đúng.

Bức ảnh kỷ niệm của Nhà giáo Nhân dân Hoàng Kiều và nghệ sỹ chèo Bích Ngọc bên các con. (Ảnh: GĐCC.)

Tôi học âm nhạc cổ điển từ bé nên các hình thức, quy luật của âm nhạc tự động ngấm vào mình. Năm 10 tuổi, trong một đêm giông gió, tự nhiên trong đầu nảy ra những giai điệu và tôi viết tặng bố bản Romance dành cho piano. Tôi viết trong khoảng một tiếng, phần nhạc đầu êm dịu, phần sau giông tố nổi lên…

Chính vì bản này, bố tôi nhận ra con gái có khả năng sáng tác và hướng tôi sang học Trung cấp sáng tác. Người thầy đầu tiên dạy tôi là nhạc sỹ Trọng Đài, ông đã dẫn dắt tôi những bước đi đầu tiên trong lĩnh vực sáng tác cả ca khúc và khí nhạc.

- Chị đã có một hành trình rực rỡ cùng Năm Dòng Kẻ, vì sao chị lại chuyển sang giảng dạy trong khi nhóm đang rất thành công?

Nhạc sỹ Giáng Son: Tôi làm giảng viên tại Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội từ năm 2002, đến thời điểm xin nghỉ là 23 năm.

Khi Năm Dòng Kẻ đang rất nổi đình nổi đám ở Thành phố Hồ Chí Minh thì tôi phải dứt áo trở lại Hà Nội để làm cô giáo và trở lại với nghiệp sáng tác.

Thời điểm đó, bố tôi là Nhà giáo Nhân dân Hoàng Kiều và mẹ tôi là nghệ sỹ chèo Bích Ngọc đều mong muốn sau khi tôi học xong sẽ về lại ngôi trường mà bố mẹ từng công tác để giảng dạy âm nhạc nên tôi đã quyết tâm về gắn bó với ngôi trường này.

Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội có khoa Kịch hát dân tộc do bố tôi làm Trưởng khoa, mẹ là giảng viên dạy nghệ thuật chèo. Mãi sau này tôi mới hiểu, có thể, ngày xưa bố muốn tôi về trường để nối nghiệp bố, về sau cũng viết nhạc cho các vở thuộc các loại hình sân khấu như chèo, tuồng, cải lương… Bố tôi mong muốn tôi ứng dụng kỹ thuật của dàn nhạc phương Tây để phát triển âm nhạc dân tộc.

Giáng Son là nghệ sỹ đa tài, vừa hát, vừa sáng tác và giảng dạy. (Ảnh: NVCC)

- Dường như bố mẹ đã ảnh hưởng đến sự nghiệp của chị rất nhiều?

Nhạc sỹ Giáng Son: Tôi ảnh hưởng sâu sắc tính cách của bố. Ông là nhạc sỹ, nhà giáo, nhà nghiên cứu và đã có rất nhiều công trình về chèo nổi tiếng. Trong ký ức của tôi, bố lúc nào cũng là người sống với nghệ thuật, thường ngồi làm việc đến 2-3h sáng.

Ông biết tiếng Trung, Hán Nôm và một chút tiếng Pháp. Trong cuộc sống, ông là người thâm trầm, ít nói, không bao giờ đao to búa lớn, không tuyên ngôn những gì ghê gớm mà chỉ chứng minh bằng kết quả trong công việc.

Tôi cũng vậy, rất sợ mình tuyên bố những thứ chưa làm được. Tôi cũng giống bố ở tính cả tin, thật thà. Tôi nhận thấy mình rất ngoan và nghe lời bố mẹ (cười).

Sợ phải bán nhà để làm đêm nhạc

- Nhìn lại một năm mình vừa đi qua, chị thấy mình đã làm được những gì và còn điều gì trăn trở?

Nhạc sỹ Giáng Son: Năm 2024, tôi quyết định bỏ công việc đang rất yên ổn ở trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội để chuyển sang Hội Nhạc sỹ Việt Nam.

Giáng Son xuất hiện như một ca sỹ với album tự hát ra mắt năm 2023. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Đến thời điểm này, tôi nhận thấy cần có thay đổi cho bản thân. Tôi muốn được tung tẩy, được sống với sân khấu ca nhạc, được đi khắp nơi để tìm cảm hứng sáng tác mà không bị bó buộc bởi những giờ giảng dạy trong trường. Tôi muốn tiếp tục làm nhạc và giảng dạy ít đi.

Chuyển qua làm việc ở Hội Nhạc sỹ Việt Nam tôi cảm thấy vui vì anh em trong Hội đều quen biết nhau cả nên tôi dễ dàng hòa nhập vào môi trường mới.

Năm 2024 tôi thấy mình được nhiều hơn mất, đó là dám vượt qua thử thách của bản thân. Tôi thấy không có gì phải băn khoăn cả. Công việc của tôi ngoài sáng tác âm nhạc còn giảng dạy, giám khảo… nên luôn bận rộn.

- Vừa ra mắt album tự hát “Sing My Sol” năm 2023 thì đầu năm nay, chị đã lên kế hoạch tổ chức live concert "Giấc mơ Sol." Có vẻ như giờ là thời điểm chị bùng nổ?

Nhạc sỹ Giáng Son: Giấc mơ tổ chức được một live concert thì tôi đã ấp ủ hàng chục năm trước rồi. Nhưng tôi không thể bỏ tiền túi ra tổ chức được bởi số tiền quá lớn. Tôi cần phải tìm được người tin cậy và biết tính toán cũng như tổ chức một live concert vì tôi không biết gì ngoài chuyên môn.

- Trong "Giấc mơ Sol," chất nhạc sỹ và ca sỹ của chị sẽ hiện lên như thế nào?

Nhạc sỹ Giáng Son: Với "Giấc mơ Sol," tôi mong muốn con người nhạc sỹ của tôi hiện lên một cách đầy đủ nhất. Nếu đóng vai trò là ca sỹ thì tôi sẽ phải biểu diễn và không được ở dưới để xem từ đầu đến cuối chương trình.

Nhạc sỹ Giáng Son và nhạc sỹ Nguyễn Quang Long trong buổi gặp gỡ báo chí giới thiệu đêm nhạc. (Ảnh: PV/Vietnam+)

- Ca sỹ Tùng Dương nói sẽ hát trong live concert mà không nhận thù lao. Nhiều ca sỹ cũng không đả động gì đến chuyện tiền nong khi nhận lời hát trong live concert của chị…

Nhạc sỹ Giáng Son: Tôi nghĩ là mọi người thương quý tôi nên ưu ái thế, nhưng tôi cũng thấy xấu hổ lắm. Ban đầu, tôi nói với mọi người rằng làm live concert rất tốn kém, khéo phải bán nhà mà tôi chỉ có một cái nhà. Hình như mọi người thấy tôi nghèo quá nên nhận lời hát mà không lấy tiền (cười). Tôi rất trân trọng điều đó nhưng sẽ không bao giờ để mọi người thiệt thòi, hát không có cát-sê được, ít nhiều gì cũng phải có.

Là một nhạc sỹ, giảng viên, giám khảo âm nhạc, tôi kiếm tiền rất trong sáng bằng nghề của mình, hoàn toàn không kinh doanh gì. Tôi rất sợ mất nguồn năng lượng sáng tác nếu đi theo kinh doanh, tôi không giỏi lĩnh vực này.

- “Giấc mơ Sol” sẽ là một dấu ấn trong 40 năm hoạt động nghệ thuật của chị. Nhìn lại chặng đường đã qua, dường như Giáng Son thật may mắn vì có gia đình và bạn bè hỗ trợ rất nhiều?

Nhạc sỹ Giáng Son: Đúng là tôi rất may mắn vì có bố mẹ định hướng cho sự nghiệp nghệ thuật của mình, nhưng không phải chặng đường nào cũng trải hoa hồng. Tôi còn nhớ mãi quãng thời gian vất vả vô cùng khi nhóm Năm Dòng Kẻ “Nam tiến” hay sau này, có những lúc tôi chìm vào bóng tối của nỗi buồn.

Tuy nhiên, tôi không có thói quen kể khổ. Ai cũng có những vấn đề của mình, hãy lựa chọn những gì tích cực để chia sẻ với mọi người.

- Xin cảm ơn những chia sẻ của nhạc sỹ Giáng Son./.

(Vietnam+)