Nhà thiết kế Đỗ Trịnh Hoài Nam: Áo dài chuyển tải những giá trị văn hóa truyền thống
Áo dài không chỉ là trang phục, mà còn là một câu chuyện văn hóa, là công cụ để giới thiệu văn hóa Việt Nam ra thế giới. Nhà thiết kế Đỗ Trịnh Hoài Nam, Chủ tịch Câu lạc bộ Áo dài Việt Nam, đã có những chia sẻ với PV Báo SGGP về giá trị của áo dài trong đời sống xã hội hiện nay.
- PHÓNG VIÊN: Chuyện chọn quốc phục trong các lễ hội lớn của đất nước lại được nhắc tới trong những ngày qua, và áo dài dường như là ứng cử viên nặng ký nhất?
* Nhà thiết kế ĐỖ TRỊNH HOÀI NAM: Việc lựa chọn một bộ trang phục đại diện trong các sự kiện, lễ hội lớn của đất nước đến nay vẫn còn nhiều ý kiến chưa thống nhất. Là một người ủng hộ bộ áo dài, theo tôi, điều quan trọng nhất là đưa áo dài tiếp tục gần gũi với cuộc sống. Khi mọi người yêu thích và mặc áo dài, đó là cách tôn vinh trang phục này. Nhiều năm qua, Câu lạc bộ Áo dài Việt Nam đã phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Công đoàn Việt Nam và Bộ GD-ĐT để đào tạo hơn 2.000 nhà thiết kế áo dài. Đây cũng là cách để nhiều người biết, hiểu và làm về áo dài, giúp áo dài đi vào đời sống nhiều hơn nữa.
- Sự sáng tạo trong thiết kế áo dài hiện nay có bị hạn chế gì không, thưa ông?
* Lâu nay, có hai xu hướng trái ngược nhau về áo dài Việt Nam. Một số nhà nghiên cứu cho rằng áo dài phải là áo dài ngũ thân hoặc phải tuân theo những tiêu chuẩn nhất định. Trong khi đó, các nhà thiết kế hiểu rằng áo dài là một sản phẩm thời trang. Chúng tôi cần đưa áo dài thành một sản phẩm thời trang hiện đại, đồng thời chuyển tải những câu chuyện văn hóa truyền thống vào đó. Nếu không có yếu tố truyền thống, áo dài sẽ khó có thể tồn tại.
Theo quan sát của tôi, áo dài đang ngày càng trở thành tâm điểm chú ý trong các lễ trọng như lễ cưới. Ngày xưa, mọi người thường mặc váy đầm trong các đám cưới, nhưng giờ đây áo dài đã trở thành lựa chọn phổ biến. Điều này cho thấy áo dài đã được trân trọng hơn, và đó là một tín hiệu đáng mừng. Áo dài không chỉ là một sản phẩm may mặc, mà còn là một phần của văn hóa, có thể lưu giữ và phát triển qua nhiều thế hệ.
- Cùng với việc phổ biến áo dài vào đời sống thì câu chuyện về biến tấu áo dài quá đà cũng khiến nhiều người lo lắng. Quan điểm của ông như thế nào?
* Tôi quan niệm rõ ràng rằng, áo dài là sản phẩm thời trang, cần phải hội nhập với xu hướng chung của thế giới. Dù nhiều người phản đối việc biến tấu áo dài, tôi cho rằng miễn là thiết kế không vi phạm đạo đức và pháp luật thì những sáng tạo đó đều đáng trân trọng. Với tôi, áo dài không chỉ là trang phục, mà còn là một câu chuyện văn hóa. Áo dài còn là công cụ để giới thiệu văn hóa Việt Nam ra thế giới. Khi một doanh nhân sang Nhật Bản và yêu cầu tôi thiết kế áo dài với họa tiết Nhật Bản, áo dài trở thành điểm khởi đầu cho câu chuyện giao tiếp. Khi tôi thiết kế áo dài cho các chính khách Việt Nam khi họ đến một quốc gia khác, tôi thường lấy những nét văn hóa đặc trưng của nơi đó để tạo ra một sản phẩm tinh tế. Những chiếc áo dài đó giúp xóa nhòa khoảng cách, mở ra những câu chuyện giao lưu văn hóa.
Mỗi áo dài đều mang trong mình những câu chuyện và giá trị khác nhau. Điều quan trọng là nhà thiết kế có một mục đích trong sáng, mang lại giá trị tốt đẹp cho xã hội. Tôi hy vọng rằng trong tương lai, mọi người sẽ hiểu hơn về áo dài cũng như nhận thức được giá trị của nó trong việc xây dựng thương hiệu và làm đẹp cho cuộc sống. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp gây tranh cãi, như việc một số nghệ sĩ mặc áo dài nhưng không kèm quần phù hợp, hay sử dụng áo dài cho những chiêu trò truyền thông phản cảm. Điều này cần phải được xã hội lên án để bảo vệ giá trị văn hóa và hình ảnh của áo dài.
- Liệu có cần đưa ra những quy chuẩn cụ thể cho áo dài hay không?
* Việc áp đặt một quy chuẩn cụ thể cho áo dài là điều rất khó khăn, là sự áp đặt không hợp lý. Điều quan trọng là Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã khuyến khích mọi người mặc áo dài vào các dịp 8-3 hay 20-10, không chỉ trong một ngày mà có thể kéo dài cả tuần hoặc cả tháng. Nếu có quy chuẩn cụ thể, cứ giống nhau ngày này qua ngày nọ thì ai còn muốn mặc nữa. Mọi người có quyền lựa chọn những điều phù hợp nhất với bản thân.