Nhà khoa học đo lại độ dài của con sông sâu nhất thế giới

Sông Congo tại Kinshasa, Cộng hòa Dân chủ Congo. (Ảnh: THX/TTXVN)

Một nhà khoa học Trung Quốc đã sử dụng công nghệ viễn thám vệ tinh để xác định chính xác vị trí đầu nguồn của sông Congo - con sông sâu nhất thế giới và có độ dài thứ 2 tại châu Phi, theo đó xác định lại chiều dài thực tế của sông này là 5.260km, dài hơn nhiều so với các ước tính trước đó.

Sông Congo còn được biết đến là con sông sâu nhất thế giới, với độ sâu đo được lên tới hơn 220m. Tại châu Phi, sông Congo có độ dài chỉ đứng sau sông Nile và nổi tiếng với nguồn tài nguyên nước dồi dào.

Từ thế kỷ 19, nhiều nhà thám hiểm và địa lý học đã tìm cách tiếp cận và xác định nguồn gốc của con sông này.

Tuy nhiên, địa hình hiểm trở với nhiều ghềnh thác, cùng dòng chảy mạnh và phức tạp, khiến việc nghiên cứu và xác định chính xác nguồn gốc của dòng sông này từng là thách thức lớn với giới khoa học.

Dù sông Chambeshi tại Zambia từ lâu được xem là nhánh xa nhất về phía thượng nguồn của hệ thống sông Congo, song vị trí chính xác của điểm khởi nguồn vẫn còn gây tranh cãi.

Theo ông Liu Shaochuang, nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu Thông tin Không gian, thuộc Học viện Khoa học Trung Quốc, các tài liệu trước đây ghi nhận chiều dài sông Congo dao động từ 4.320-4.700km.

Trong nghiên cứu mới nhất để xác định chính xác nguồn và chiều dài của sông, ông Liu Shaochuang đã phân tích ảnh viễn thám của hệ thống sông Congo và thực hiện 2 chuyến khảo sát thực địa tại khu vực đầu nguồn.

Kết quả cho thấy điểm khởi nguồn nằm tại tọa độ 31,22 độ kinh Đông và 9,19 độ vĩ Nam, ở độ cao 1.771m so với mực nước biển.

Dựa trên vị trí nguồn nước mới được xác định này, chiều dài sông Congo được đo đạt tới 5.260km, dài hơn đáng kể so với các ước tính trước đây vốn dao động từ 4.320 đến 4.700km.

Theo ông Liu Shaochuang, việc xác định chiều dài của một con sông phụ thuộc nhiều vào cách xác định nguồn, bộ dữ liệu sử dụng và phương pháp đo lường.

Nhà nghiên cứu cho biết trước đây, các tài liệu thường dựa vào kỹ thuật lạc hậu hoặc truyền thuyết dân gian, dẫn tới sự thiếu nhất quán trong các số liệu.

Tuy nhiên, với công nghệ hiện đại ngày nay, ông cho rằng cần chuẩn hóa lại các tiêu chí và cập nhật dữ liệu, trong đó công nghệ viễn thám là công cụ hiệu quả nhất để xác định nguồn sông và đo chiều dài nhờ khả năng bao quát toàn bộ lưu vực.

Theo thông lệ quốc tế, nguồn của một con sông được xác định là nhánh xa nhất có dòng chảy quanh năm.

Dựa trên nguyên tắc này, ông Liu Shaochuang đã ứng dụng kết hợp hình ảnh vệ tinh và khảo sát thực địa để xác lập lại nguồn của hơn 20 con sông lớn trên thế giới, trong đó có sông Trường Giang, sông Hoàng Hà, sông Nile và sông Amazon./.

(TTXVN/Vietnam+)