Nhà đầu tư nước ngoài hưởng lợi từ quy định mới trong giao dịch chứng khoán
Ngày 18/9/2024, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC bổ sung và sửa đổi một số quy định quan trọng liên quan đến giao dịch và thanh toán chứng khoán.
Thông tư này sẽ có hiệu lực từ ngày 2/11/2024, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức (NĐTTCNN), đồng thời tăng cường sự minh bạch và an toàn trong quá trình giao dịch chứng khoán.
Những thay đổi chính trong Thông tư 68/2024/TT-BTC
Một trong những điểm nổi bật của Thông tư 68/2024/TT-BTC là việc cho phép NĐTTCNN thực hiện giao dịch mua cổ phiếu mà không cần phải có đủ tiền ngay khi đặt lệnh. Theo quy định tại Điều 9a, NĐTTCNN có thể mua cổ phiếu mà không cần đủ tiền, với điều kiện các công ty chứng khoán (CTCK) đánh giá được rủi ro thanh toán của nhà đầu tư và đưa ra các thỏa thuận thanh toán thích hợp.
CTCK sẽ phải chịu trách nhiệm thanh toán nếu NĐTTCNN không đủ tiền để thực hiện giao dịch, theo khoản 2 Điều 9a. Trong trường hợp này, CTCK có quyền bán số cổ phiếu đã được mua trên thị trường chứng khoán, thỏa thuận với nhà đầu tư hoặc thực hiện các biện pháp xử lý tài chính khác theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Thông tư cũng bổ sung quy định mới về việc chuyển quyền sở hữu cổ phiếu ngoài hệ thống giao dịch chứng khoán, nếu NĐTTCNN không thực hiện mua lại cổ phiếu trong thời gian quy định. Điều này nhằm đảm bảo tính minh bạch và tránh tình trạng nhà đầu tư lợi dụng lỗ hổng pháp lý để thao túng thị trường.
Đảm bảo thanh toán cho giao dịch mua thiếu tiền
Thông tư bổ sung Điều 35a về quy định thanh toán giao dịch mua cổ phiếu của NĐTNN là tổ chức. Quy định này nhằm đảm bảo rằng NĐTTCNN phải có đủ tiền trên tài khoản trước khi giao dịch được hoàn tất. Trong trường hợp nhà đầu tư thiếu tiền thanh toán, VSDC (Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam) sẽ chuyển nghĩa vụ thanh toán của NĐTTCNN sang CTCK. Điều này tạo ra một lớp bảo vệ cho thị trường khỏi các rủi ro từ việc không thanh toán đầy đủ.
Nếu CTCK không đáp ứng các nghĩa vụ thanh toán, họ sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật và VSDC. Điều này nhằm đảm bảo tính công bằng và sự an toàn trong toàn bộ hệ thống thanh toán chứng khoán.
Hạn mức lệnh giao dịch và công bố thông tin
Thông tư cũng quy định rõ về hạn mức nhận lệnh mua cổ phiếu không yêu cầu đủ tiền của NĐTTCNN. Cụ thể, hạn mức này dựa trên tổng các khoản có khả năng chuyển đổi thành tiền của CTCK, bao gồm tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, công cụ nợ của Chính phủ, và các hạn mức tín dụng khác. CTCK cần đảm bảo rằng những giao dịch mua cổ phiếu của NĐTTCNN không vượt quá khả năng thanh toán của mình và tuân thủ các quy định về sở hữu chéo.
Đồng thời, CTCK cũng phải công bố thông tin về những giao dịch mua bán cổ phiếu của NĐTTCNN. Những thông tin này cần được công bố rõ ràng, minh bạch trong vòng 24 giờ kể từ khi có giao dịch, nhằm đảm bảo sự công khai và minh bạch cho nhà đầu tư và các bên liên quan.
Yêu cầu công bố thông tin bằng tiếng Anh
Một trong những thay đổi đáng chú ý của Thông tư 68/2024/TT-BTC là yêu cầu các công ty đại chúng lớn và tổ chức niêm yết phải công bố thông tin bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh từ năm 2025. Điều này sẽ giúp nâng cao tính minh bạch, đồng thời hỗ trợ nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thông tin một cách thuận tiện hơn.
Cụ thể, từ ngày 1/1/2025, các tổ chức niêm yết lớn sẽ phải công bố thông tin định kỳ bằng cả hai ngôn ngữ. Từ năm 2026, yêu cầu này sẽ được mở rộng cho tất cả các thông tin bất thường và theo yêu cầu của cơ quan quản lý. Tất cả các công ty đại chúng khác sẽ áp dụng quy định này từ năm 2027 và 2028, tùy vào quy mô và loại hình công ty.