Nguyên tắc 'sống còn' khi dị ứng thức ăn

Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế)

Dị ứng thức ăn là phản ứng của cơ thể đối với một số chất có trong thực phẩm. Theo thuật ngữ chuyên môn, các chất này được gọi là dị nguyên. Những dị nguyên (protein) phổ biến nhất là sữa bò, sữa đậu nành, trứng, hạt lạc, lúa mì, đậu tương, cá, tôm, cua...

Dị ứng thức ăn xuất hiện ở trẻ nhỏ nhiều hơn người lớn và tỷ lệ này sẽ giảm dần khi bé lớn lên. Phản ứng dị ứng với thực phẩm có thể là nhẹ và thoáng qua nhưng đôi khi có thể gây tình trạng bệnh lý trầm trọng, thậm chí không qua khỏi.

Nguyên tắc điều trị dị ứng là phát hiện ra các dị nguyên nào là nguyên nhân gây dị ứng và tránh tiếp xúc với chúng. Chúng ta có thể phải thay đổi thói quen ăn uống và cẩn trọng hơn trong việc sử dụng thức ăn.

Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, bạn nên dùng các thực phẩm ít dị ứng như gạo và các loại củ. Cha mẹ tránh cho trẻ dùng các loại thức ăn chế biến công nghiệp như thịt lợn xông khói, thịt lợn muối, chất nhuộm màu, gia vị nhân tạo.

Khi thấy xuất hiện các triệu trứng của dị ứng, bạn cần ngừng ăn loại thực phẩm nghi ngờ để theo dõi bệnh có thuyên giảm không. Khi phát hiện chính xác thực phẩm hay thành phần của thực phẩm gây dị ứng, hãy ngừng ăn chúng cũng như các chế phẩm của nó.

Nếu dị ứng nhẹ, cơ thể có thể tự điều chỉnh mà không cần dùng thuốc. Nếu có biểu hiện nặng, bạn cần đến cơ sở y tế điều trị.

Với người có tiền sử dị ứng, chúng ta cần lưu ý khi lựa chọn thực phẩm, xem kỹ thành phần và các chất phụ gia được ghi trên nhãn mác trước khi mua. Ngoài ra, bạn cũng cần mang theo thuốc chống dị ứng để điều trị kịp thời.

Trong một số trường hợp cần chẩn đoán chính xác tác nhân gây dị ứng, người dân có thể đến các khoa Dị ứng - Miễn dịch tại các bệnh viện để thăm khám kiểm tra các test dị nguyên.

Khi dị ứng thức ăn đã được khẳng định, việc điều trị cần phải được tiến hành ngay khi có thể với 2 biện pháp chủ yếu là:

Loại trừ những thực phẩm gây dị ứng ra khỏi chế độ ăn.
Sử dụng các thuốc điều trị thích hợp cho tình trạng dị ứng.

Việc loại trừ một số thực phẩm ra khỏi chế độ ăn của trẻ có thể dẫn đến sự mất cân đối của chế độ ăn. Do đó, đối với trẻ, cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ dinh dưỡng để tìm được một chế độ ăn thích hợp. Việc bổ sung các vitamin và muối khoáng có thể là cần thiết.

Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc phải do bác sĩ chuyên khoa chỉ định và theo dõi chặt chẽ.

Độc giả Tuấn Anh