Nguồn gốc và ý nghĩa Ngày Dân số Việt Nam 26/12

Nhân kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam (26/12), chúng ta hãy ngược dòng thời gian 63 năm về trước, giữa lúc đất nước còn bị chia cắt, dân tộc Việt Nam phải đồng thời thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược: xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh giải phóng dân tộc ở miền Nam để thống nhất đất nước. Lúc đó, Hội đồng Chính phủ nước ta đã thông qua quyết định đặc biệt đó là Quyết định số 216 ngày 26/12/1961 về việc hướng dẫn sinh đẻ cho Nhân dân do Thủ tướng Phạm Văn Đồng ký.

Quyết định số 216 xuất phát từ thực tế về sự tăng dân số quá nhanh do thiếu hướng dẫn, gây nên cản trở đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Quyết định nêu rõ mục tiêu của việc hướng dẫn sinh đẻ là vì sức khỏe của người mẹ, vì hòa thuận, hạnh phúc của gia đình và để cho việc nuôi dạy con được chu đáo; các giải pháp, các bước triển khai thích hợp nhằm thực hiện các mục tiêu cũng được nêu rõ, đặc biệt là việc huy động các bộ, ngành, đoàn thể phối hợp có sự phân công thống nhất hành động, thực hiện xã hội hóa công tác hướng dẫn sinh đẻ và đặc biệt chú trọng công tác vận động tuyên truyền của các đoàn thể quần chúng kết hợp với cung cấp dịch vụ thực hiện sinh đẻ có hướng dẫn một cách dễ dàng, an toàn và thuận lợi.

Sau Quyết định số 216, Nhà nước ta đã ban hành các chính sách dân số để hướng dẫn sinh đẻ có kế hoạch, đặc biệt là Nghị quyết số 04 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa VII, Chỉ thị 50 của Ban Bí thư, Nghị quyết số 47 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ). Đặc biệt Nghị quyết số 21 ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới.

Đã 63 năm trôi qua, Quyết định số 216 - văn bản pháp quy đầu tiên về chính sách dân số ở Việt Nam vẫn có ý nghĩa to lớn, mang đậm tính nhân văn và làm cơ sở định hướng cho các chính sách DS-KHHGĐ, các vấn đề về dân số - phát triển và có thêm một dịp (ngoài kỷ niệm Ngày Dân số Thế giới 11/7) để toàn Đảng, toàn dân tổ chức các hoạt động hưởng ứng và chào mừng, nhắc nhở cùng nhau hãy hành động nhân ngày kỷ niệm này nhằm huy động đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa cho công tác DS-KHHGĐ. Đồng thời để khẳng định với Quốc tế rằng, Nhà nước Việt Nam hết sức quan tâm đến công tác dân số và đã sớm nhận thức, cũng như sớm triển khai thực hiện công tác này.

Với ý nghĩa đó, theo đề nghị của Ủy ban Quốc gia DS-KHHGĐ, ngày 19/5/1997, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt đã ban hành Quyết định số 326 lấy ngày 26/12 hàng năm làm Ngày Dân số Việt Nam.

Lê Hùng