Người làm chứng quyết định trong bản án dành cho 'ông trùm' FTX

Ellison là nhân chứng then chốt trong việc kết án Sam Bankman-Fried. Ảnh: Bloomberg.

Khi tuyên án Sam Bankman-Fried với mức án 25 năm tù vào cuối tháng 3, thẩm phán Lewis Kaplan trích dẫn lời khai từ Caroline Ellison, bạn gái cũ của bị cáo, đồng thời là một trong những nhân viên đầu tiên của công ty đứng sau sàn giao dịch FTX.

“Tôi tiếp tục quay lại lời khai của cô Ellison rằng ông ấy biết điều đó là sai. Ông ấy biết đó là phạm pháp”, Kaplan nói tại buổi tuyên án ở Manhattan.

Ellison là nhân chứng chính của Bộ Tư pháp Mỹ trong vụ truy tố Bankman-Fried. Nhân vật này ký thỏa thuận nhận tội vào tháng 12/2022, một tháng sau khi FTX rơi vào tình trạng phá sản.

Là một phần trong lời khai tại phiên tòa hình sự vào cuối năm ngoái, Ellison cung cấp cho chính phủ và bồi thẩm đoàn các tin nhắn, tài liệu và bản ghi âm bí mật. Cuối cùng, những chứng cứ này đưa đến bản án 25 năm tù cho 7 cáo buộc nhằm vào Sam Bankman-Fried.

Mối quan hệ phức tạp

Ellison gia nhập thế giới tiền mã hóa của Bankman-Fried vào năm 2017. Trước đó, cô là nhân viên giao dịch tại Jane Street Capital, nơi Bankman-Fried bắt đầu khởi nghiệp trong lĩnh vực tài chính.

Bankman-Fried thuyết phục cô sinh viên tốt nghiệp Stanford từ bỏ hợp đồng làm việc ở Phố Wall và gia nhập Alameda, khi quỹ đầu tư vẫn còn đặt văn phòng ở Bay Area.

Ellison làm việc nhiều năm với tư cách là bạn thân, bạn gái, đôi khi là bạn cùng phòng của Bankman-Fried. Cô theo ông chủ FTX từ California đến Hong Kong và cuối cùng là Bahamas, khi Bankman-Fried liên tục chuyển trụ sở các công ty tiền mã hóa của mình.

Ellison và ông chủ FTX từng có thời gian gắng bó lâu dài. Ảnh: Reuters.

Michael Lewis nhắc đến Ellison trong cuốn sách Going Infinite, trong đó đề cập đến sự thăng trầm của Bankman-Fried. Vào năm 2021, Ellison được thăng chức làm Giám đốc điều hành của Alameda, một công việc mà theo Lewis, cả Ellison và Bankman-Fried đều không thấy cô thật sự phù hợp.

“Caroline cảm nhận được rằng, ngay cả khi Sam đưa cô lên làm CEO của Alameda Research, ông ấy vẫn không hài lòng với hiệu quả công việc - và cô ta cũng nghĩ như vậy”, Lewis viết.

Hồ sơ tòa án cho thấy đãi ngộ của Ellison thấp hơn so với các lãnh đạo khác. Trong số 3,2 tỷ USD thanh toán cho những người sáng lập sàn giao dịch và các nhân viên cấp cao, giám đốc kỹ thuật của FTX, Nishad Singh, nhận được 587 triệu USD, người đồng sáng lập Gary Wang nhận được 246 triệu USD và 2,2 tỷ USD thuộc về Bankman-Fried. Ellison nhận được 6 triệu USD.

Trong một tài liệu được tiết lộ trên Times vào tháng 2/2022, Elison bày tỏ không hài lòng về công việc tại Alameda: “Tôi cảm thấy không vui và choáng ngợp với công việc. Vào cuối ngày, tôi trông chờ được trở về nhà và tắt điện thoại, uống một ly, thoát khỏi tất cả mọi chuyện”.

‘Cố gắng sửa chữa sai lầm’

Tại phòng xử án, lần đầu tiên thành viên bồi thẩm đoàn được nghe câu chuyện của Ellison.

Theo luật sư Thane Rehn, Sam Bankman-Fried sử dụng Ellison làm bình phong. Trên thực tế ông ta vẫn là người nắm quyền điều hành Alameda.

Trong những lời khai của mình, Ellison giúp các công tố viên dần định hình được câu chuyện bên trong. Ellison làm việc theo chỉ đạo từ Sam Bankman-Fried, giúp ông ta đánh cắp tiền của khách hàng từ FTX, dùng nó đầu tư vào Alameda.

Ellison nhiều lần muốn rời khỏi Alameda. Ảnh: Peter Foley/EPA.

Theo lời khai của Ellison, khi quá trình chuyển tiền từ FTX sang Alameda bắt đầu, Bankman-Fried vẫn là CEO của quỹ đầu tư. Ellison cảm nhận được đó là tiền của khách hàng vì con số vượt quá lợi nhuận của sàn giao dịch và số vốn huy động.

Tại phiên tòa, bạn gái cũ của Sam Bankman-Fried xác nhận, khi FTX mua lại cổ phần từ đối thủ Binance vào giữa năm 2021, sàn giao dịch này đã dùng 1 tỷ USD của khách hàng.

Giai đoạn từ 2019 đến tháng 11/2022, Ellison nhiều lần có ý định rời khỏi Alameda. Trong một tài liệu lưu trên Google Docs với tiêu đề “Các yếu tố hạn chế trong việc mở rộng quy mô”, Ellison viết về những yếu tố cản trở quỹ đầu tư. Trong đó, trước tiên là đội ngũ quản lý, bao gồm cựu điều hành Sam Trabucco.

“Tôi cảm thấy cả Trabucco và tôi đều không làm tốt công việc thúc đẩy mọi thứ. Chúng tôi chỉ duy trì hiện trạng và cố gắng khắc phục vấn đề”, Ellison viết.

Trong quá trình làm chứng trước tòa, Ellison hầu như tránh giao tiếp bằng mắt với Bankman-Fried. Cô nhìn chằm chằm vào tay khi nghe các câu hỏi và thường xuyên hất tóc qua vai trái. Bankman-Fried cũng nhìn đi chỗ khác, tay nắm chặt.

Ellison nói với bồi thẩm đoàn rằng việc chia tay Bankman-Fried vào mùa xuân năm 2022 đã ảnh hưởng đến mối liên lạc giữa 2 người. Mặc dù sống trong cùng một căn hộ, họ chủ yếu nói chuyện qua Signal và tránh mặt nhau ngoài giờ làm việc.

Những chứng cứ bí mật

Trong số hàng trăm tài liệu được đưa vào làm bằng chứng tại phiên tòa, kho tin nhắn trên ứng dụng mã hóa Signal là một ‘đòn chí mạng’ đối với Bankman-Fried.

Phía truy tố đưa ra một loạt các trao đổi trên Signal liên quan đến Bankman-Fried, Ellison, Wang và những thành viên cấp khác. Trong một cuộc trao đổi như vậy, từ ngày 8/11/2022, Ellison kêu gọi Bankman-Fried và các thành viên trợ giúp về cách nêu ra quan điểm và công bố thông tin ra cộng đồng.

Đoạn tin nhắn từ nhóm chat nội bộ của các lãnh đạo FTX. Ảnh: SDNY.

“Nhiều nhân viên nội bộ hỏi tôi có nên liên tục đưa ra tuyên bố trấn an đối tác bên ngoài như ‘Alameda vẫn ổn định’ hay không.Liệu tôi có muốn họ trì hoãn không? Hay đơn giản là hoãn trả lời tin nhắn? Hay làm gì khác?”, Ellison hỏi trên nhóm chat.

Cùng ngày hôm đó, FTX phát đi thông báo tạm dừng giải quyết yêu cầu rút tiền của khách hàng.

Ngày hôm sau, Ellison một lần nữa tham vấn ý kiến từ các thành viên ‘chóp bu’ của FTX nhằm giải quyết vấn đề trong cuộc họp nội bộ gồm khoảng 30 nhân viên Alameda.

Bankman-Fried gợi ý cô nên nói điều gì đó về một tương lai nào đó cho những người tỏ ra hào hứng.

Cuối cùng, tại cuộc họp đó, Ellison đã tiết lộ nhiều vấn đề của Alameda cho các nhân viên dưới quyền. Nội dung được ghi lại trong đoạn băng gửi đến bồi thẩm đoàn.

“Alameda vay rất nhiều tiền để đầu tư, nhưng khi tiền mã hóa mất giá, FTX nợ tiền của người dùng. Sau đó, khách hàng bắt đầu rút tiền và họ nhận ra không thể thực hiện”, Ellison thừa nhận với nhân viên.

Khi một người hỏi rằng ai đưa ra ý tưởng lấy tiền của khách hàng FTX để lấp vào khoản vay của Alameda, cô cười nhạo và xác nhận đó là Bankman-Fried, ông trùm thật sự đứng sau cả 2 nền tảng.

Nguyễn Hiếu

Theo CNBC