Người dân nô nức tham gia hội làng Đống Ba

Theo sử sách, hội làng Đống Ba xưa được tổ chức từ ngày 9-12/3 âm lịch, sau này được tổ chức từ ngày 9-12/2 âm lịch.

Hội được tổ chức với mục đích tri ân vị thành hoàng là Quách Lãng Tướng Công và 2 vị công chúa là Đinh Bạch Nương, Đinh Tĩnh Nương của làng Đống Ba. Ba vị đã góp sức trong công cuộc giành độc lập dân tộc thời Hai Bà Trưng.

Các nghi thức lễ trong Hội làng Đống Ba được tổ chức trang nghiêm.

Cũng như các lễ hội truyền thống, hội làng Đống Ba gồm 2 phần: Lễ và Hội.

Trong đó, Lễ rước nước - mộc dục tượng Thánh được tổ chức trọng thể vào ngày mồng 10/2 âm lịch.

Nghi lễ này giống như quy trình rước thần, chỉ khác là rước kiệu chóe. Đi đầu là trống chiêng, tiếp theo là hương án rồi đến kiệu chóe. Đi hộ tống đoàn rước có phù giá, quan viên chấp sự và đoàn tế nữ. Đoàn tế nữ có 2 nữ mặc áo tướng quân và 30 nữ quân trang áo đỏ, áo vàng. Trống dong, cờ mở, múa rồng trông rất vui tươi.

Hội làng Đống Ba được tổ chức nhằm tưởng nhớ vị thành hoàng và 2 vị công chúa của làng có công với đất nước.

Lễ rước Thánh giá cũng là điểm nhấn đặc sắc trong hội làng Đống Ba. Thánh vị được rước quanh làng với nghi thức trang trọng, thiêng liêng. Tất cả các xóm, ngõ đều lập cổng chào, lập hương án để nghênh thần khi đoàn rước Thánh giá đi qua.

Đoàn người rước trang nghiêm, mọi người trong làng đều thể hiện nét mặt vui tươi khi tham gia lễ rước. Vui nhộn hơn cả là xung quanh có đội múa rồng và múa sinh tiền.

Biểu diễn văn nghệ trong phần Hội của hội làng Đông Ba.

Phần Hội gồm rất nhiều trò vui như: cờ người, kéo co, cầu lông, bóng đá, bóng chuyền… thu hút nhiều người tham gia, cổ vũ.

Hội đánh cờ người là trò chơi vẫn đặc sắc hơn cả tại Hội làng Đống Ba. Tương truyền, sinh thời Quách tướng quân và 2 nữ tướng khi huấn luyện quân sĩ thường đánh cờ người. Dùng quân sĩ làm quân cờ nhằm luyện cho tướng mưu trí, quân kỷ luật. Sau khi 3 vị qua đời, nhân dân làng Đống Ba và các làng xung quanh thờ làm thành hoàng.

Hằng năm, hội làng tổ chức đánh cờ người để nhớ về cuộc luyện tập quân sĩ thuở xưa. Người đóng vai quân cờ được làng tuyển chọn kỹ lưỡng, sắm trang phục thật đẹp để phục vụ niềm vui chung của làng.

Bên cạnh đánh cờ người, hội làng Đống Ba còn tổ chức các trò chơi dân gian như: chọi gà, đánh đu, đánh vật, kéo co, đập nổi.

Hiện nay, trong xu thế mới của thời đại, hội làng có chơi thêm những môn thể thao như bóng đá, bóng chuyền tạo nên những màu sắc mới trong hội làng.

Người dân hào hứng tham gia, cổ vũ trò chơi kéo co.

Hội làng Đống Ba là sự kiện lớn, vì thế, ngay sau khi ăn Tết cổ truyền, người dân trong làng đã tất bật chuẩn bị cho ngày hội.

Ông Lê Văn Trường - Trưởng ban Quản lý di tích Đình làng Đống Ba chia sẻ: "Đầu tiên, chúng tôi phải chọn ông bà chủ tế, đó phải là những người có uy tín trong làng, được nhân dân ủng hộ và tiến cử.

Sau đó, phải xin cấp phép tổ chức lễ hội để thực hiện để có thể bắt tay vào công tác chuẩn bị cho lễ hội".

Hội làng Đống Ba được tổ chức cũng nhằm giáo dục tình yêu thiêng liêng của quê hương, đất nước và ý thức về giá trị văn hóa truyền thống của quốc gia.

Theo ông Trường, trước khi thực hiện công tác chuẩn bị, Ban Quản lý di tích sẽ thông báo đến toàn thể người dân, quán triệt các xóm vệ sinh môi trường, treo cờ, treo đèn lồng, làm cổng chào, cắt tỉa cây...

Song song đó, Ban Quản lý tiến hành tuyển chọn người cho Lễ rước Thánh giá và các lễ tế. Trong đó, 38 đội tham gia rước cần có 100 nam thanh niên khỏe mạnh để khiêng 4 kiệu là: Kiệu Ngự và Kiệu Văn và 2 Kiệu Võng. Đoàn rước cần tới 400-500 người, do đó, cần có sự tuyển chọn từ sớm nhằm đáp ứng kịp thời cho lễ hội.

Ở Đống Ba, có một tục lệ đặc biệt. Nam giới khi đến tuổi 49 sẽ được lên "bác", tham gia vào Ban Khánh tiết của làng. N

hiệm vụ của họ là dọn dẹp sạch sẽ đình làng, đặt lễ ban thờ vào ngày rằm và mùng 1 hàng tháng. Đến ngày hội làng, nhiệm vụ thêm phần nặng nề vì các "bác" phải đảm bảo được phần khánh tiết của làng.

"Theo lệ xưa từ thời các cụ, cứ đến tuổi 49, chúng tôi phải làm 1 năm nhiệm kỳ phục vụ nhà Thánh. Đến gần hội làng, chúng tôi phải cắm cờ quanh làng, kê bàn ghế phục vụ hội, phát giấy mời tham gia ngày hội.

Đến ngày hội, chúng tôi phải có trách nhiệm bưng bê, chia lộc cho những người dân đến hương khói cho đình; thực hiện yêu cầu của Ban Quản lý di tích.

Đây là truyền thống tốt đẹp có từ ngàn xưa và hiện vẫn được người dân trong làng duy trì để phát huy truyền thống tốt đẹp của quê hương", ông Nguyễn Quang Thịnh - Trưởng ban Khánh tiết chia sẻ.

Bạch Dương