Người dân khổ sở vì dự án mở rộng quốc lộ nghìn tỷ nhiều lần lỡ hẹn

Nhiều hệ lụy

Dự án mở rộng Quốc lộ 7, được Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) phê duyệt ngày 18/3/2022, chính thức khởi công vào tháng 9/2022. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng, với chiều dài 27,5 km đi qua các huyện Diễn Châu, Yên Thành và Đô Lương của tỉnh Nghệ An.

Theo thiết kế, dự án mở rộng lòng đường lên 12m, đoạn qua đô thị 20 - 25m. Được khởi công từ tháng 9/2022, dự kiến dự án hoàn thành vào cuối năm 2023. Người dân Nghệ An từ lâu chờ đợi dự án này vì hiện trạng tuyến quốc lộ 7 (nối từ quốc lộ 1A sang Lào) lòng đường quá nhỏ, mặt đường xuống cấp, trong khi có nhiều phương tiện lưu thông.

Dự án nâng cấp quốc lộ 7 được khởi công từ tháng 9/2022 với tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng.

Thế nhưng, sau khi dự án được khởi công, việc giải phóng mặt bằng quá khó khăn vì nhiều hộ dân không đồng ý với mức bồi thường, trong khi chính quyền lại không thể làm theo ý người dân vì trái quy định. Dù tỉnh Nghệ An nhiều lần yêu cầu các huyện Diễn Châu, Yên Thành phải bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công đúng thời hạn, nhưng vẫn chưa có kết quả.

Dự án kéo dài, Bộ GTVT và Cục Đường bộ Việt Nam nhiều lần gửi văn bản đôn đốc tỉnh Nghệ An, thậm chí ra "tối hậu thư" yêu cầu hoàn thành việc bàn giao toàn bộ mặt bằng cho nhà thầu trước cuối năm 2024, nếu không sẽ cắt vốn đầu tư. Tuy nhiên, đến thời hạn này, công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn thành, khiến tỉnh Nghệ An phải đề nghị gia hạn. Mới đây, Cục Đường bộ Việt Nam chấp nhận gia hạn, đồng thời ấn định thời gian hoàn thành thi công toàn bộ dự án vào ngày 18/7/2025.

Ông Nguyễn Văn Tiến, một người dân ở xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu cho biết, đường thi công dở dang nên thường xuyên xảy ra tai nạn giao thông. "Camera an ninh trước nhà tôi ghi lại một số vụ tai nạn, trong đó có những trường hợp người đi xe máy bất ngờ bị văng xuống đường vì ổ gà. Đoạn đường qua xóm tôi có một người chết và nhiều người bị thương. Ngay trước nhà tôi cũng đã xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông", ông Tiến cho biết.

Dọc tuyến nhiều đoạn chưa được bàn giao mặt bằng nên chưa thể thi công dự án.

Theo ghi nhận, từ huyện Đô Lương đến điểm cuối của tuyến quốc lộ 7 tại huyện Diễn Châu, có nhiều đoạn đường thi công còn dang dở. Một số đoạn đã có mặt bằng, nhưng đơn vị thi công vẫn chưa hoàn thiện. Mặt đường nhựa bị hư hỏng, tạo ra nhiều ổ gà. Đường hẹp, lưu lượng xe qua lại nhiều khiến người tham gia giao thông gặp khó khăn.

Xây dựng phương án cưỡng chế, bảo vệ thi công

Theo báo cáo của UBND huyện Yên Thành, mặc dù chính quyền nhiều lần vận động, đối thoại với các hộ dân để đồng ý bàn giao mặt bằng, nhưng đến nay vẫn chưa "tìm được tiếng nói chung".

Các hộ dân yêu cầu đền bù cả phần đất lấn chiếm, tài sản hình thành sau ngày 1/7/2004. Nhiều hộ gia đình còn đề nghị được đền bù phần đất nằm trong lưu không bảo vệ đường bộ. Tuy nhiên, lãnh đạo huyện Yên Thành cho rằng, phần đất này nằm ngoài khung quy định bồi thường của nhà nước. Hiện, huyện này đang tiếp tục giải thích, vận động người dân.

Dự án chậm tiến độ ảnh hưởng lớn đến việc lưu thông đi lại và cuộc sống của các hộ dân trên tuyến.

Theo UBND xã Viên Thành (huyện Yên Thành), hiện vẫn còn một số hộ dân chưa bàn giao mặt bằng do diện tích đất có công trình, tài sản nằm ngoài bản đồ đo đạc địa chính năm 2005 và không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, những hộ dân này yêu cầu được bồi thường, hỗ trợ. Còn 2 hộ dân khác, dù đã nhận tiền bồi thường nhưng vẫn chưa chịu bàn giao mặt bằng, họ yêu cầu được đền bù cho phần diện tích nằm trên quốc lộ 7.

Tại xã Mỹ Thành, một hộ dân sử dụng đất rừng sản xuất đã được UBND huyện Yên Thành phê duyệt phương án giải phóng mặt bằng, nhưng chủ hộ không đồng ý và yêu cầu đền bù theo giá đất vườn. Ngoài ra, có 3 hộ dân khác, mặc dù đất đã bị thu hồi từ năm 2011 và chuyển giao cho xã quản lý, nhưng các hộ này cho rằng quyền sử dụng thửa đất này vẫn thuộc về gia đình, nên yêu cầu đền bù.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Dương, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Thành cho biết, từ trước Tết đến nay, đã có 6 hộ dân đồng ý bàn giao mặt bằng, hiện còn 38 hộ và 43 thửa đất chưa được bàn giao, chủ yếu ở các xã Viên Thành và Mỹ Thành.

Hiện, chủ đầu tư tiếp tục xin gia hạn tiến độ hoàn thành các gói thầu của dự án đến tháng 7/2025.

"Mặc dù chính quyền địa phương đã tích cực vận động, tuyên truyền và tổ chức đối thoại, nhưng vẫn còn một số hộ dân kiên quyết không đồng ý bàn giao mặt bằng. Thời gian tới, nếu người dân tiếp tục không hợp tác, chính quyền sẽ thực hiện phương án cưỡng chế và bảo vệ thi công. Hiện UBND huyện đang xin ý kiến Công an tỉnh để thống nhất phương án và thời gian tổ chức bảo vệ thi công. Các lực lượng đã xây dựng kế hoạch về nhân lực, vật lực để bảo vệ thi công tại hiện trường. Nếu có bất kỳ trường hợp nào chống đối, sẽ mời về trụ sở công an làm việc", ông Dương nói.

Tương tự, tại huyện Diễn Châu, một hạng mục quan trọng của dự án là cầu vượt đường sắt đoạn qua xã Diễn Phúc cũng gặp khó khăn do thiếu mặt bằng. Sau gần hai năm vận động và đối thoại từ chính quyền, người dân đã đồng ý bàn giao đất để thi công. Tuy nhiên, đoạn quốc lộ 7 qua huyện Diễn Châu vẫn còn 641 mét chưa giải phóng mặt bằng, với 28 thửa đất bị ảnh hưởng.

Ông Lê Mạnh Hiên, Phó Chủ tịch UBND huyện Diễn Châu, cho biết, nhiều hộ dân này yêu cầu bồi thường cho diện tích đất không có trong sổ đỏ. "Chúng tôi tổ chức nhiều cuộc đối thoại và giải thích cho người dân, theo quy định hiện hành, phần đất này không thể bồi thường theo mức yêu cầu của họ. Nếu thực hiện theo yêu cầu của người dân, huyện sẽ vi phạm pháp luật", ông Hiên nói.

Cũng theo lãnh đạo UBND huyện Diễn Châu, vừa qua, huyện có vận động thêm được một vài hộ. Những hộ còn lại chưa đồng ý. "Chúng tôi xây dựng phương án cưỡng chế và bảo vệ thi công. Nếu người dân vẫn không chịu bàn giao mặt bằng, sẽ thực hiện cưỡng chế để bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công, vì thời gian bàn giao mặt bằng không còn nhiều", ông Hiên cho biết thêm.

Việc chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng đã khiến dự án bị chậm tiến độ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả và mục tiêu của dự án, đồng thời gây lãng phí nguồn vốn đầu tư của Nhà nước. Bên cạnh đó, việc thi công kéo dài cũng dẫn đến ô nhiễm môi trường và tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn giao thông cho người và phương tiện di chuyển trên tuyến.

Gia Minh