Ngư dân Lâm Đồng vươn khơi bằng công nghệ hiện đại

Với hơn 8.400 tàu cá, phần lớn được đầu tư hiện đại, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và bảo quản sản phẩm tốt, ngư dân Lâm Đồng có thể vươn khơi dài ngày, giữ vững sản lượng, tiếp tục đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội.

Tàu thuyền đánh bắt hải sản ở Phú Quý. Ảnh N. Lân

Được xem là một trong những tỉnh phát triển mạnh và tiên phong trong cả nước về mô hình dịch vụ hậu cần nghề cá với hàng trăm tàu cá công suất lớn tham gia, tập trung ở đặc khu Phú Quý.

Nếu toàn tỉnh có 145 tàu dịch vụ hậu cần nghề cá, thu mua trên biển, thì Phú Quý có đến 137 chiếc. Đội tàu hậu cần này như những người bạn song hành cùng ngư dân, không chỉ khai thác, thu mua hải sản, mà còn hỗ trợ ngư dân trong quá trình hoạt động trên biển, cứu hộ cứu nạn và tham gia tích cực trong công tác bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Tàu dịch vụ thu mua hải sản trên biển (ảnh N. Lân)

Là một trong những ngư dân có kinh nghiệm hơn 20 năm làm dịch vụ hậu cần nghề cá, ông Ngô Văn Khanh (đặc khu Phú Quý) chia sẻ: “Với cặp tàu trên 400CV, vùng biển nơi gia đình tôi thường đánh bắt là quần đảo Trường Sa và khu vực nhà giàn DK. Mỗi năm, tàu của gia đình vừa đánh bắt vừa thu mua trên biển từ 25.000 - 30.000 tấn hải sản và bán cho thương lái tại các cảng trong và ngoài tỉnh".

Bên cạnh thu mua hải sản, những tàu dịch vụ hậu cần sẽ cung ứng nhiên liệu, lương thực, nhu yếu phẩm cho những tàu cá đang đánh bắt trên biển, giúp họ tiết kiệm thời gian vào bờ bán sản phẩm. Không chỉ vậy, đội tàu hậu cần ở đặc khu Phú Quý còn hình thành những tổ liên kết, thường xuyên lai dắt, hỗ trợ những tàu cá bị hỏng máy, tàu gặp nạn trên biển khi vô tình gặp phải, ông Ngô Văn Khanh cho biết thêm.

Tàu dịch vụ nghề cá đang hoạt động trên biển. Ảnh N. Lân

Những năm gần đây, nguồn lợi thủy sản ven bờ bị cạn kiệt, bởi số tàu thuyền khai thác vùng ven bờ và vùng lộng rất lớn, chủ yếu là tàu vỏ gỗ thô sơ... Thêm vào đó, đa số ngư dân trong tỉnh khai thác hải sản vẫn theo lối truyền thống, mang tính thủ công, nhiều khâu trong sản xuất vẫn sử dụng lao động trực tiếp, năng suất lao động thấp, sản phẩm sau khai thác đưa vào bờ chất lượng không cao, tổn thất sau thu hoạch từ 15 – 20%.

Trước tình hình đó, ngành Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã có lộ trình hướng dẫn ngư dân thay đổi ngư trường đánh bắt bằng cách hiện đại hóa máy móc thiết bị, nhằm nâng cao năng lực tàu thuyền, có thể vươn khơi xa hơn.

Tàu khai thác thủy sản nghề mành đèn (ảnh N. Lân)

Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh, mô hình ứng dụng máy dò ngang là thiết bị tiên tiến, có bán kính tâm dò từ 100m - 2.000m, giúp cho thuyền trưởng kiểm soát vùng nước xung quanh tàu, phát hiện những đàn cá ở vị trí cách xa tàu. Từ đó, có phương án tổ chức đánh bắt kịp thời, ngư trường mở rộng, tổ chức khai thác không chỉ những đêm tối trăng mà khai thác ngay cả trăng sáng và cả ban ngày. Vì vậy, mô hình này trong khai thác hải sản đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, sản lượng đánh bắt tăng từ 1,5 – 2 lần so với trước khi sử dụng và nhiều ngư dân trong tỉnh đã mạnh dạn đầu tư.

Nhiều ngư dân hiện đã ứng dụng các mô hình như: hầm bảo quản sản phẩm trên tàu cá, mô hình ứng dụng Radar hàng hải, mô hình trang bị máy lọc nước biển, mô hình máy tời thủy lực cho nghề mành chụp 4 tăng gông… Đặc biệt, mô hình ứng dụng công nghệ đèn led trong khai thác hải sản đang được ngư dân trong tỉnh áp dụng rộng rãi.

Việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào khai thác hải sản giúp giảm chi phí trong từng chuyến biển Ảnh N.Lân

Ngư dân Lê Văn Xuân, phường Phan Thiết cho biết: Đưa mô hình này vào hoạt động giữa năm 2023, sau nhiều chuyến biển, tàu của tôi khai thác khá hiệu quả. Mỗi tàu sẽ tiết kiệm khoảng 50% nhiên liệu so với lắp bóng đèn cao áp, đèn siêu như trước đây. Lượng dầu diesel để chong 40 bóng đèn Led cho mỗi chuyến đi (7 – 10 ngày) chỉ còn khoảng 150 lít. Ngoài ra, sử dụng đèn Led khi chong đèn, cá đứng đèn mạnh hơn, sáng hơn, thu hút cá nhiều hơn so với bóng cao áp. Mô hình này đã giúp chúng tôi giảm được chi phí nhiên liệu, từ đó giảm chi phí cho mỗi chuyến biển.

Hiện nay, số lượng tàu thuyền khai thác kết hợp ánh sáng trên địa bàn toàn tỉnh có gần 2.000 chiếc, bao gồm các nghề lưới vây rút chì, lưới mành, câu mực, pha xúc và mành chụp; do đó khả năng nhân rộng mô hình này rất lớn.

Những chuyến biển đầy ắp cá. Ảnh: N. Lân

Thêm vào đó là mô hình lọc nước biển thành nước ngọt, rất cần thiết cho những tàu đi đánh bắt dài ngày, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí. Ngư dân kỳ cựu Nguyễn Gạt (phường Phan Thiết) cho biết, năm 2022 ông đã đầu tư máy lọc nước biển thành nước ngọt với sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bình Thuận (cũ). Với mỗi chuyến biển kéo dài 2 – 3 tháng, nhu cầu nước ngọt rất lớn, nên thiết bị này giúp giảm gánh nặng vận chuyển, tiết kiệm nhân lực, vật lực và nâng cao hiệu quả khai thác.

Ông Nguyễn Gạt cho biết, trước đây mỗi chuyến biển dài gần 2 tháng, hai tàu của gia đình ông phải chở theo hơn 100 can nước ngọt (30 lít/can), tốn khoảng 1 triệu đồng/chuyến/tàu. Từ khi lắp máy lọc nước biển thành nước ngọt với công suất 100 lít/giờ, vấn đề nước ngọt sinh hoạt được giải quyết ngay trên tàu.

Nghề khai thác thủy sản vẫn là một trong những ngành có đóng góp đáng kể cho sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Ảnh: N. Lân

Việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào khai thác hải sản không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí mà còn thúc đẩy hiện đại hóa, phát triển nghề cá bền vững. Cùng với các chính sách hỗ trợ đang được triển khai, đây sẽ là động lực để ngư dân vươn khơi làm giàu, đồng thời góp phần giữ gìn chủ quyền biển đảo Tổ quốc.

Toàn tỉnh hiện có trên 600 tàu cá cải hoán hầm bảo quản bằng vật liệu cách nhiệt Polyurethan thay thế hầm truyền thống; hơn 100 tàu trang bị hầm cấp đông; khoảng 90% tàu nghề lưới vây rút chì, lưới chụp, mành, pha xúc sử dụng đèn led thay cho đèn sợi đốt. Cùng với đó, nhiều mô hình được ngư dân ứng dụng rộng rãi như: công nghệ hầm lạnh bảo quản bằng máy bảo ôn trên tàu lưới kéo; hệ thống tời cơ khí cho nghề chụp mực; máy dò ngang Sonar…

Nội dung: Minh Vân

Ảnh: Ngọc Lân

Trình bày: Tấn Quốc

Bài có sử dụng một số hình ảnh từ Internet

Minh Vân