Ngôi chùa Khmer duy nhất ở xứ biển TPHCM, lối lên có nhiều bức tượng lạ mắt

Nằm trên sườn Núi Lớn, chùa Nam Sơn là ngôi chùa Khmer duy nhất tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ (nay là phường Vũng Tàu, TPHCM), đã tồn tại hơn 30 năm. Nơi đây được xem là trung tâm văn hóa, tín ngưỡng của đồng bào Khmer và tín đồ Phật giáo Nam tông trong vùng.

Con đường bậc thang lát đá dẫn lên chùa Nam Sơn, nằm trên sườn Núi Lớn

Theo các tu sĩ chùa Nam Sơn, ban đầu chùa là một am nhỏ bằng gỗ, lợp tôn xi măng do một nữ tu sĩ dựng lên để làm chốn tu hành. Khi tuổi cao sức yếu, bà trao lại cho Thượng tọa Quách Thành Sattha tiếp quản, trông coi.

Năm 1996, Thượng tọa Quách Thành Sattha bắt đầu xây dựng, hoàn thiện chánh điện và các công trình phụ trợ, tạo nên diện mạo khang trang như ngày nay.

Điểm đặc biệt khi đặt chân đến chùa Nam Sơn là con đường bậc thang lát đá dài gần 200m dẫn lên chùa. Hai bên hành lang được thiết kế theo phong cách tường rào đặc trưng của các chùa Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long, nổi bật với các họa tiết trang trí phù điêu hình chằn, cùng tượng thần bốn mặt (Brahma) đặt trên đỉnh mỗi cột.

Kiến trúc này tạo nên vẻ khác biệt so với các ngôi chùa truyền thống khác.

Vượt qua hơn 300 bậc thang, tại lối lên chánh điện chùa có hai tượng rắn thần Naga khổng lồ. Mỗi Naga có bảy đầu xòe rộng, miệng há, nanh nhọn, vảy được chạm khắc tinh xảo và tô điểm bằng gam màu vàng óng, đỏ thắm nổi bật.

Trong quan niệm của người Khmer, Naga không chỉ là linh vật canh giữ, xua đuổi tà ma mà còn là biểu tượng của sự bảo hộ và che chở.

Chánh điện chùa nằm ở vị trí cao nhất và ẩn giữa rừng cây, mang dáng dấp ngôi nhà ba gian, hai tầng mái, bốn chái kéo rộng. Hệ thống cột hiên bằng gạch xi măng kết nối với mái bằng các tượng nữ thần Kâyno ở tư thế nâng đỡ, tạo điểm nhấn mềm mại giữa đường nét thẳng đứng và ngang.

Bên trong chánh điện là điện thờ Phật Thích Ca với các tượng biểu thị cuộc đời hành đạo của Ngài cho đến khi nhập niết bàn. Ngoài ra, còn có nơi để các tăng sư tụng kinh.

Dưới chánh điện là tăng xá (Sala tenne - tiếng Khmer) được xây dựng gồm hai tầng, nơi chư tăng sinh hoạt, học tập. Tầng trệt đặt bàn thờ Phật và dàn nhạc ngũ âm dùng trong các lễ hội Khmer.

Chiếc chiêng đặt trong tăng xá, được dùng trong các lễ hội của người Khmer

Trong khuôn viên chùa còn có tượng Phật, am “Nam Sơn Tự”, nhà bếp, nhà ăn… phục vụ các dịp lễ truyền thống.

Tượng Phật bên trong tăng xá

Hàng năm, tại chùa đều tổ chức các lễ hội truyền thống của cộng đồng, phật tử Khmer như Tết Chol Chnam Thmay, lễ Đôn-ta, Ok Om Bok… Ngoài các hoạt động tôn giáo, các tăng sư còn tham gia nhiều nghi lễ cộng đồng như cầu siêu, hôn lễ, tang lễ.

Năm 2015, chùa Nam Sơn được Trung tâm UNESCO Văn hóa và Thông tin Truyền thông tặng kỷ niệm chương “Top 100 điểm du lịch và văn hóa tâm linh tiêu biểu khu vực phía Nam” - ghi dấu điểm đến của ngôi chùa Khmer độc đáo nơi xứ biển.

Quang Hưng